رضا حاجیآبادی مدیر انتشارات هزاره ققنوس در گفتگو با خبرنگار مهر درباره لزوم ترویج مطالعه به ویژه در قشر نوجوان و جوان اینگونه گفت: در حوزه ادبیات کودک و نوجوان باید هرچه بیشتر در زمینه تالیف آثار مبتنی بر فرهنگ ایرانی - اسلامی اقدام کنیم.
وی ادامه داد: در حوزه ادبیات داستانی برای این گروه سنی بیشتر آثار ما ترجمهای هستند که باید به سمت و سوی تالیف آثار داخلی حرکت کنیم. البته برخی تلاشها از جمله کتابهایی که زندهیاد آذریزدی نوشته است صورت گرفته، ولی تعداد آنها کم است و باید بیشتر جدی گرفته شود.
مدیر انتشارات هزار ققنوس با اشاره به اینکه در حوزه شعر کمتر کتابهایمان ترجمهای بوده است، بیان کرد: البته اگر میزان تالیف آثار هم بالا برود، از سوی دیگر باید مخاطب را هم به خواندن این آثار ترغیب کنیم که ترویج مطالعه و موانع آن ریشه در مسائل فرهنگی دارد.
حاجیآبادی افزود: فرهنگ ما بیشتر شفاهی است تا مکتوب؛ بدین معنا که مردم ما ترجیح میدهند قصه بشنوند تا قصه بخوانند. از گذشته هم اینگونه بود که رغبت به مطاله کم بوده و همین فرهنگ در نسلهای بعدی هم ترویج شده و در جهان معاصر رقیبهایی چون بازیهای رایانهای نیز در بین نوجوانان کتاب و کتابخوانی را به حاشیه راندهاند.
وی با تاکید بر اینکه در تدوین کتاب باید ویژگیهای این رسانه را مدنظر قرار داد، توضیح داد: هر رسانه ویژگیها، کارکردها و زبان خاص خودش را دارد و وقتی هم با کتاب روبه رو هستیم، نباید با آن مانند یک رسانه تصویری برخورد کنیم و مثلا قصهای که مادربزرگها برایمان تعریف کردهاند با همان لحن مکتوب کنیم. اگر زبان ویژه کتاب را درنیابیم بخشی از مخاطب را از دست خواهیم داد.
این ناشر اضافه کرد: خواندن کتاب یک تجربه کاملا شخصی است؛ در حالی که سینما رفتن و یا دیدن تلویزیون اینطور نیست. در نتیجه کارکرد کتاب با دیگر رسانهها از این جهت نیز متفاوت است.
حاجیآبادی در بخش دیگر صحبتهایش در پاسخ به این پرسش که چطور میشود مطالعه آزاد را به یک عادت همیشگی تبدیل کرد؟ تشریح کرد: وقتی سیاستهای فرهنگی با تغییر آدمها تغییر میکند نمیتوان یک رفتار فرهنگی را نهادینه کرد. به همین دلیل معتقدم باید سیاستهای مدون بلندمدت در حوزه فرهنگ داشته باشیم؛ نه اینکه هر برنامه و سیاستی قائم به فرد باشد.
مدیر نشر هزاره ققنوس ادامه داد: وقتی در رویکردهای فرهنگی کشور تغییر رویه وجود دارد، مخاطب دچار سردرگمی میشود. همچنین مولفان آثار هم نمیدانند باید چه رویهای را دنبال کنند وقتی یک نویسنده کتابی را 2 سال پیش به ارشاد داده و مجوز گرفته و امروز همان کتاب مجوز نمیگیرد، قطعا این نویسنده دچار سردرگمی میشود.
به گفته وی البته در حوزههای مختلف از جمله فرهنگ قانون و سیاست مدون داریم، ولی در جزئیات بدانها عمل نمیشود؛ بلکه بیشتر برخوردهای شخصی حاکم است.
حاجی آبادی درباره نقش نهادهایی چون وزارت آموزش و پرورش در ترویج مطالعه توضیح داد: با وجود احترامی که برای نهادهای آموزشی قائل هستم، ولی فکر میکنم سازمانهای دولتی کار فرهنگی را دست پایین گرفتهاند و انتشار نشریه و بولتن و چند کتاب را کار فرهنگی میدانند؛ در حالی که این سادهترین راه است.
وی در پایان عنوان کرد: حتما لازم نیست وزارت آموزش و پرورش چندین انتشارات و مجله داشته باشد بلکه باید سیاستگذار باشد نه اینکه خودش تولید محتوا کند، مجله چاپ و توزیع کند بچهها هم ناگزیر باشند همان آثار را مطالعه کنند و دیگر نشریات هم راهی به مدارس نداشته باشد. چنین رویکردی همه ذائقهها را دربرنمیگیرد و باید اصلاح شود.
نظر شما