به گزارش خبرنگار مهر، چند روز پیش یخ فروشی را گوشه یکی از بلوارهای همدان دیدم که تکه‌ای یخ را به عنوان تبلیغ، کمی جلوتر از خودش در خیابان گذاشته بود و یخ به مرور آب می‌شد. کمی آن طرف‌تر چند قالب یخ در گوشه‌ای در زیر پارچه‌ای بود و مرد یخ فروش در کنار آنها به خواب رفته بود.
با دیدن این صحنه به یاد نشست ها و جلساتی که سال های قبل در خصوص جمع آوری مراکز عرضه غیربهداشتی یخ در همدان برگزار می شد افتادم و بی اختیار جملات مسئولان مرکز بهداشت در خصوص ساماندهی این مغازه ها از ذهنم گذشت.
ناگفته پیداست که یکی از شاخص‌های اصلی در توسعه همه جانبه شاخص‌های بهداشتی است که مسئولان و برنامه‌ریزان و متولیان امر توسعه باید در کنار شاخص‌های دیگر توسعه به استانداردهای بهداشتی نیز توجه ویژه داشته باشند.
پر واضح است که رعایت بهداشت و پیشگیری از بروز پاره‌ای بیماری‌ها که ممکن است به علت پایین بودن شاخص‌های بهداشتی و عدم رعایت بهداشت اتفاق بیفتد در جهان امروز یکی از اساسی‌ترین شعارهای سازمان بهداشت جهانی و به تبع آن سازمان‌های بهداشتی هر کشوری است.
شعار پیشگیری مقدم بر درمان است نیز سالیان طولانی است که بر سردر مراکز بهداشتی نصب شده که البته این شعار در بسیاری از موارد به ویژه در خصوص ریشه‌کنی بیماریهای واگیردار تحقق عملی پیدا کرده و توانسته جامعه را از شر این نوع بیماری‌ها عاری سازد و امنیت جانی و روانی شهروندان را نیز به ارمغان آورد.
اما آنچه مسلم است اینکه هنوز تا رسیدن به حد مطلوب و استانداردهای مورد انتظار در برخی موارد فاصله زیادی وجود دارد کما اینکه وجود تعدادی از مراکز عرضه غیربهداشتی یخ در برخی مناطق در همدان موید این مطلب است.
هرساله با نزدیک شدن ایام تابستان به دلیل گرمای هوا رغبت مردم به استفاده از یخ زیاد می‌شود و اگر در بهداشت یخ توجه و دقت کافی به‌عمل نیاید، باعث آلودگی مواد غذایی و آشامیدنی و در نهایت مسمومیت غذایی و همه‌گیری بعضی از بیماری‌ها مخصوصا بیماریهای اسهالی می‌شود.
بیشتر آلودگی‌های یخ در مرحله توزیع اتفاق می‌افتد
بر همگان مبرهن است که بیشتر آلودگی‌های یخ در مرحله توزیع اتفاق می‌افتد چراکه وسایل مورد استفاده برای توزیع فاقد امکانات بهداشتی است و در برخی موارد از وسیله نقلیه نظیر وانت برای این کار استفاده می‌شود.
از سویی دیگر معمولا مشاهده می‌شود به دلیل توزیع یخ‌ها در صبح زود و بازنبودن این مغازه‌ها و مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی یخ‌ها را جلوی مغازه‌ها و روی زمین قرارمی‌دهند به طوریکه مقداری از یخ آب شده و با خاک و گرد و غبار کنار خیابان مخلوط می‌شود.
با دقت در نحوه رفتار متصدیان مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی دیده می شود که این افراد نیز پس از آب کشیدن یخ و تمیزکردن گرد وخاک و آلودگی‌های سطح ظاهری، اقدام به مصرف آن می‌کنند، در حالیکه آلودگی به سطوح داخلی یخ نفوذ کرده و باعث آلودگی کامل آن شده است و از آنجایی که مراکز فروش مواد غذایی نظیر آبمیوه‌فروشی‌ها در فصل تابستان مشتریان زیادی دارند، آلودگی در سطح وسیعی اتفاق می‌افتد.
با این روال متصدیان مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی معمولا یخ‌ها را که به روش‌های غیربهداشتی توزیع شده است، در مغازه‌ها با وسایل غیربهداشتی خرد می‌کنند و قسمتی از یخ که بیرون ریخته است را دوباره در ظرف اصلی قرار داده و در تهیه نوشیدنی‌ها از آن استفاده می‌کنند.
دکتر علی خدایی در این خصوص گفت: آب آلوده بیشترین علت عفونت‌های روده‌ای یک بیماری اسهالی هستند که به صورت حاد و آبکی شروع شده و در صورت عدم توجه و درمان منجر به کم‌آبی شدید بدن و نهایتا مرگ می‌شود.
خدایی تاکید کرد: قالب‌های بزرگ یخ را برای حمل و نقل، پشت ماشین و اگر کمی بهداشتی‌تر باشد روی ورقه‌ای از گونی قرار می‌دهند، حتی دیده می‌شود آنها را مستقیما بر روی زمین می‌گذارند به شکلی که حتی اگر یخ در محیط کاملا بهداشتی تهیه شده باشد، در حین حمل و نقل و در جریان توزیع بشدت آلوده می‌شود.
بعضی مواقع از یخ به عنوان خنک‌کننده مواد غذایی استفاده می‌شود
از سویی دیگر بعضی مواقع نیز از یخ به عنوان خنک‌کننده مواد غذایی استفاده می‌شود که می‌تواند باعث آلودگی آنها شود.
گاهی دیده شده که به دلیل عدم استفاده مستقیم از یخ، افراد در رعایت بهداشت آن کمتر دقت می‌کنند که این امر نیز می‌تواند عامل دیگری برای آلوده شدن بیشتر مواد غذایی و آشامیدنی شود، به عنوان مثال اگر نوشابه و آبمیوه‌های بسته‌بندی درکنار یخ قرار گیرد، اگر قبل از بازکردن با آب تمیز شسته نشود، می‌تواند باعث آلوده شدن محتوای درونی شیشه و قوطی آبمیوه شود و بیماری ایجاد کند.
این روزها آنچه باید مد نظر قرار گیرد اینکه در مسافرت های تابستانی، یکی از اتفاقات ناخوشایند، بیماری های میکروبی و مشکلات گوارشی است که در طول سفر برای خانواده ها و مخصوصا برای کودکان آن ها پیش می آید و باعث می شود خاطرات خوش سفر خیلی زود به فراموشی سپرده شود که یکی از راه های انتقال این بیماری ها استفاده از یخ های غیر بهداشتی است.
بر این اساس بر مسئولان امر واجب است که در راستای جمع اوری مراکز مشکوک به عرضه یخ غیر بهداشتی تلاش ها مضاعف کنند تا تحقق شعار پیشگری مقدم بر درمان محقق گردد.
نظر شما