بزرگان زنجان غریب در وطن/ فرهنگ زنجان نیازمند هوای تازه

استان زنجان و شهر زنجان در غرب کشور پهناور و باستانی ایران همچون نگینی سربلند و درخشان خودنمایی می کند با تاریخی کهن و ارزشمند که هر ورق از دفتر تاریخ این دیار یادآور روزهای تاریخ ساز و ارزشمند است.

بی شک اگر امروز اندکی به گذشته برگردیم و در قاموس تاریخ این دیار جستجو کنیم در یک نگاه سطحی و گذرا نام های  بزرگ و درخشانی می بینیم که هرکدام از آنها نقشی تاثیرگذار نه در توسعه فرهنگی و علمی دیار خود بلکه جنبه ملی و جهانی داشته اند ولی دیارشان که با واژه "نخبه کشی" و "فرار نخبگان" انسی تاریخی دارد از آنها یادی نمی شود.

ایران  و ایرانی فارغ از هر نگرش و سلیقه به تاریخ و فرهنگ کهن خود می بالد و افتخار می کند که  بزرگانش آینده جهان را ساخته اند ولی متاسفانه استان زنجان و به ویژه شهر زنجان با گذشته خود قهر است و خبری از گذشته پرافتخارش نمی گیرد، گذشته ای که فرزندان بزرگ را پرورش داد و جهان امروز در بسیاری از بخش ها به دانش و فرهنگ ساخته شده توسط این بزرگان ارج می نهد و در معادلات خود بر آنها تکیه دارد.

 

شهریار را مردمانش شهریارش کردند، منزوی را مردمانش منزوی

عدم توجه به فرهنگ و گذشته ارزشمند استان زنجان و شهر زنجان، امروز به یک فرهنگ نامبارک تبدیل شده و کمتر کسی از مردم زنجان ست که بزرگانش را به طور کامل بشناسد و به قول یک شاعر محلی استان زنجان در خصوص منزوی و جایگاه وی در میان مردم زنجان می گوید "شهریار را مردمانش شهریارش کردند...... منزوی را مردمانش منزوی" و این تنها گوشه ای از بی توجهی برخی مردم زنجان با پیشرفت همشهرینشان است.

امروز کمتر کسی از همشهریان منزوی، می داند منزوی بزرگترین غزلسرای  معاصر، که بزرگان شعر و ادب ایران زمین او را ستایش کردند زنجانی است و کمتر کسی منزوی را زنجانی می داند. اگر امروز تندیسی از برخی مشاهیر زنجان در بلوار آزادی شهر زنجان نصب است حتی نامی از منزوی بر آدرس کوچه ای نیست.

 

اگر امروز در دانشگاههای معتبر جهان آرای شیخ شهاب الدین سهرودی تدریس می شود یک زنجانی نمی داند واقعا سهرودی که بود و حتی خبر ندارد امروز از خانه اش در زادگاهش سهرود تنها یک دیوار باقی مانده است.

امروز کسی خبر ندارد که مرحوم استاد رضا روزبه، که بسیاری از سیاسیون و بزرگانی حال حاضر ایران در محضر این معلم بزرگ اخلاق و علم و تدین تحصیل کردند در کجا مدفون شده و کسی نمی داند وقتی که آسمان به حال فرهنگ از یاد رفته زنجان می گرید چگونه قطره های باران در گودی قبر این استاد بزرگ جمع می شود.

 

اگر زنجانی امروز یادی از کسانی که عمر و زندگی خود را با خدمت به علم و دانش و فرهنگ زنجان به پایان رسانده اند یادی نمی کند متاسفانه یادی از بزرگان حال حاضر هم نمی کند کسانی که امروز در دیار خود غریب تر از گذشته اند و تنها عده ای معدود یادی از آنها می کنند آیا واقعا این بی توجهی ها و جنگ با فرهنگ بزرگان شهر و دیار زنجان منصفانه است و این روند تا کی ادامه خواهد داشت.

امروز کسی از استاد یثربی شاعر معاصر، پرفسور یوسف ثبوتی، حجت الاسلام عباسعلی عمید زنجانی، آیت الله العظمی شیخ عزالدین حسینی زنجانی از مراجع کنونی شیعه، آیت الله العظمی موسی شبیری زنجانی از مراجع کنونی شیعه، پروفسور جواد پرویزی ارتوپد و جراح شهیر ایرانی،  فاطمه راکعی، هوشنگ جعفری، خلیل جوادی، حاج ولی الله کلامی زنجانی، استاد محمود نظرعلیان، رضا میرکریمی کارگردان، جلال رحمتی مجمسه ساز برجسته، مرحوم استاد حسن چلیپا (اسماعیل زاده) پایه گذار نقاشی قهوه خانه‌ای در ایران، جمال شورجه کارگردان سینمای جنگ و صدها نام بزرگ دیگر یادی نمی کند.

فرهنگ و تاریخ زنجان زخم خورده از بی توجهی ها

 

فرهنگ و تاریخ زنجان زخم خورده از بی توجهی هاست، زخم های که گاه آنقدر دهن باز می کند که دل هر زنجانی فرهنگ دوست را جریحه دار می کند و تاسف می خورد که چرا چهره ها و شخصیت های سرشناس و ارزشمند شهر و دیارش غریبانه در سکوت وحشتانه مدعیان مغفول مانده اند.

ظلم به فرهنگ و گذشته زنجانی به اینجا ختم نمی شود و زنجانی آنچنان با گذشته خود و بزرگانش بیگانه شده است که گذشته اش را قربانی برخی مصلاح شخصی و جناحی می کند.

اگر زنجانی هشت سال دفاع مقدس را از یاد نبرده باشد، می داند فرزندانش چرا در کارون و اروند رود خروشان چگونه به آب زدند تا امروز شهر زنجان به دیار غواصان دریادل مزین بشود ولی افسوس که خیلی از ما زنجانی ها فراموشی را بهترین راه حل برای توجیه بی توجهی ها نسبت به گذشته کردیم.

 

بسیاری از زنجانی ها امروز سردارن شهیدشان را نمی شناسند نمی دانند سرداران شهید اشتری، قامت بیات، ناصر اجاقلو، رستمخانی چه کسانی بودند و چه رشادت ها که کردند، آیا کسی از زنجانی ها می داند رزمنده ای که به تنهایی یک خط مقدم را نگه داشت و نگذاشت دشمن بفهمد که همه رزمندگان آن خط شهید شدند که بود.

متاسفانه بی توجهی در زنجان تنها به بزرگان علم و ادب ختم نمی شود و حتی بزرگان جبهه و جنگ نیز از این تیر زهرآلوده در امان نمانده اند و هنوز یادمان نرفته که چگونه بسیاری از بزرگان جبهه و جنگ عزم دیار غربت کردند و یا اگر در دیدار خودشان هستند مورد بی توجهی واقع شده اند.

 

بسیاری از مردم زنجان تا آنروزی که شهید دکتر مجید شهریاری در راه اقتدار ملت ایران شهید شد نمی دانستند چه گوهر ارزشمندی در شهر و دیارشان پرورش یافته و کسی نمی دانست شهید امیر فروزنده که هنوز یادمان نرفته در سر هر جمله اش در سخنرانی ها سرفه می کرد سرفه ای که برگرفته از مجروحیت شیمیایی در دوران هشت سال دفاع مقدس بود و امروز در میدان قائم شهر زنجان برای معرفی آن بزرگان تنها و تنها یک بنر نصب شده است آیا حق این بزرگان این است.

 

زنجان شهر شور و شعور حسینی، شهری که لایق این نامگذاری است ولی ای کاش فرهنگ شور و شعور حسینی مردم زنجان که  با افتخار زبانزد خاص و عام است  در سایر عرصه ها نیز آنچنان که باید خودش را نشان می داد.

 

فرهنگ زنجان نیازمند حذف و جایگزینی برخی واژ ه ها

باید واقعیت را پذیرفت که برخی در زنجان به شکست و عدم پیشرفت همشهریانشان تلاش می کند و حتی به قیمت شکست خودشان هم شده باشد در مقابل همشهریانش سنگ اندازی می کند، این سیاهنمایی نیست بلکه واقعیت است واقعیتی که مانع از توسعه و پیشرفت زنجان و زنجانی در دیار خودش می شود و وقتی بزرگان زنجانی عزم دیار غربت می کنند شایستگی هایشان را در دیار غربت نشان می دهند، به راستی چرا زنجان ظرفیت پذیرایی و رشد بزرگانش را ندارد.

هرچند باید  تلخی های گذشته را فراموش کرد ولی باید به این واقعیت اذعان داشت که گذشته است که آینده ملت ها را می سازد و هیچ ملتی برای سعادت و اقتدار چاره ای جز قبول این واقعیت ندارد.

تاکی بزرگان زنجان در دیار غربت و دور از وطن باید شایستگی هایشان را نشان دهند، تا کی باید زنجانی به ناچار از دیارش فراری باشد.

 

امید است امروز فارغ از هر گرایش و جریان سیاسی و جناحی همه دلسوزان استان زنجان در بخش های مختلف برای اعتلای زنجان تلاش کنیم و قدردان آنانی باشیم که برای اعتلای استان زنجان تلاش کنند فرهنگ قدردانی و قدرشناسی را ارزش بگذاریم و صداقت را حماقت و ساده لوحی تفسیر نکنیم و دلسوزان اعتلای استان را با برچسب های دروغین از استان فراری ندهیم و بدانیم و باور کنیم استان زنجان لایق بهترین ها است و تلاش کنیم دست هر خدمتگزار صادق و کاردان را به دوستی و تعامل بفشاریم.

 

عرصه فرهنگ زنجان نیازمند هوای تازه

حال که امروز عرصه فرهنگ استان زنجان باردیگر بعد از  سکوتی نزدیک به دو سال جانی دوباره گرفته فرهنگ دوستان زنجانی امیدوارند فرهنگ و ارشاد اسلامی استان زنجان بار دیگر به روزهای اوج خود برسد و در کنار سازمان تبلیغات اسلامی استان زنجان که به بیان فرهنگ دوستان منصف در توسعه فرهنگی استان در طی سالهای اخیر تلاش فراوان کرده و نقش تاثیرگذار و بسزایی داشته است و همچنین شبکه استانی اشراق که با فعالیت های صورت گرفته در عرصه فرهنگ استان توانسته فضای مطلوبی را ایجاد کند، هوای تازه در فرهنگ و توسعه فرهنگی استان زنجان بدمند.

 

در این راستا خبرگزاری مهر دفتر نمایندگی استان زنجان، در کنار توجه به وضعیت نامطلوب در حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و بررسی کاستی ها و مشکلات در این حوزه، همسو با سیاست کلان خبرگزاری متبوع در تلاش است با آسیب شناسی علل وقوع این فرآیند نامطلوب به معرفی شخصیت ها، نخبگان و بزرگان تاثیرگذار در عرصه های مختلف بپردازد و در این مسیر از هر ایده و معرفی شخصیتها استقبال می کند.

امید است بزرگان فرهنگ و ادب و سایر حوزه های استان زنجان در این مسیر یاری گر ما بوده و هرگونه اظهار نظر و معرفی را با ما مکاتبه نمایند. آدرس های تماس با دفتر خبر گزاری مهر در استان زنجان،iran400_r@yahoo.com  و همچنین آدرس جی میل mehrnews.zanjan@gmail.com  است.  

 

.....................

گزارش: رحیم مقدمی