همايش " دويست سال پس از كانت" به افقهاي جديد مي انديشد

 دكترحميد رضا آيت اللهي، مدير گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبايي و دبير همايش "دويست سال پس از كانت" در گفت و گو با خبرنگار گروه دين و انديشه خبرگزاري "مهر" درباره شكل گيري و انجام اين همايش گفت : سال 2004 دويستمين سال درگذشت امانوئل كانت، فيلسوف شهير آلماني است. بنابراين به اين بهانه ما درصدد شديم كه براي دويستمين سال درگذشت كانت مراسمي را برنامه ريزي  كنيم. اما آنچه كه براي ما اهميت داشت اين بود كه ساير كشورهاي دنيا بدانند كه ايران نسبت به مسائل فلسفي جدي است و سعي دارد نسبت به اين مسائل تعامل داشته باشد. به همين دليل يكي از محورهاي اين همايش را  نقد و بررسي آراء فلسفي قرار داديم . ما به عنوان يك ايراني بايد به اين مورد توجه داشته باشيم كه وقتي مي خواهيم بفهميم تعامل ما با غرب چيست بايد در ابتدا مباني آن را بشناسيم .

وي در ادامه با ذكر اين مطلب كه مدت هشت ماه طول كشيد تا توانستيم اولين اقدام ها را براي شروع كار كنفرانس انجام دهيم گفت : البته حدود چهار ماه پس از اين ماجرا انجمن حكمت و فلسفه نيز قصد داشت كه چنين كاري انجام دهد كه ما نيز با خرسندي استقبال كرديم اگرچه نوع رويكرد ما به مسئله متفاوت بود. ما اواخر تيرماه اعلام فراخوان را انجام داديم  و براي نزديك به هزار گروه فلسفه سراسر جهان دعوت نامه و فراخوان ارسال كرديم  و براي نزديك به هزار و ششصد نفر هم پست الكترونيك ارسال كرديم كه البته بيشتر مد نظر نبود كه افراد حتما در اين كنفرانس شركت كنند بلكه ما مي خواستيم كه آنها بدانند فعاليتهاي ما در زمينه مسائل فلسفي پويا و زنده است و اين نيز براي ما تحقق پيدا كرد. برخي از نامه هايي كه براي ما ارسال شد حكايت از اين ماجرا داشت .

دبير همايش "دويست سال پس از كانت" درباره دعوت از مهمانان خارجي به اين همايش گفت : كنفرانس به هيچ عنوان نبايد مهمان دعوت كند چرا كه كنفرانس محل تعامل انديشه براي كساني است كه علاقمند هستند و كنفرانس محل ارائه ديدگاه هاي جديد براي افرادي است كه به طور زنده در اين برنامه ها كار مي كنند. يكي ديگر از باورهاي غلطي كه در كشور ما رايج است، اين است كه  بودجه هاي هنگفتي جهت برگزاري چنين برنامه هاي صورت مي گيرد كه يقينا تاثير معكوسي دارد.

دكتر آيت اللهي افزود: در اين كنفرانس چهار سالن همزمان براي اجراي برنامه ها داريم كه يكي از اين سالنها اختصاص به سخنراني ها به زبان انگليسي دارد.  در اغلب كشورها يك كاري كه مرسوم است و متاسفانه در كشور ما انجام نگرفته اين است كه در كنار چنين كنفرانس هايي بخشي را به عنوان بخش دانشجويي قرار مي دهند ما نيز از دانشجويان جهت شركت به اين كنفرانس دعوت كرديم كه  در اين بخش 26 مقاله به دست رسيده اند كه اين دانشجويان نيز زير نظر استادانشان به تبادل نظر خواهند پرداخت.

وي درباره محورهاي همايش اظهار داشت: محورهاي همايش متعدد است كه برخي از آنها عبارتند از: كانت و فلسفه نقادي، كانت و متافيزيك، كانت و انديشه سياسي و اجتماعي، كانت و مسئله تجدد، كانت و تحولات روشي در فلسفه معاصر، كانت و ديدگاه جهان وطني در عصر جهاني شدن. 

دكتر حسين كلباسي، استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبايي و دبير علمي همايش " دويست سال پس از كانت" نيز  با ذكر اين مطلب كه  كانت از سه چه جهت در تاريخ تفكر و انديشه حائز اهميت است به خبرنگار گروه دين وانديشه خبرگزاري "مهر" گفت : يك جهت آن اين است كه كانت را بنيانگذار مدرنيته تعبير كرده اند و در دوره معاصر به لحاظ نظري و فكري بسياري از انديشه هاي كانت را مشاهده مي كنيم. جهت دوم اين است كه كانت فيلسوف حرفه اي و در بسياري از جهات فكري بشر نافذ و اثر گذار بوده است . كانت فقط در عرصه متافيزيك فيلسوفي نكرده است بلكه در ساحتهاي اخلاق، دين، زيبايي شناسي و حقوق و سياست صاحب نظر بوده و در بسياري از شاخه هاي كليدي علوم انساني نظريه پردازي كرده است و جهت سوم آن است كه كانت موسس يا پيشگام جهت گيري فكري با عنوان فلسفه نقادي است. روش نقادي به عنوان يك الگو براي فلسفه معاصر همواره مورد توجه بوده است . 

وي در ادامه افزود: وقتي كه ما از فلسفه غرب به خصوص دوره جديد و معاصر سخن مي گوييم از نام كانت و انديشه او نمي توانيم صرف نظر كنيم. بسياري از نحله هاي فلسفي امروز ريشه در تفكر كانت دارد رويكرد ما در اين حركت علمي و پژوهشي اين نبوده كه تكرار مكرر يا سخنان عادي و معمولي در خصوص فلسفه كانت را يكبار ديگر در معرض ديد مخاطبان قرار دهيم. ما دو هدف از اين همايش داشتيم. يكي قرائت جديد از فلسفه كانت توسط محققان و انديشمندان و چيزي كه من اصطلاحا نقد نقادي مي نامم . ما با همه اهميتي كه براي شعاع و تاثير تفكر كانت قائل هستيم ، فلسفه كانت را مانند همه نحله هاي فلسفي محصول تفكر بشري و در نتيجه نقد پذير مي دانيم. بنابراين شايسته است كه با ذخاير فكري و انديشه اي خودمان فلسفه كانت را مورد نقد و ارزيابي  قرار دهيم .

دكتر كلباسي در پايان گفت: چند ماه پيش در كشور اسپانيا كنفرانس گسترده اي با عنوان روايت جديدي از كانت برگزار شد كه در آنجا هم هدف اين بود كه رهيافتهاي جديد را در تفكر كانت مورد بررسي قرار دهيم. امروز تفكر بشر به خلائ هايي كه در گذشته توجه نمي شد توجه كرده است و به همين دليل ما انتظار داريم در اين همايش با وجهه نظرهاي نقادانه كانت بيشتر آشنا شويم و باب تفكر و تعامل را زنده نگه داريم و افقهاي جديدي را بگشاييم.