به گزارش خبرنگار مهر، استان کرمان به گفته مسئولان کرمانی هم اکنون رتبه چهارم کتابخانه های کشور را از لحاظ کمی به خود اختصاص داده است اما با وجود این آمار می تواند به سادگی پی برد که توزیع این زیرساختهای فرهنگی در تمام شهرستانهای کرمان که هر سال به تعداد آنها افزوده می شود به خوبی انجام نشده است به گونه ای که بدون شک شرق و جنوب کرمان از این لحاظ در فقر عمیق فرهنگی هستند.
در شهرهای شرق و جنوبی کرمان یا کتابخانه وجود ندارد و یا اینکه با امکانات و منابع بسیار محدود مواجه هستند با این وجود به نظر می رسد کتابخانه ها در شهرهای شمال کرمان وضعیتی مطلوبی دارد و در جنوب کرمان نیز اقداماتی برای اصلاح وضعیت فرهنگی در این زمینه در حال انجام است که بدون شک همکاری و برنامه ریزی فرمانداران این شهرستانها برای رفع کمبودها تاثیر گذار خواهد بود.
اما نکته نگران کننده در کرمان است که در بزرگترین استان کشور که دارای مردمی فرهنگی است و به گفته برگزار کنندگان نمایشگاه بزرگ کتاب که هر ساله در کرمان برگزار می شود بیشترین استقبال را از این نمایشگاه سالانه می کنند متاسفانه مجموع میزان مطالعه هر کرمانی در وضعیت خوشبینانه تنها 94 دقیقه در هر سال است.
کتابخانهها میعادگاه کنکوریها
از سوی دیگر در استان کرمان 97 باب کتابخانه وجود دارد این مراکز بجای اینکه مرکزی برای فعالیتهای فرهنگی و مطالعه باشند هر ساله به مرکزی برای تجمع کنکوری ها تبدیل می شوند و در حقیقت کنکوریها صاحبان اصلی کتابخانه های استان کرمان هستند و این درحالی است در هر مکانی که کتابخانه ای احداث می شود متاسفانه اکثر کتابهای کتابخانه ها کتابهای کنکور و تستهای آزمونهای سراسری و کتب کمک درسی هستند و در یک بررسی میدانی به خوبی می توان پی برد که بیشترین میزان کتابهای امانتی در کتابخانه های نیز کتب درسی و کنکور هستند.
اگر در شلوغترین ساعات روز به کتابخانه های استان کرمان به خصوص کتابخانه ملی کرمان نگاهی بیندازیم شاید به اندازه انگشتان یک دست هم فردی پیدا نمی شود که در حال مطالعه کتب غیر درسی و کنکوری و یا دانشگاهی باشد و در واقع اکثر مراجعه کنندگان در حال آماده سازی خود برای آزمونهای مختلف در مدارس دانشگاههای و کنکور هستند.
واضح است که این امر نیز جزو مطالعه محسوب نمی شود زیرا در واقع این کتب تنها ابزاری برای آموزش محسوب می شود و میزان مطالعه را باید با مطالعه آزاد سنجید.
کمبود فضا در بزرگترین کتابخانه کرمان
از سوی دیگر در زمینه وجود کتابخانه های با ظرفیت بالا و منابع دقیق و غنی در کرمان با مشکل مواجه هستیم بزرگترین کتابخانه کرمان در واقع کتابخانه ملی است که بیشتر به دلیل جذابیت تاریخی و سر در زیبای آن که روزگاری کارخانه ریسدنگی بوده مد نظر قرار دارد و البته غنی ترین منابع کتاب استان کرمان نیز محسوب می شود.
نکته قابل تامل این است که کتابخانه ملی کرمان به عنوان بزرگترین کتابخانه کرمان کاربری کتابخانه ای ندارد و در واقع کارخانه ریسندگی بوده که در دهه های گذشته یکی از بزرگترین کارخانه های صنعتی کرمان بوده است و هم اکنون به کتابخانه تبدیل شده است و متاسفانه با توجه به استقبال گسترده جوانان کنکوری و دبیرستانی و دانشگاهی کرمان با کمبود شدید فضای فیزیکی نیز مواجه است.
کم توجهی به ساخت کتابخانه مرکزی
هر چند ساخت کتابخانه مرکزی کرمان طی سالهای اخیر مورد تاکید مسئولان قرار گرفته است اما ساخت این مرکز فرهنگی تا کنون مغفول مانده است و هر چند مسئولان در کنار ساخت این مرکز قول احداث پارک مطالعه را نیز در کرمان داده بودند اما گویی این امور برگهایی از کتابی تاریخی است که شامل مرور زمان شده و فراموش می شود.
قشر کتابخوان کاهش یافته است
محمد مهدی سعیدی یکی از فعالان بخش کتاب و مدیر کتابفروشی فرهنگ کرمان در خصوص وضعیت کتاب در کرمان به خبرنگار مهر گفت: قشر کتابخوان جامعه به شدت کم شده است که دلیل اصلی آن نیز افزایش قیمت کتاب است که خود این مسئله نیز ناشی از افزایش قیمت چاپ و صحافی است.
این فعال فرهنگی گفت: اصولا مردم ما عادت به کتابخوانی ندارند و این وضعیت در تمام دوره ها وجود داشته است و یکی از دلایل این مشکل این است که از کودکی جامعه تشویق به مطالعه نمی شود و متاسفانه رقابت شدید درسی بین جوانان و نوجوانان ایجاد شده است که فرصتی برای مطالعه آزاد برای آنها باقی نمی گذارد.
قشر جوان اهمیتی به مطالعه آزاد نمی دهد
وی ادامه داد: تنها هدف جوانان در کتابخانه ها و یا تهیه کتاب موفقیت در کنکور است و بعد از ورود به دانشگاه هم تنها کتابهای درسی را مطالعه می کنند و جایگاهی برای مطالعه سایر کتابها در برنامه های قائل نیستند.
مدیرکتاب فروشی فرهنگ در خصوص علاقمندان به کتاب گفت: هم اکنون بیشتر زنان برای تهیه کتاب آزاد مراجعه می کنند که این افراد هم بیشتر رمان می خوانند و بعد از این دسته کتابهای در قالب موضوعی کتابهای روانشناسی مورد توجه است که این مسئله هم به دلیل ناراحتی های روحی است که معضل قرن و جامعه است و مردم به این کتابها روی می آورند که بتوانند مشکلات روحی خود را تسکین دهند.
وی گفت: جوانان هم بیشتر به دنبال کتابهای موفقیت و راههای ثروتمند شدن هستند و در رده بعدی کتابهای درسی فروش بیشتری دارند که در بررسی میزان مطالعه تاثیری در سطح فرهنگ ندارند و ابزار آموزشی محسوب می شوند.
در کرمان 97 کتابخانه وجود دارد و یکی از مهمترین مشکلات در خصوص توسعه و تجهیز بهتر این مراکز فرهنگی عدم وجود یک ردیف بودجه مستقل است اما راهکارهایی برای حل این مشکل اندیشیده شده است که پرداخت نیم درصد از درآمدهای شهرداریها به کتابخانه است که در صورت تحقق می تواند سالانه یک میلیارد تومان عاید این بخش کند که متاسفانه علیرغم تذکرات متعدد مسئولان امور کتابخانه ها شهرداری ها به این امر توجه لازم را ندارند که گفته می شود به دلیل مشکلات بودجه ای شهرداری ها است.
محمد جواد حسین زاده، مدیر امور کتابخانه های استان کرمان در خصوص وضعیت کتابخانه ها گفت: هم اکنون در کل استان 97 کتابخانه عمومی وجود دارد که از این لحاظ استان کرمان رتبه چهارم کشور را به خود اختصاص داده است.
وی با اشاره به وجود 15 میلیون جلد کتاب در کتابخانه های کشور گفت: بیش از یک میلیون 700 هزار جلد کتاب در کتابخانه های کرمان وجود دارد.
وی گفت: به ازای هر دو هزار نفر سه صندلی و برای هر یکصد نفر دو متر فضای کتابخانه ای در کرمان وجود دارد و در مجموع برابر 55 هزار متر مربع فضای کتابخانه ای است.
این مسئول با اشاره به وجود یکصد هزار عضو کتابخانه عمومی در کرمان گفت: سرانه مطالعه در کشور 74 دقیقه است و در استان کرمان این آمار برابر 94 دقیقه است.
وعده ساخت پارک مطالعه
رئیس مرکز اسناد و کتابخانه ملی جنوبشرق کشور که در کرمان مستقر است نیز با اشاره به کمبود فضای فیزیکی این مرکز گفت: در راستای تامین فضای مورد نیاز نگهداری اسناد، پارک مطالعه در کرمان احداث می شود.
سعید شاهرخی اظهار داشت: در راستای ساماندهی ساختمان گنجینه اسناد جنوبشرق و نگهداری بیش از یک میلیون سند موجود در این مرکز، پارک مطالعه در کرمان احداث می شود.
وی گفت: فضای مورد نیاز برای احداث این پارک اختصاص یافته است و با حمایت مسئولان این پارک به زودی راه اندازی می شود.
رئیس مرکز اسناد و کتابخانه ملی جنوبشرق کشور افزود: پارک مطالعه زمینه نگهداری اسناد و کتابهای نفیس را فراهم می کند و زمینه های مناسبتری برای مطالعه و پژوهش در اختیار علاقمندان قرار می دهد.
شاهرخی تصریح کرد: هزینه احداث این پارک از سوی کارگروه فرهنگی استان تامین می شود و هزینه تجهیز این مرکز نیز از اعتبارات ملی مهیا می شود.
وی ادامه داد: با تکمیل این مرکز ضمن نگهداری استاندارد اسناد منحصر بفرد جنوبشرق هر گونه اطلاعات درخصوص کرمان به آسانی در اختیار علاقمندان و پژوهشگران قرار می گیرد.
وی با اشاره به اینکه این پارک قرار است در زمینی قریب به 10 هکتار و با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان میراث فرهنگی و شهرداری کرمان احداث شود.
این مسئول همچنین افزود: این پارک بزرگ مطالعه به چهار هزار عنوان کتاب در موضوعات مختلف و چهار میلیون برگ سند تاریخی مربوط به استان کرمان مجهز می شود.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی منطقه جنوب شرق کشور بیان کرد: در این پارک همچنین امکان مطالعه شهروندان در فضای مجازی به صورت 24 ساعته وجود دارد.
نظر شما