دورنماي صلح سوريه و اسرائيل تاريك است

 حسن هاني زاده با اشاره به اظهارات " تري رود لارسون " هماهنگ كننده صلح سازمان ملل در خاورميانه كه از زبان بشار اسد رئيس جمهور سوريه اعلام كرد كه اين كشور بدون هيچگونه پيش شرطي اماده از سر گيري مذاكرات صلح با اسرائيل است، گفت : با اينكه بخشي از اظهارات تري رود لارسون از سوي " مهدي دخل الله " وزير اطلاع رساني سوريه تكذيب شد،  اما به نظر مي رسد اين كشور تحت تاثير فشارهاي آمريكا وتحولات خاور ميانه نسبت به مواضع قبلي خود تجديد نظر كرده است .

وي كه با خبرنگار بين الملل خبرگزاري مهر گفتگو مي كرد، افزود : سوريه كه مذاكرات خود را با رژيم صهيونيستي از سال 1991 درجريان بر گزاري كنفرانس مادريد آغاز كرده بود، بيش از 3 سال بطور مستمر پيرامون روند صلح و ضرورت عقب نشيني اسرائيل از منطقه جولان با طرف اسرائيلي به گفتگو پرداخت.

اين نشست ها كه در زمان مرحوم حافظ اسد رئيس جمهوري سوريه آغاز شد با مرگ وي متوقف شد، زيرا اسرائيل بارها عقب نشيني از بخشي از منطقه اشغالي جولان را به امضاء معاهده صلح با سوريه مربوط دانسته بود.

كارشناس مسائل بين الملل گفت : استراتژي سوريه " زمين مقابل صلح " بود كه پيوسته حافظ اسد بر آن تاكيد داشت وهر گز از مواضع اصولي خود براي باز پس گيري اراضي اشغالي اعراب عدول نكرد.

هاني زاده امضاي قرارداد سازش اسلو ميان عرفات رهبر فقيد تشكيلات خودگردان با رژيم صهيونيستي را موجب تضعيف موضع سوريه در مقابل رژيم اسرائيل قلمداد كرد و گفت : با اين كه اساسا رويكرد رئيس جمهوري سابق سوريه بر ضرورت مذاكره جمعي اعراب با اسرائيل بود اما ياسر عرفات رئيس فقيد حكومت خود گردان فلسطين با امضاي موافقت نامه صلح يك جانبه اسلو  موجب تضعيف موضع سوريه شد. 

وي افزود : در همان زمان سوريه موفق شد تا از اسحاق رابين نخست وزير وقت رژيم صهيونيستي يك تعهد نامه كتبي مبني بر عقب نشيني از ارتفاعات جولان بگيرد كه اين تعهد نامه با ترور اسحاق رابين در سال 1995 توسط يك جوان يهودي تند رو لغو شد.

هاني زاده لغو تعهد نامه رابين از سوي جانشينان وي را نشان دهنده اين دانست كه رژيم صهيونيستي تحت هيچ  شرايطي مايل نيست موافقت نامه هاي صلح را اجرا كند.

وي با اشاره به پايبند نبودن اسرائيل به قطعنامه هاي بين المللي و ناديده گرفتن آن گفت : با آن كه قطعنامه 242 شوراي امنيت بطور شفاف اسرائيل را بر خروج از اراضي اشغالي 1967 ملزم مي سازد اما اين رژيم از قبول آن خود داري مي كند.

كارشناس مسائل خاورميانه تصريح كرد : نكته اي  دولتمردان سوريه در شرايط فعلي نبايد فراموش كنند، اين است كه در قاموس سياسي رژيم اسرائيل صلح به مفهوم ضعف طرف مقابل است ، بنا براين با توجه به تجربه وسيعي كه سوريه در زمينه مذاكره با اسرائيل دارد، تصور نمي شود كه رئيس جمهوري سوريه آقاي بشار اسد بخواهد اشتباهي را كه ياسر عرفات از طريق امضاء موافقت نامه اسلو مر تكب شده تكرار كند.

به گفته وي ، رژيم صهيونيستي ثابت كرده كه  نه تنها به توافقنامه هاي صلح پايبند نيست، بلكه تنها قصد دارد از طريق طولاني كردن روند مذاكرات و سياست وقت كشي ، بدون دادن كو چكترين امتيازي به اهداف توسعه طلبانه خود در منطقه دست يابد.

هاني زاده با اشاره به تغيير شرايط منطقه خاورميانه پس از حمله آمريكا به عراق و اشغال اين كشور گفت : اگر چه امروز شرايط منطقه وتحولاتي كه در خاورميانه بوجود آمده به سود كشورهاي عربي نيست اما سوريه از يك پشتوانه منطقه اي وبين المللي وسيعي بر خوردار است  ونبايد خود را در برابر اسرائيل وآمريكا تنها احساس كند.

وي با اشاره به نياز مبرم آمريكا به كمك هاي سوريه براي ايجاد آرامش در عراق افزود : به طور كلي سوريه داراي تجربه گرانبهايي در زمينه گفتگوهاي صلح با اسرائيل است در طول دوران مذاكرات سوريه با اسرائيل حداقل چهار نخست وزير در رژيم صهيونيستي روي كار آمدند كه همه آنها در رابطه با جولان اعلام كرده اند كه از اين منطقه حساس عقب نشيني نخواهند كرد حتي وقتي اسحاق رابين تضمين هايي به سوريه براي عقب نشيني از جولان داد قرباني اين مساله شد بابراين سوري ها نبايد در اين شرايط تسليم فشارهاي آمريكا قرار گيرند زيرا اين آمريكايي ها هستند كه براي ايجاد امنيت در عراق به سوريه نياز دارند .

اما به راستي چرا در اين شرايط حساس خاورميانه و به رغم پايبند نبودن رژيم صهيونيستي به مقررات و قطعنامه هاي بين المللي رهبر سوريه براي صلح با اين رژيم اعلام آمادگي كرده است ، كارشناس مسائل بين الملل در پاسخ به اين سوال به خبرنگار مهر مي گويد: اما اينكه چرا سوريه در اين شرايط در خواست مذاكره كرده دليل آن واضح است اولا انتخابات تعيين رئيس تشكيلات خودگردان تا دو ماه ديگر برگزار مي شود و به طور قطع محمود عباس ملقب به ابومازن در اين انتخابات پيروز خواهد شد با توجه به اينكه ابومازن برخلاف ياسرعرفات در مذاكرات آينده با اسرائيل امتيازاتي به اين رژيم خواهد داد لذا به نظر مي رسد كه سوريه با اعلام آمادگي براي از سرگيري مذاكرات با اسرائيل قصد دارد، حسن نيت خود را در رابطه با صلح خاورميانه ابراز كند .

از طرفي ديگر با توجه به اينكه اين احتمال وجود دارد كه اسرائيل و حكومت خودگردان قرارداد صلحي امضا كنند، لذا اين مساله موضع سوريه را در برابر اسرائيل تضعيف خواهد كرد و به همين دليل رهبران سوريه تلاش مي كنند تا قبل از صلح فلسطين و اسرائيل مذاكرات خود را از جائي كه متوقف شده و نه از نقطه صفر آغاز كنند.

وي درباره علت تاكيد رهبران سوريه براي از سرگيري مذاكرات از نقطه متوقف شده و نه از نطقه صفر گفت : اسرائيلي ها در مذاكرات قبلي تعهداتي به سوري ها دادند اما به خاطر اينكه از زير بار تعهدات گذشته شانه خالي كنند خواهان از سرگيري مذاكرات از نقطه صفر هستند، آنها  سياست وقت كشي را پيشه مي كنند و امتيازي نمي دهند و اولين امتياز آن است كه تلاش كنند بدون عقب نشيني اسرائيل از جولان قرار داد صلح امضا كنند،اما  موضع ثابت را حافظ اسد ترسيم كرده است و رهبران جديد سوريه هم مجبورند آن را ادامه دهند.

هاني زاده در پايان گفت : با توجه به عدم صداقت رهبران رژيم صهيونيستي در برقراري صلح با اعراب و پايبند نبودن آنها به تعهدات خود بايد گفت كه  دورنماي صلح سوريه و اسرائيل تاريك است .