به گزارش خبرنگار مهر، گاهی شاهد برنامه‌های انتقادی در تلویزیون هستیم، برنامه‌هایی که شروع خوبی دارند؛ اما بعد از مدتی رویکرد انتقادی آنها در تلویزیون خنثی می‌شود. این مسئله فقط شامل حال برنامه‌های سیاسی نیست و برنامه‌های اجتماعی، اقتصادی و مذهبی و فرهنگی هم گرفتار چنین مسائلی می‌شوند.
در واقع به محض ساخت یک برنامه انتقادی و نقد عملکرد سازمانی، برنامه‌ساز از طرف نهادها و سازمان‌ها با اعتراض رو به رو می‌شود. در کشور ما هیچ سازمانی تحمل نقد شدن را ندارد. به عنوان نمونه نمی‌توانیم پلیس‌ها را نقد کنیم و حتی در سریال‌ها با آنها شوخی کنیم. به‌همین خاطر در تلویزیون برنامه‌سازان کمتر ترغیب می‌شوند و به سمت ساخت چنین برنامه‌هایی بروند.
البته این مسئله بهانه نمی‌شود که مدیران تمایلی به ساخت برنامه‌های انتقادی نداشته باشند، چرا که پرداخت به موضوع‌های چالش‌برانگیز لازمه یک رسانه است. خبرگزاری مهر در این باره سلسله گفتگوهایی تهیه کرده که به مرور منتشر می‌شود.
محمد شکیبانیا، تهیه‌کننده و کارگردان برنامه "این شب‌ها" درباره کاهش برنامه‌های انتقادی در تلویزیون و اینکه آیا تهیه‌کنندگان تمایل به ساخت چنین برنامه‌هایی ندارند و یا مدیران جسارت لازم را به خرج نمی‌دهند به خبرنگار مهر گفت: می‌تواند ترکیبی از این دو مسئله باشد. تهیه‌کننده‌ای که طرح یک برنامه انتقادی متناسب با شرایط کشور را دارد، می‌تواند آن را برای ساخت ارائه دهد. تجربه نشان داده است که در مرحله اول باید برنامه‌ساز جسارت لازم را داشته باشد.
وی در ادامه افزود: مدیران گروه هم چون نزدیک‌ترین حلقه به مدیران شبکه‌ها هستند وظیفه حمایت کردن از ایده‌های جذاب و انتقادی برنامه‌سازان را دارند. یک مدیر گروه باید تلاش کند ابعاد پرداخت به مسئله و ضرورت بودن برنامه‌ها را مشخص کند. اگر نگاه او آسیب‌شناسانه باشد می‌تواند به نتایج مطلوبی برسد و اگر اینگونه نگاه نکند، برنامه‌ها خنثی می‌شود.
این تهیه‌کننده و کارگردان خاطرنشان ساخت: وقتی نگاه او خنثی باشد انگار که خودشان را سانسور کرده‌اند، بدون آنکه دستورالعملی در این باره به آنها ابلاغ شده باشد. در این صورت هم تهیه‌کننده فعال انگیزه‌اش برای ساخت یک برنامه انتقادی کمتر می‌شود.
شکیبانیا ادامه داد: البته ما در برنامه "این شب‌ها" با مشکلی رو به رو نشده‌ایم و همیشه توانسته‌ایم به موضوع‌های انتقادی بپردازیم؛ حتی به یاد دارم موضوع یکی از قسمت‌های برنامه درباره ولایت فقیه بود و سئوالات خوبی هم مطرح شد. این موضوع به دلیل استقبال خوب مخاطبان در چند قسمت ادامه داشت. همانطور که اشاره کردم باید مدیران گروه جسارت لازم را برای تولید چنین برنامه‌هایی داشته باشند.
وی ادامه داد: البته روحیه محافظه کاری همیشه در سیستم مدیریت وجود داشته است، اما باید برنامه‌های انتقادی تقویت شوند. ضمن اینکه وقتی تهیه‌کنندگان ریسک می‌کنند و به دنبال ساخت برنامه‌های با موضوع‌های واقعی چالش‌برانگیز و مورد علاقه مردم هستند، مدیران هم باید حمایت کنند.
این تهیه‌کننده یادآور شد: یکی از مشکلات ما در ساخت این برنامه‌ها نبود روحیه انتقادپذیری است. متاسفانه چون این فرهنگ را نداریم با مشکلات زیادی رو به رو می‌شویم و بهتر است با ساخت برنامه‌های متنوع آرام آرام این روحیه انتقادپذیری را نهادینه کنیم.
شکیبانیا خاطرنشان ساخت: اگر نگاه خوش‌بینانه‌ای داشته باشیم می‌توانیم در یک برنامه انتقادی موضوعی را مطرح کنیم و بعد از اینکه به ابعاد مختلف مسئله پرداختیم و برای بیننده هضم شد به دنبال یک موضوع دیگر جنجالی باشیم تا جامعه هم بر آشفته نشود. باید این نگاه مدیریت شود. انتقاد کردن نباید بدون حساب و کتاب باشد، باید آن را به درستی مدیریت کرد و نگاه دلسوزانه در این باره داشت.
وی در پایان افزود: در ساخت برنامه‌های انتقادی باید دقت لازم را کرد تا مبادا انتقاد کردن منجر به ترویج فرهنگ نق زدن شود. باید با مدیریت صحیح به نقطه تعادل برسیم.
نظر شما