تدریس آرای ابن سینا و فارابی در آمریکا/ آشنایی غربیها با فیلسوفان ایرانی

اسکروتن افزود: اما در مورد جایگاه ابن سینا باید اذعان داشت که اهمیت و جایگاه والای او در تاریخ فلسفه چه در فلسفه اسلامی و چه در فلسفه مسیحی غیر قابل انکار است. در واقع برای کسی که کمی اطلاع در مورد آرای ابن سینا داشته باشد اهمیت آرا و جایگاه والای او در تاریخ فلسفه غیر قابل انکار خواهد بود.

استاد فلسفه دانشگاه آکسفورد در ادمه یادآور شد: جایگاه ابن سینا هم مانند فارابی در تاریخ فلسفه محفوظ است. بدون درک و فهم آرای ابن سینا نمی‌توان الهیات قرون وسطی را فهمید. تفسیر ابن سینا بر کتاب "نفس" ارسطو نه تنها بر الهیات و فلسفه قرون وسطی تأثیر شگرفی گذاشت بلکه  بر ادبیات قرون وسطی نیز تأثیر زیادی بر جای گذاشت.

 

اسکروتن در پایان تأکید کرد: تأثیر ابن سینا بر شعر انگلیسی زبان در قرون وسطی حائز اهمیت و قابل توجه است. باید توجه داشت که مطالعه و درک آرای ابن سینا و ابن رشد هنوز هم برای هر کسی که بخواهد توسعه فکری در اروپا را مطالعه و دنبال کند حائز اهمیت و اساسی است.
 

جی: ابن سینا و فارابی مهمترین چهره‌های فلسفی هستند

دکتر مارتین جی شارح مکتب فرانکفورت و استاد تاریخ دانشگاه کالیفرنیا نیز اعتقاد دارد: ابن سینا و فارابی و به علاوه ابن رشد مهمترین چهره‌های فلسفی در هر گزارش و کتاب به نگارش درآمده در ارتباط با فلسفه قرون وسطی در غرب محسوب می‌شوند. در این گزارشها بر نقش اساسی و مهم فیلسوفان اسلامی در حفظ، انتقال و توسعه و گسترش اندیشه‌های افلاطون، ارسطو و افلوطین (پلوتینوس) و اسلاف آنها به نسلهای بعدی تأکید شده است.

 

مؤلف "فضیلت دروغگویی: درغگویی در سیاست" تأکید کرد: مورخان فلسفه در غرب به نقش مهم این فیلسوفان و اندیشمندان و دستاوردهای آنها در علوم و پزشکی اشاره کرده‌اند.

 

وی با اشاره به اینکه به تاریخچه اپتیک(فیزیک نور) علاقه دارد گفت: با بررسی این تاریخچه می‌توان به جایگاه والای الکندی و ابن هیثم در توسعه و پیشرفت این حوزه از دانش پی برد. از قضا به تازگی کتابی درباره آرای ابن سینا و فارابی خوانده‌ام. این کتاب با عنوان "ریشه‌های الهیاتی مدرنیته" اثر مایکل گلسپی مورخ فلسفه است. او در این اثر به بررسی توسعه و پیشرفت نام گرایی (نومینالیسم) در قرن سیزدهم میلادی پرداخته است.

 

ریمان: ابن سینا و فارابی جایگاه والایی در فلسفه قرون وسطی داشته‌اند

دکتر جفری ریمان استاد فلسفه دانشگاه امریکن نیز معتقد است: فیلسوفان ایرانی از جمله ابن سینا و فارابی برای من شناخته شده هستند. علت اینکه این فیلسوفان در مغرب زمین شناخته شده هستند جایگاه و موقعیت آنها در تاریخ فلسفه است.

 

مؤلف کتاب "عدالت و فلسفه اخلاق معاصر" افزود: فیلسوفان ایرانی نقش مهمی در گسترش و توسعه فلسفه در قرون وسطی در اروپا داشته‌اند. این فیلسوفان جایگاه مهمی در تاریخ فلسفه و به ویژه در فلسفه اروپای قرون وسطی دارند.

 

مؤلف "در دفاع از فلسفه سیاسی" در پایان یادآور شد: ابن سینا و فارابی جایگاه والایی در فلسفه قرون وسطی و به ویژه در آگاهی اروپاییان از فلسفه داشته اند. از آنجا که تخصص من ارتباط زیادی با آرای فیلسوفان ایرانی نداشته لذا خیلی آثار آنها را مطالعه نکرده‌ام.

کرامر: اندیشمندان ایرانی پیوند دهنده فلسفه یونان و مدرن بوده‌اند

دکتر متیو کرامر استاد فلسفه سیاسی و فلسفه حقوق دانشگاه کمبریج و مدیر برنامه فلسفه سیاسی و فلسفه حقوق در این دانشگاه نیز به مهر گفت: شناختن فیلسوفان ایرانی تنها مختص من نیست. تا آنجایی که می‌دانم فیلسوفان معاصر غربی با فیلسوفان ایرانی از جمله ابن سینا و فارابی آشنا هستند.

مؤلف "محل تلاقی اخلاق و حقوق" در ادامه تأکید کرد: من تحت تأثیر مهارت و خبرگی ابن سینا در حوزه منطق قرار گرفتم. پس از این دوران نیز به آثار ابن سینا رجوع کردم. در سال 1996 وقتی در مورد یک موضوع و مسئله خاص منطق تحقیق می‌کردم دوباره برخی آثار ابن سینا در مورد منطق را مورد مطالعه قرار دادم.

 

وی تأکید کرد: فیلسوفان ایرانی از جمله ابن سینا و فارابی نقش مهمی در پیوند فلسفه یونان باستان و فلسفه مدرن داشته‌اند. به عبارت دیگر فیلسوفان ایرانی پیوند دهنده فلسفه یونان باستان با فلسفه مدرن بوده‌اند.

اندرسون: غربیها بوعلی سینا و فارابی را بخوبی می‌شناسند

دکتر الیزابت اندرسون استاد فلسفه و مطالعات زنان در دانشکده جان رالز دانشگاه میشیگان نیز تصریح کرد: ممکن است مطالعات جدی در مورد آنها توسط متخصصان آن حوزه صورت گرفته باشد. این موضوع در مورد تمام فیلسوفان از دوران کلاسیک متأخر گرفته تا دوران میانی(قرون وسطی) مصداق دارد.

 

مؤلف "ضرورت یکپارچگی" گفت: مطالعه استاندارد و معیار تاریخی در سنت آمریکایی و انگلیسی در حوزه فلسفه با یونان باستان آغاز می‌شود و سپس این مطالعه تا دوران امپراتوری روم و از دوران امپراتوری  روم تا قرون وسطی ادامه می‌یابد. سپس این مطالعه دوباره از دوران مدرن و با دکارت و هابز آغاز می‌شود.

 

اندرسون در ادامه با انتقاد از این سنت مطالعاتی گفت: بدیهی و روشن است که مطالعه و تحقیق مبتنی بر سنت آمریکایی و انگلیسی کوته بینانه و کوته نظرانه است. این مطالعه بر بخشی از تاریخ فلسفه تأکید دارد و سنتهای فلسفی مهمی از جمله فلسفه اسلامی-ایرانی را مورد غفلت قرار می‌دهد.
 

کوهن: آرای ابن سینا و فارابی در آمریکا تدریس می‌شوند

دکتر راشل کوهن استاد فلسفه دانشگاه ایالتی نیویورک نیز در این خصوص معتقد است: با اینکه حوزه تخصصی من فلسفه ایرانی و فلسفه اسلامی نیست ولی نمی‌توان از اهمیت فیلسوفان ایرانی در دوره قرون وسطی غافل شد.

 

وی افزود: آرا و آثار فیلسوفانی چون ابن سینا و فارابی در آمریکا تدریس می‌شود. این آثار توسط برخی از متخصصان فلسفه قرون وسطی که تسلط به آرای آنها دارند صورت می‌گیرد. اما امروزه به طور کلی فلسفه قرون وسطی از جمله آرای فیلسوفان مهم اسلامی، مسیحی و یهودی در بیشتر دانشگاههای آمریکا کمتر تدریس می‌شوند.

 

کوهن یادآور شد: در برخی دانشگاههای آمریکا فقط یک متخصص قرون وسطی داریم. این متخصصان هم در اغلب موارد بر فیلسوفان مسیحی تمرکز دارند. بر این اساس با احترامی که برای فیلسوفان معاصر ایرانی قائل هستم ولی باید بگویم که آثار و آرای آنها را به خوبی نمی‌شناسم و از این جهت نیز پوزش می‌خواهم.
 

تالیافرو: ملاصدرا از تأثیرگذارترین فیلسوفان اسلامی است

دکتر چارلز تالیافرو استاد کالج سنت اولاف مینه‌سوتای آمریکا و فیلسوف دین معاصر نیز در اینباره تصریح کرد: به این پرسش زمانی پاسخ می‌دهم که تدریس دوره پیشرفته فلسفه خاورمیانه را به اتمام رسانده‌ام. در این دوره آرای فیلسوفان ایرانی از جمله ابن سینا و فارابی نیز مورد بررسی قرار گرفتند. شاید بتوان گفت ابن سینا مهمترین فیلسوف ایرانی در تاریخ فلسفه غرب بوده است.

 

مؤلف "راهنمای آکسفورد درباره الهیات" تأکید کرد: باید توجه داشت که فهم آرای فیلسوفان بزرگ قرون وسطی در مغرب زمین بدون درک و فهم آرای ابن سینا ممکن نخواهد بود. برای نمونه تا زمانی که آرای ابن سینا را درک نکنید و آثار او را نخوانید درک آرای آکوئیناس از فیلسوفان بزرگ قرون وسطی امکانپذیر نخواهد بود.

 

وی تصریح کرد: متافیزیک ابن سینا تا زمان حاضر نیز اهمیت خود را حفظ کرده است. یکی دیگر از اندیشمندان و فیلسوفان بنام ایرانی سهروردی است. سهروردی یکی از برجسته ترین فیلسوفان اشراقی به شمار می‌رود. من در حال نوشتن مقاله‌ای هستم که در آن از فلسفه اشراقی او دفاع کرده ام.

 

تالیافرو تأکید کرد: بسیاری از فیلسوفان ایرانی که از دوستانم هستند علاقه وافری به آرای ملاصدرا دارند. شاید بتوان ملاصدرا را یکی از تأثیرگذارترین فیلسوفان اسلامی پس از قرن 17 میلادی دانست. ملاصدار نوعی اگزیستانسیالیسم را بسط و توسعه داد که بر این اساس نسبت به اگزیستانسیالیستی که بعد از جنگ جهانی دوم در اروپا بسط و گسترش یافت تقدم زمانی دارد.

 

زنگ ویل: فیلسوفان قرون وسطی متأثر از متفکران ایرانی بودند

دکتر نیک زنگ‌ویل استاد فلسفه دانشگاه دورهام انگلستان نیز در اینباره تصریح کرد: فیلسوفان ایرانی چون فارابی و ابن سینا از فیلسوفان قرون وسطی به شمار می‌روند. برخی فیلسوفان قرون وسطی ادامه دهنده سنت ارسطویی هستند.

 

وی در مورد جایگاه فیلسوفان ایرانی در قرون وسطی نیز تصریح کرد: فیلسوفان ایرانی از فیلسوفان مهم قرون وسطی بودند که جایگاه فلسفی مهمی داشتند. فیلسوفان ایرانی تأثیر زیادی بر فیلسوفان سایر ادیان از جمله فیلسوفانی چون ابن میمون و آکوئیناس داشته اند. بسیاری از مباحث مطرح شده میان فیلسوفان متعلق به سه دین توحیدی از نوع فلسفی بوده است.

 

وی تأکید کرد: باید توجه داشت که فلسفه قرون وسطی و آرای فیلسوفان این قرون در حال حاضر نیز از اهمیت و جایگاهی بالایی برخوردار هستند. آنچه باعث شد تا اهمیت فلسفه قرون وسطی تحت الشعاع قرار گیرد و به نوعی به حاشیه رانده شود اقدام متفکران عصر روشنگری بود. این اندیشمندان و فیلسوفان درصدد بودند تا فلسفه را با علوم جدید قرون 16 تا 18 ادغام و یکپارچه کنند.