به گزارش خبرنگار مهر، در نخستین اجرا ازهفتمین جشنواره موسیقی نواحی که بیشتر شبیه به کنسرت پژوهشی بود مجموع قطعات گروه موسیقی قشقاقی به سرپرستی دامون شش بلوکی عصر روز گذشته به روی صحنه رفت، در ابتدای این کنسرت امیر سهرابی که مدیریت این کنسرت پژوهشی را به عهده داشت به همراه سرپرست گروه قشقایی در خصوص داستان کوراغلو توضیحاتی ارائه داد و گفت : داستان کوراغلو در اقوام مختلف روایت های متفاوت را دارد به عبارت درست تر بخش های مختلف از این داستان که ریشه در دل نوع زندگی اقوام دارد تعریف می شود .
دامون شش بلوکی سرپرست این گروه موسیقی در ادامه گفت : در این قسمت از داستان کوراغلو که به صورت گروه نوازی اجرا می شود "دمیرچی اغلو" از زبان مادر کوراغلو مطلع می شود که او در دست دشمن اسیر شده است و پس از آن تلاش برای جستن کوراغلو آغاز می شود که این تلاش به زبان موسیقی قشقایی روایت می شود.
پس از پایان اجرای گروه قشقایی امیر سهرابی یکی از ویژگی های این دوره از جشنواره موسیقی نواحی را دعوت از گروه هایی که کمتر در محافل موسیقایی شرکت کردند دانست و گفت : در این جشنواره بخش هایی از موسیقی نواحی را کمتر موقعیت اجرای زنده داشته اند را انتخاب کرده ایم در واقع فرصت مناسب برای معرفی افراد و گروه های موسیقی نواحی است.
وی در ادامه گفت : گروه قزلباش یکی دیگر از گروه های شرکت کننده در این جشنواره است این گروه از منطقه رامیان در شرق استان گلستان آمده اند که از اقوام ترک زبان گرایلی و قزلباش هستند.
پس از پایان توضیحات سهرابی مدیر جلسه، محمد نعیمی سرپرست گروه موسیقی قزلباش ضمن سپاس از جهانگیر نصری اشرفی دبیر این دوره از جشنواره برای دعوت از موسیقی قزلباش گفت : موسیقی مقامی در رامیان ریشه در اقوام ترک زبان قزلباش دارد و هشت طایفه ترک قزلباش که از 250 سال پیش مهاجرت کردند در این استان ساکن شده و زندگی می کنند ساز مخصوص این منطقه دوتار است و مجموع مقام های موسیقی با ساز دو تار و همراهی نی انجام می شود که در این جشنواره بخش هایی از همراهی دو ساز دو تار و نی را به همراهی محمد رجبلی اجرا می کنیم.در بخش نخست منظومه "درنا" را روایت خواهیم کرد.
پس از پایان صحبت های این نوازنه ترک قزلباش ، امیر سهرابی گفت : در آغاز این اجرا ذکر این نکته ضروری است که درنا در ادبیات داستانی ترک ها اهمیت بسیاری دارد ، در روایت قشقایی، کوراغلو با درنا صحبت می کند و در داستان "کرم و اصلی " که یکی از داستان های کهن قزلباش ها است کرم درباره عشقش به اصلی با درنا صحبت می کند.
در آغاز این اجرا محمد رجبلی نوازنده نی با لهجه شیرین ترکی در توضیح داستان "کرم و اصلی" گفت : کرم عاشق اصلی می شود و برای یافتن اصلی به دشت و کوه رفت و از گرما و سرمای بسیار گذشت تا اینکه زیر برف می ماند تا اینکه یک قافله از آنجا عبور می کند و او را نجات می دهند وکرم خان داستان دلدادگی خود به اصلی را برای درنا تعریف می کند این قطعه در مقام عیسی خان بیگ روایت می شود.
پس از روایت داستان " کرم و اصلی" ؛ داستان دایی و یگین" که از جمله منظومه های مناظره مانند بین دایی و یگین (به معنای خواهر زاده) است روایت می شود این مناظره در واقع نوعی انتقال تجربه بین پیر وجوان است ؛ محمد نعیمی در ادامه داستان "گل و بلبل" که یکی از مشهورترین منظومه های موسیقایی در بین قزلباش ها است را روایت کرد؛ منظومه پایانی این گروه روایت داستان پهلوان کیناس بود که در جنگ جهانی دوم شهید می شود.
در ادامه نخستین بخش از هفتمین جشنواره موسیقی نواحی عزیز بیک ضیائف نوازنده تاجیک اجرای برنامه داشت در این بخش کرامت الله رحیم اف استاد و پژوهشگر موسیقی تاجیکی در خصوص داستان کوراغلی در میان تاجیک ها سخن گفت : داستان کوراغلو در تاجیکستان به زبام فارسی خوانده می شود این منظومه داستانی مشترک بین قزاق ها، تاجیک و ایران است در واقع منظومه ای مشترک متعلق به آسیای میانه است یکی از ویژگی های روایت این داستان سرایش آن به شکل حلقی است در این اجرا داستان تولد کوراغلو روایت می شود ؛ البته کوراغلو در ایران به معنای فرزند کسی است که کور شده است و در روایت ترکمن ها به معنای پسری است که در گور زاییده شده است.
موسیقی قزاق ها آخرین بخش از این کنسرت بود ، امیر سهرابی درباره این گروه گفت : در منطقه گرگان اقلیتی ا قزاق ها زندگی می کنند و در این اجرا از غفور قزاق و مصطفی قزاق دعوت کردیم که قطعاتی از موسیقی خود را اجرا کنند ؛ در این بخش سرگذشت تاریخی قوم اقوام و مهاجرت آنها به ایران بیان می شود.
در حاشیه
- برخلاف انتظار جمعیت قابل توجهی در نخستین اجرا از هفتمین جشنواره موسیقی فجر حضور داشتند و اغلب این حاضرین از جوانان علاقمند به موسیقی قومی و عشایری ایران بودند.
- تردد و صحبت های درگوشی در طول اجراها به گوش می رسید که باعث می شد حاضرین از اطلاعاتی که ارائه می شد غافل بمانند.
نظر شما