به گزارش خبرنگار مهر، خرما پس از پسته مهمترین محصول صادراتی استان کرمان است که به دلیل مضافتی بودن و نوع محصول برداشتی خرمای کرمان در بازار مصرف مشهور شده است و به عنوان خرمای مضافتی بم بین مصرف کنندگان شهرت یافته است.
اکثر محصول خرما از نوع درجه یک در شهرستان بم، فهرج، ریگان و نرماشیر برداشت می شود و شهرستانهای جنوبی کرمان نیز بیشترین سطح زیر کشت نخلستانهای استان کرمان را به خود اختصاص داده اند.
کشت خرما؛ نمادی از زندگی در شرق کرمان
این درحالی است که به دلیل شرایط خاص جغرافیایی و فرهنگ مردم منطقه کشت خرما به خصوص در شرق کرمان به نمادی از زندگی مردم تبدیل شده است زیرا عملا اشتغال اکثر مردم منطقه به کشت این محصول وابسته است و زیر بنای اقتصاد منطقه را تشکیل می دهد.
خشکیدگی خوشه های خرما مقابل چشمان نگران کشاورزان
با این وجود همزمان با تغییر اقلیم شرق کرمان طی سالهای اخیر و گرمای شدید هوا و کاهش رطوبت پدیده خشکیدگی خوشه خرما در نخلستانهای شرق کرمان به خصوص شهرستان بم رواج یافته است و به دلیل این پدیده هر ساله بین 20 تا 90 درصد محصول کشاورزان تنها یک ماه مانده به برداشت محصول بر روی درختان خرما در عرض یک روز خشک می شود.
کارشناسان و مسئولان شهرستانهای شرقی کرمان از این تراژدی به عنوان زمین لرزه شرق کرمان یاد می کنند و عواقب این مسئله را در زندگی اجتماعی و اقتصادی منطقه بسیا تاثیرگذار می دانند.
خشکیدگی خوشه های خرما در زمان تبدیل خارک به خرما روی می دهد و در این زمان به دلیل افزایش بیش از حد دمای هوا و کاهش شدید رطوبت و نیاز خرمای مضافتی به رطوبت بالا برای رشد شاهد خسارت سنگین به کشاورزان هستیم بطوریکه طی سالهای متوالی کشاورزان با کمبود شدید نقدینگی مواجه شده اند و این مسئله در منطقه ای که در مسیر قاچاق مواد مخدر قرار گرفته است می تواند منجر به بروز مشکلات فراوان اجتماعی شود.
|
طی سالهای متوالی کشاورزان با کمبود شدید نقدینگی مواجه شده اند و این مسئله در منطقه ای که در مسیر قاچاق مواد مخدر قرار گرفته است می تواند منجر به بروز مشکلات فراوان اجتماعی شود |
وجود این شرایط درحالی در شرق کرمان حاد تر شده است که دریابیم بیش از 90 درصد خرمای سال گذشته علیرغم تمم وعده ها و راهکارهایی که داده شد در انبارها و سردخانه های بم دپو شده است و حتی با افت شدید 30 تا 40 درصدی قیت محصل کسی حاضر به خرید خرمای سال گذشته نیست و در نتیجه بسیاری از کاورزن خرما کار شرق کرمان در سل جاری تمایل خود ر برای کشت از دست داده اند.
درحالیکه بسیاری از راهکارها از جمله فروش خرما در مدارس، شرکتهای مسافربری، استفاده خرما به جای قند، ساخت کارخانه ها فراوری و صادرات محصول به چین و عرضه مستقیم در میادن شهر تهران مطرح شد اما متاسفانه هیچ یک از آنها عملا به بار ننشسته است و همچون سالهای گذشته کشاورزان در انتظار ماه مبارک رمضان و افزایش مصرف خرما در سفره های افطاری و سحری هستند.
تمام این شرایط درحالی است که کشاورزان خرما کار کرمان همزمان با گرمای شدید در این مناطق و عدم وجود طرحهای عملیاتی شده و کارشناسی شده در نخلستانهای خود در انتظار آینده هستند.
خلاء طرحهای تحقیقاتی و کارشناسی
این مسئله درحالی است که خلاء طرحهای کارشناسی شده برای مقابله با پدیده خشکیدگی خوشه خرما به شدت احساس می شود و علیرغم اجرای طرحهای جسته و گریخته ای که در این زمینه به وسیله برخی کارشناسان و فارغ التحصیلان کشاورزی به صورت پایلوت در برخی باغها اجرا می شود اما حمایتی از آنها صورت نمی گیرد و در سطح گسترده اجرایی نمی شوند.
رئیس جهاد کشاورزی بم در گفتگو با مهر ضمن هشدار نسبت به بروز مجدد این پدیده در نخلستانهای شرق کرمان گفت: این عارضه که به دلیل عوامل طبیعی در منطقه و در پی تغییرات اقلیمی سالهای اخیر روی می دهد بین 20 تا 90 درصد محصول سالهای گذشته نخلستانها را خسارت زده است.
 این عارضه که به دلیل عوامل طبیعی در منطقه و در پی تغییرات اقلیمی سالهای اخیر روی می دهد بین 20 تا 90 درصد محصول سالهای گذشته نخلستانها را خسارت زده است  |
| رئیس جهاد کشاورزی بم |
محمد زنگی آبادی افزود: طرحهایی در راستای مقابله با این خسارات در حال بررسی است که یکی از آنها طرح اقلیم مصنوعی خرما است که با همکاری کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی و دانشگاه شهید باهنر کرمان در حال اجرا است.
وی گفت: این طرح در منطقه دارستان که یکی از گرم ترین مناطق تحت تاثیر پدیده خشکیدگی خوشه های خرما است اجرا می شود.
زنگی آبادی افزود: سعی شده است با ایجاد دمای مناسب و استفاده از باد و رطوبت لازم شرایط مطلوب را برای رشد محصول را فراهم کنیم.
این مسئول با اشاره به احتمال بروز این پدیده در سال جاری از کشاورزان خواست با افزایش میزان آبیاری درختان به وسیله کم کردن زمان آبیاری و همچنین میانه کاری و پوشش خوشه ها شرایط را برای مقابله با این مشکل فراهم کنند.
وضعیت اقتصاد تک محصولی منطقه مطلوب نیست
این در شرایطی است که نماینده مردم شرق کرمان در مجلس شورای اسلامی نیز از بروز مشکلات خرما در این شهرستانها ابراز نگرانی کرد.
حجت الاسلام محمد غضنفری به خبرنگار مهر گفت: مشکل خرما به گلایه اصلی مردم شرق کرمان تبدیل شده است و با وجود تمام رایزنی ها این مشکل همچنان پا برجاست.
وی فروش نرفتن محصول خرما و خشکیدگی خوشه های خرما را در شهرستانهایی که زندگی آنها بر اقتصاد تک محصولی خرما بنا نهاده شده را نگران کننده توصیف کرد.
وی برنامه ریزی مسئولان اجرایی در راستای حل مشکل را خواستار شد و گفت: مردم شرق کرمان با بروز مکرر این مشکلات با کمبود نقدینگی مواجه شده اند.
کشاورزان به سمت کشتهای جایگزین رفته اند
فرماندار فهرج نیز به خبرنگار مهر گفت: با ادامه روند فعلی برخی کشاورزان به سمت کشتهای جایگزین رفته اند.
حسین زین الصالحین گفت: اکثر مردم این شهرستان محروم کشاورز هستند که خشکسالی های پیاپی مشکلاتی را برای کشت محصول آنها فراهم کرده است اما سعی کرده ایم با کشت جایگزین و همچنین احیای مجدد قنوات مشکلات را کاهش دهیم.
مطالبه مردم شرق کرمان حل مشکل خرما است
وی گفت: هم اکنون به هر جای شهرستان سفر می کنیم مطالبه اول مردم حل مشکل خرما است که رایزنی هایی نیز توسط برخی افراد در این خصوص صورت گرفته است و امیدواریم به زودی شاهد حل مشکل انبار شدن محصول خرمای سال گذشته باشیم.
وی در خصوص پدیده خشکیدگی خرما نیز گفت: سال گذشته بخش قابل توجهی از محصول کشاورزان به علت بروز این عارضه از بین رفت و تنها امیدواریم سال جاری شاهد افزایش ناگهانی دمای هوا و خسارت به کشاورزان نباشیم.
نخستین نشست ستاد خرما تشکیل شد/ بحث خشکیدگی خوشه های خرما مطرح نشد
در این میان آنچه که امیدوار کننده است برگزاری اولین نشست ستاد خرما برای بررسی مشکلات خرما کاران کشور در سطح وزارتخانه ها بود.
و این نشان می دهد پس از گذشته چندین سال بالاخره اقداماتی برای حل این معضل درحال شکل گیری است که از آن جمله طرح جامع خرما است که باید به کارگروه بازار ارائه شود.
این طرح در یک دوره پنج ساله قرار است بخشهای تولید، تجارت، بازرگانی و صنایع تبدیلی را در بر گیرد.
اصلاح نخلستانها، مکانیزاسیون کشت، افزایش سرانه مصرف بازارهای داخلی، توسعه نخلستانهای بارور، حذف نخلستانهای فرسوده و ایجاد خوشه صنعتی خرما با اعتبار 304 میلیارد تومان از مشخصات طرح جامع خرما است.
مشکل خرمای کرمان نیز در این نشست مطرح و مقرر شد با همکاری وزارت بازرگانی تدابیر لازم برای عرضه مستقیم خرما در میادین و فروشگاههای زنجیره ای فراهم شود.
هر چند هنوز اجرای این مصوبات عملی نشده است اما در این نشست خبری از بررسی مشکل پدیده خشکیدگی خوشه های خرما نبود و کشاورزان بمی به عنوان یکی از مهمترین مراکز تولید خرمای کشور همچنان چشم به راه تدبیر و چاره اندیشی مسئولان هستند.
نظر شما