دکتر محمد بقایی ماکان در گفتگو با خبرنگارمهر در مورد ضوابط و معیارهای انتخاب یک اثر برای بررسی و نقد گفت: هر اثری که منتشر میشود با یک بررسی مختصر قابل ارزیابی است که آیا به کار مطالعه میآید یا خیر، همین الگو برای منتقدان در حوزههای مختلف دارای اعتبار است. امرزه متاسفانه کتابهایی که در کشور منتشر میشوند به دلایل مختلف که مهمترین آن شیوه نگارش است در خور اعتنا نیستند و این همان نکته مهمی است که هر منتقد و کارشناس در حوزه فکری خود به سادگی در مییابد.
وی افزود: بنابراین انتخاب کتاب قابل بحث و بررسی، کار دشواری نیست. اما منتقد پس از یافتن چنین کتابی لازم است آگاهی کافی نسبت به محتوای آن داشته باشد. گاهی انتظار میرود که میزان آگاهی منتقد از خود نویسنده نیز اگر بیشتر نیست کمتر هم نباشد. دیگر اینکه منتقد باید عاری از حب و بغض باشد و کتاب را به معنای واقعی کلمه نقد کند. یعنی نیک و بد آن را با هم درنظر بگیرد.
این کارشناس زبان و ادبیات فارسی درادامه تصریح کرد: متاسفانه در کشورما انتقاد از معنای اصلی خود خارج شده است و به مفهوم ایراد گرفتن و چون و چرا کردن به کار میرود و حتی گاهی جنبه اهانت و دشنام به خود میگیرد که به هیچ یک از اینها نمیتوان نام نقد داد و به قول حافظ اگر این نقدها را عیار بگیرند نامی جز هتاکی، ناسزاگویی و خصومت بر آنها نمیتوان نهاد.
بقایی ماکان درباره اینکه چگونه خود را برای نقد و برسی یک اثر آماده میکند نیز اظهار داشت: طبیعی است که هر منتقد برای نقد هر موضوع و اثری باید نسبت به آن اشراف داشته باشد، این اشراف حاصل سالها تجربه است که اندک اندک در ذهن منتقد جمع میشوند و این آمادگی را در او پدید میآورد که دست به کار نقد بزند. بر این اساس کسی میتواند خود را منتقد بنامد که علاوه بر ذهنی جستجوگر و باریک بین دارای آگاهیهای لازم در موضوع مورد نقد خود باشد.
نظر شما