خیام گل باران شد / پژواک عاشقانه های خیام در نیشابور

به گزارش خبرنگار مهر در مشهد، روز 28 اردیبهشت، به مناسبت روز بزرگداشت حکیم عمر خیام نیشابوری، زادگاه این چهره نام آشنای تاریخ علم و ادبیات ایران زمین، به کانون تکریم وی تبدیل می شود.

به همین مناسبت صبح چهارشنبه، ‌آرامگاه این نام پرآوازه و چهره جهانی خراسان رضوی از سوی دوستداران خیام گلباران و فرهیختگان حوزه ادب و هنر نیز در همایشی به تجلیل از وی پرداختند.

طلوع

حکیم غیاث الدین ابوالفتح عمر بن ابراهیم خیام نیشابوری در روز 28 اردیبهشت سال 427 خورشیدی در نیشابور به دنیا آمد.

بر اساس مستندات تاریخی خیام 63 بهار را در این بخش از ایران که در آن دوران مهد علم و قطب دانشگاهی دیار پارسی بود، سپری کرد.

او در دوران حیات پر بار خود، تمامی علوم و فنون رایج عصر خویش را تا حد استادی تجربه کرد، به گونه ای که در دوره سلجوقیان که عمرش در عهد این خاندان گذشت، احترامی خاص یافت.

او در فلسفه، با همه ابعاد و زوایای یونانی آن آشنا و در ریاضی نیز با دست زدن به کارهای سخت حل معادلات، نام خود را در جمع دانشوران علم حساب و کتاب، مشهور ساخت.

خیام در ستاره شناسی نیز ید طولایی داشت و با بر جا گذراندن آثار ماندگار هنوز بشر را مدیون کوشش های علمی و تحقیقی خود کرده است.

شهرت ادبی

گرچه خیام در علوم مختلف چیره دست بوده و به عقیده دانشمندان، مهارت او در ریاضیات  بر دیگر ابعاد این دانشمند خراسانی غلبه دارد، اما مردم در ایران او را بیشتر با رباعیاتش می شناسند.

رباعیات خیام در هزاره اخیر همواره زمزمه دلهای غصه دار و پژواک لحظه های عاشقانه کسانی بوده است که با استفاده از نظم پارسی به آلام خود تسکین می دادند و یا از عبارات بلند ادبی پند و اندرز می گرفتند.

خیام و رباعیات او انیس بسیاری از دوستداران ادب و هنر پارسی است.

جایگاه جهانی

ادوارد فیتز جرالد انگلیسی از جمله ارادتمندان خیام نیشابوری است که از طریق ترجمه رباعیات وی، نام او را به اروپا رساند و از آنجا، خیام را جهانی کرد.

گروهی خیام را طبیب هم گفته اند و نقل می کنند که سلطان سنجر را که در کودکی به بیماری آبله مبتلا بوده، معالجه کرده است.

اما هرچه هست، او منشأ خدمات گسترده ای در همه ابعاد علمی بوده است که برجسته ترین آنها را اصلاح گاهشماری ایران در زمان وزارت خواجه نظام الملک در دوره سلطنت ملکشاه سلجوقی است.

نقش خیام در حل معادلات و مطالعه در اصل پنجم اقلیدس هم از دستاوردهای علمی وی است که او را زبانزد دنیای ریاضی کرده است.

اراده خیام در طرح اصلاح تقویم جلالی که به تقویم جلال الدین ملکشاه آوازه یافته است هم از خدماتی است که او به نسل بعد از خود کرده است.

وظیفه ما

خیام در 12 آذر سال 510 خورشیدی چشم از جهان فروبست و اینک میراث او در حوزه های گوناگون علمی در معرض پژوهش و آموزش فرزندان ایران در دوره های بعد قرار می گیرد.

امروز نیشابور با نام خیام و همشهری عارفش عطار مزین است.

مدیران فرهنگی و گردشگری کشور می توانند با سرمایه گذاری مناسب، این شهر را برای سفر بیشتر مردم آماده و در استفاده مطلوب از این پتانسیل برنامه ریزی کنند.