چاپ روی سطوح ناصاف هم ممکن است/ هشدار نسبت به کاهش شدید تیراژ کتاب

به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری نخستین نمایشگاه چاپ دیجیتال و نشر رومیزی صبح امروز (شنبه 21 خرداد) با حضور جلال ذکایی، رئیس ستاد برگزاری این نمایشگاه و عباس ایران‌عقیده رئیس هیئت مدیره انجمن چاپ دیجتال ایران برگزار شد.

در این نشست خبری، ایران عقیده رئیس هیئت مدیره انجمن چاپ دیجیتال ایران با اشاره به وضعیت صنعت چاپ ایران قبل از ورود دستگاه‌های چاپ دیجیتال گفت: قبلاً چاپ تنها از طریق واسطه که چاپخانه‌دارها اصطلاحاً به آن «کلیشه» می‌گویند، انجام می‌شد و برای ساخت همین واسطه باید هزینه‌های زیادی صرف می‌شد.

وی ادامه داد: بالتبع اگر می‌خواستیم در تیراژ زیادی کتاب را چاپ کنیم، این هزینه بالاتر هم می‌رفت. در چنین وضعیتی صنعت نشر به صرفه نبود، اما امروزه دستگاه‌های چاپ دیجیتال این امکان را فراهم کرده که محصولات چاپ متنوع را در هر تعداد که بخواهیم، چاپ کنیم.

ایران‌عقیده افزود: همچنین با استفاده از این دستگاه‌ها، امکان تولید تعداد کمی از محصولات چاپ یا کتاب برای ناشران فراهم شده است؛ این به آنها فرصت دریافت بازخورد محصول را می‌دهد ضمن اینکه از هدررفت انرژی و هزینه جلوگیری می‌کند.

رئیس هیئت مدیره انجمن چاپ دیجیتال گفت: تا قبل از ورود دستگاه‌های چاپ دیجیتال، شما می‌بایست هزینه مثلاً 5000 نسخه از محصول را به چاپخانه‌دار پرداخت می‌کردید، اما امروز می‌توانید مثلاً یک کارت دعوت را بر اساس تعداد دلخواه و به نام شخص مدعو چاپ و عرضه کنید.

وی همچنین حذف سلیقه شخصی را در چاپ یک محصول مثلاً کتاب از دیگر مزایای چاپ دیجیتال برشمرد و در ادامه گفت: امروزه حتی در کشورهای اروپایی و آمریکایی تکنولوژی‌هایی ایجاد شده که امکان چاپ روی سطوح ناصاف را مهیا کرده است.

ایران‌عقیده: در ایران قیمت محصول بر نیاز مخاطب ترجیح داده می‌شود

عباس ایران عقیده سپس از اینکه «در ایران قیمت محصول از جمله محصولات چاپی بر نیاز مخاطبان به آن ترجیح داده می‌شود» ابراز تاسف کرد و افزود: این مسئله از یک سو باعث استفاده از ماشین‌آلات غیرحرفه‌ای در حوزه چاپ از جمله چاپ دیجیتال و از سوی دیگر ورود ماشین‌آلات چینی به بازار ایران شده است که با وجود تولید انبوه، محصولات با کیفیت پائین عرضه می‌کند.

رئیس انجمن چاپ دیجیتال همچنین از اینکه به گفته او ارگان‌های دولتی برخلاف اصل 44 قانون اساسی مبنی بر واگذاری امور به بخش خصوصی، خود هم به عنوان کارفرما و هم به عنوان مصرف‌کننده در حوزه چاپ و از جمله چاپ دیجیتال عمل می‌کنند، انتقاد کرد.

وی در پاسخ به سئوال خبرنگار مهر درباره میزان استفاده ناشران از دستگاه‌های چاپ دیجیتال گفت: چاپخانه‌هایی به این نتیجه رسیده‌اند اگر محصولی را در تیراژ زیاد چاپ کنند، ممکن است در انبارها بماند و با مشکلات هزینه‌ای رو به رو شوند؛ به همین خاطر امروزه چاپخانه‌های اُفست در حوزه چاپ دیجیتال هم وارد شده‌اند و مثل سابق اینگونه نیست که در پذیرش سفارش به مشتری بگویند فقط 5000 نسخه چاپ می‌کنیم و باید پول همه آن را هم بدهید.

رئیس انجمن چاپ دیجیتال همچنین از وزارت ارشاد و اداره اماکن خواست از آنچه «فعالیت غیرقانونی واحدهای زیرپله‌ای در زمینه چاپ دیجیتال» خواند، ممانعت کنند.

هشدار نسبت به کاهش شدید تیراژ کتاب

جلال ذکایی عضو هیئت مدیره انجمن حمایت از توسعه صنعت چاپ هم در پاسخ به این پرسش خبرنگار مهر، نسبت به کاهش شدید تیراژ کتاب در ایران هشدار داد و در عین حال با اشاره به مزایای چاپ دیجیتال نسبت به اُفست گفت: متاسفانه ما تاکنون تجربه ارائه محصول چاپی در تیراژ کم و در واقع بازارسنجی در حوزه چاپ و صنعت نشر نداشته‌ایم.

وی ادامه داد: ناشر باید کتابی را که می‌خواهد منتشر کند، ابتدا در تیراژ کم عرضه کند و اگر دید اقبالی نسبت به آن وجود دارد، برود سراغ تیراژ زیاد آن. این باعث جلوگیری از هدررفت سرمایه‌های او می‌شود.

مدیر سابق دفتر امور چاپ وزارت ارشاد بر لزوم تغییر زیربنایی نگاه مدیریتی در این وزارتخانه به صنعت چاپ گفت: هم در زمینه صدور مجوز واحدهای چاپی و هم در زمینه نظارت بر فعالیت آنها، باید یک تحول اساسی در وزارت ارشاد ایجاد شود و خودش را با تکنولوژی‌های جدید تطبیق دهد.

ذکایی ادامه داد: وزارت ارشاد البته نمی‌تواند و فکر هم می‌کنم نمی‌خواهد جلوی ورود این تکنولوژی‌ها را به کشور بگیرد، پس باید متناسب به ویژگی‌های آنها، سیاست‌های نظارتی جدیدی اِعمال کند.

انتقاد ذکایی از شیوه برگزاری نمایشگاه چاپ و بسته‌بندی

رئیس ستاد برگزاری نخستین نمایشگاه چاپ دیجیتال و نشر رومیزی همچنین در پاسخ به این سئوال که «آیا این نمایشگاه نوعی موازی‌کاری با نمایشگاه چاپ و بسته‌بندی نیست؟» با رد این مسئله به انتقاد از شیوه برگزاری نمایشگاه یادشده در سال‌های اخیر پرداخت و گفت: این نمایشگاه در زمانی - اواخر پائیز و همزمان با تعطیلات کریسمس - که هیچکس حاضر به برگزاری نمایشگاه در حوزه چاپ نیست، برگزار می‌شود. این نکته نشان از عدم شناخت برگزارکنندگان آن از بازار صنعت چاپ دارد.

وی در ادامه بر لزوم برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی در حوزه‌های مختلف چاپ تاکید کرد و گفت: اگر بعد از نمایشگاه چاپ دیجیتال و نشر رومیزی به این نتیجه برسیم که زمینه برگزاری آن در بعضی از استان‌ها و به صورت چرخشی وجود دارد، این کار را خواهیم کرد.