به گزارش خبرنگار مهر، سرای اهل قلم کودک و نوجوان در نمایشگاه کتاب تهران، عصر روز پنجشنبه 22 اردیبهشت ماه میزبان نشستی تخصصی در زمینه آسیب‌شناسی کتاب‌های کودک و نوجوان به ویژه آثاری که برای این گروه سنی مناسب نیستند، بود.
در این نشست که اجرای آن را هادی خورشاهیان برعهده داشت، جواد محقق به عنوان کارشناس حضور داشت. ابتدا خورشاهیان با انتقاد از وضعیت کلی نشر حوزه کودک و نوجوان در کشورمان گفت: نشر کودک و نوجوان در ایران تخصصی نیست و هنوز بسیاری از ناشرانی که در این حوزه فعالیت می‌کنند، سراغ کتاب‌های بازاری می‌روند. همچنین در قبال میزان تقاضایی که در این زمینه وجود دارد تعداد ناشرانی که جدی و حرفه‌ای در این زمینه کار می‌کنند، کم است.
وی ادامه داد: در حالی که از ناشران کتاب‌های کودک و نوجوان انتظار می‌رود کتاب‌هایی بامحتوا و کیفیت خوب تولید کنند، ولی با معضلاتی چون ناشران مولفی روبه‌رو هستیم که یا باید کار تالیف را ادامه دهند یا کار نشر را انتخاب کنند. برخی ناشران نیز از یک کتاب چند نسخه دیجیتالی منتشر می‌کنند و اعلام وصول می‌گیرند، اما نسخه‌ای از آن کتاب در بازار نشر موجود نیست.
شاعر "انسان پرنده است" با اشاره به این‌که ادبیات کودک و نوجوان عمری 50 ساله در ایران دارد، عنوان کرد: وقتی کتاب‌های برگزیده نویسندگان حرفه‌ای، فیلم‌ها و کارتون‌هایی را که بر اساس آنها ساخته شده با کتاب‌های نویسندگان خارجی مقایسه می‌کنم، متوجه می‌شویم کتاب‌های ما سطح خوبی ندارند.
خورشاهیان افزود: گرچه تعداد کتاب‌های کودک و نوجوان بعد از انقلاب افزایش داشته، اما این به معنای رشد نیست، زیرا در جشنواره‌هایی که برگزار می‌شود گاهی در همان مرحله نخست سه چهارم کتاب‌ها حذف می‌شوند و در برخی از آنها تنها کتاب شایسته تقدیر داریم. این مشخص می‌کند که رشد کیفی نداشته‌ایم.
به گفته وی به ازای هر 10 هزار عنوان کتابی که برای انتشار آن هزینه می‌شود، تنها 100 عنوان کتاب خوب به چاپ می‌رسد.
در ادامه نشست جواد محقق، شاعر و نویسنده حوزه کودک و نوجوان با بیان این‌که در سال‌های پس از انقلاب پیشرفت قابل توجهی در حوزه کودک و نوجوان داشته‌ایم، گفت: گاهی کارهای خوب حوزه ادبیات ما به چشم نمی‌آیند، زیرا مترجمان ما برای ترجمه سراغ کتاب‌های برگزیده در جشنواره‌ها می‌روند، اما تمام کتاب‌های خارجی در این سطح نیستند و کتاب‌های سطح پایین هم دارند که کتاب‌های بازاری ما از آنها قابل قبول‌ترند.
وی ادامه داد: البته رونقی که بازار کتاب‌های کودک گرفت باعث ورود افراد غیرمتخصص که هیچ‌گونه ارتباطی با کودکان و نوجوانان نداشتند و روحیات آنها را نمی‌شناختند، شد. البته با اتفاق‌هایی که برای بحث یارانه و قیمت کاغذ افتاد این افراد از دور خارج شدند. گرچه انتشار کتاب‌های بی‌محتوا مدتی بازار کتاب را داغ کرد، اما در درازمدت به مخاطبان جدی کتاب لطمه وارد کرد، زیرا مخاطبان جدی کتاب با خواندن چند عنوان از این کتاب‌ها به طور کل از خواندن کتاب دلزده می‌شدند.
محقق آسیب دیگر ادبیات کودک و نوجوان را اینگونه ارزیابی کرد: ورود افراد بیسوادی که به دلیل پیدا نکردن کار وارد این حوزه شدند و خط قرمزها را می‌شناختند و به آنها نزدیک نمی‌شدند و در وزارت فرهنگ و ارشاد با مشکل مواجه نمی‌شدند، زیاد است، اما بسیاری از کارهای خوب به دلیل نزدیک شدن به خط قرمزها از چرخه نشر حذف شدند.
نویسنده "در خانه ما" در پایان اضافه کرد: در آن سال‌ها که جشنواره‌ای در حوزه کودک و نوجوان برگزار نمی‌شد به دلیل نبود کتاب در این حوزه بود، اما در سال‌های اخیر چندین جشنواره فرهنگی در سال برگزار می‌شوند که دلیل برگزاری آنها تولید کتاب در این حوزه است. البته ما نمی‌توانیم از یک نویسنده انتظار داشته باشیم همیشه کتاب‌های خوب بنویسد.
نظر شما