به گزارش خبرنگار مهر، یوسفعلی میرشکاک شاعر و منتقد، شامگاه دوشنبه در نشست تاویل و تفسیر در قرآن کریم که از سوی بخش شعر و ادبیات نوزدهمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم در مصلای امام خمینی(ره) برگزار شد، گفت: تاویل به معنی بازگشت به نخست برای دریافت غایت یک موضوع و حرکت به سمت بدایت و فصل نخست یک پدیده معنی می‌شود.
وی ادامه داد: در قرآن کریم تاویل به معنی مقصد غایی و معنای نهایی کلمات و آیات کتاب خداوندی است. به عنوان مثال در ادب فارسی گاهی دیده شده که بسم الله الرحمن الرحیم را با عنوان «به نام خداوند بخشاینده مهربان» ترجمه می‌کنیم. این معنی نه اینکه غلط باشد، اما معنی نهایی نیست.
وی ادامه داد: برای رسیدن به غایت نهایی یک کلمه، تنها با معنی الفاظ نباید به سراغ آنها رفت. فرجام معانی کلمات قرآن را کسی تعیین می‌کند که جزء دامنه قرآن است و این یعنی فهم ما از قرآن به غایتی برمی‌گردد که معصوم (ع) نشان می‌دهد.
میرشکاک افزود: معصوم (ع) معنی غایی کلمات قرآن را می‌داند. از سوی دیگر هرجا در قرآن کریم نشانی از کلمه غیب می‌بینیم، مقصود همان بقیةالله (عج) است. در کلام قرآن هیچ کد و رمزی را نمی‌یابیم که معصوم (ع) آن را تاویل نکرده باشد و لذا تاویل یعنی همزبانی و هم کلامی با معصوم (ع).
وی با بیان اینکه شرط نخست قرار داشتن در زمره متقین را باید ایمان به امام زمان (عج) دانست، افزود: رجوع به معصوم (ع) برای تاویل آیات و عبارت قرآن کریم است که دایره وجودی ما را مشخص می‌کند.
نویسنده «زخم بی بهبود» همچنین گفت: بنیان اصلی قرآن کریم را باید معصومین (ع) بدانیم. مصدر کلام وحی در قرن معصومین هستند که راه ایجاد می‌کنند و تاویل می‌کنند.
به گفته میرشکاک در عرصه شعر فارسی کمتر شاعری را می‌توان یافت که با وجود مراتب عرفانی درونی‌اش اهل تاویل بوده باشد. تنها بیدل است که گاهی دم از آن زده است که او نیز هم کیش ما نیست و همه خوب می‌دانیم این دم زدنش برای چه بوده است. سنایی هم گاهی در اشعارش دم از تاویل می‌زند که البته او هم شیعه نبوده است.
وی همچنین در ادامه سخنان خود گفت: کلام قرآن از نگاه معصومین (ع) مجموعه رموزی است که خداوند در جان معصومین متجلی کرده است و آنها بهترین راه کسب این موضوع به شمار می‌روند. در کلام آنها هیچ‌گاه به معنی ظاهری قرآن اشاره‌ای نشده است و معانی کلمات قرآن در نگاه آنها به تاویل عبارات به عایت نهاییش حرکت کرده است.
نویسنده «دیپلمات‌نامه» همچنین ساحت تفسیر و تاویل کلام وحی را دو ساحت جدای از هم عنوان کرد و گفت: در ساحت تفسیر، شما در دایره شریعت هستید و هرچه بگویید نوعی التزام عملی ایجاد می‌کند. شما ناگزیرید در تفسیر بگویید که چه فعل خاصی را باید چگونه انجام داد، اما در تاویل هیچ التزام عملی وجود ندارد و آنچه هست التزام باطنی و قلبی است.
وی افزود: تاویل از قرآن کریم اگر درست باشد، انسان را زودتر از موعد معین به مقصودش می‌رساند و اگر نباشد نیز او را سریعا از باطن خبر دور می‌کند.
میرشکاک همچنین گفت: در دایره تشیع، تفسیر امری از قبل معلوم و تمام شده است. آنچه هم باید مورد اجتهاد باشد از فروع نیست، بلکه لایه‌هایی بسیار فرعی از فروع هستند. امروز آنچه در رابطه با کلام وحی برای ما باقی مانده، همان تاویل آیات الهی است.
نظر شما