پیام‌نما

الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍّ إِلَّا أَنْ يَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ وَ لَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوَامِعُ وَبِيَعٌ وَ صَلَوَاتٌ وَ مَسَاجِدُ يُذْكَرُ فِيهَا اسْمُ‌اللَّهِ كَثِيرًا وَ لَيَنْصُرَنَّ‌اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ إِنَّ‌اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ * * * همانان که به ناحق از خانه‌هایشان اخراج شدند [و گناه و جرمی نداشتند] جز اینکه می‌گفتند: پروردگار ما خداست و اگر خدا برخی از مردم را به وسیله برخی دیگر دفع نمی‌کرد، همانا صومعه‌ها و کلیساها و کنیسه‌ها و مسجدهایی که در آنها بسیار نام خدا ذکر می‌شود به شدت ویران می‌شدند؛ و قطعاً خدا به کسانی که [دین] او را یاری می‌دهند یاری می‌رساند؛ مسلماً خدا نیرومند و توانای شکست‌ناپذیر است. * * كسى كاو دهد يارى كردگار / بود ياورش نيز پروردگار

۷ شهریور ۱۳۹۰، ۹:۱۲

گزارش خبری/

داد حامیان بافت تاریخی گرگان درآمد!/ تیشه به ریشه میراث تاریخی

داد حامیان بافت تاریخی گرگان درآمد!/ تیشه به ریشه میراث تاریخی

گرگان - خبرگزاری مهر: بی توجهی متولیان امر نسبت به حفط بافت ارزشمند و تاریخی گرگان، داد حامیان و دوستداران میراث فرهنگی را در استان درآورده است.

به گزارش خبرنگار مهر، درحالیکه حفظ و جلوگیری از تخریب بافت تاریخی گرگان برای حامیان و دوستداران بافت به دغدغه ای تبدیل شده است، برخی مسئولان اجرای طرح نوسازی، این دغدغه دوستداران را ناشی از نبود شناخت نسبت به ارزشهای بافت عنوان می کنند.

منطقه‌ای که قرار است طرح نوسازی بافت تاریخی تحت عنوان نوسازی بافت فرسوده در آن پیاده شود در سال 1310 با شماره 41 در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده است. با این حساب می‌توان گفت که چهل و یکمین اثر فهرست میراث ملی در معرض خطر است.
 
در عین حال برخی کاشناسان و پژوهشگران معتقدند، برخی دستگاه‌های اجرایی قصد تصویب طرح نوسازی بافت تاریخی گرگان را بدون توجه به اعتراض جدی کارشناسان و منتقدان دارند.

از سوی دیگر سیاست های نه چندان روشن میراث فرهنگی گلستان نیز، گوی را به میدان نظریه پردازان نوسازی بافت تاریخی پرتاب کرده است و نیاز است تا این سازمان برای حراست از بافت ارزشمند تاریخی، کارشناسانه به دفاع و صیانت بپردازد.
 
41 مین اثر تاریخی در معرض تخریب
 
بافت تاریخی گرگان، منحصر به فردترین بافت تاریخی شمال کشور در 24 شهریور ماه سال 1310 ش به عنوان چهل و یکمین اثر تاریخی ایران در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
 

یک سال بعد، یعنی در سال 1311 ش به دستور رضاشاه ساخت دو خیابان شرقی- غربی (شاهرود، پهلوی قبلی و بهشتی - خمینی کنونی) و شمالی - جنوبی (پهلوی دژ- کاخ قبلی و شهداء - پاسداران کنونی) شروع شد و در سال 1317 ش به پایان رسید.

 این داستان ادامه داشت تا زلزله شدید و معروف فروردین 1323 ش که البته آسیب چندانی به بافت وارد نیاورد، اما دوباره در سال 1333و1334 ش احداث خیابان سرخواجه و در سال 1339 ش احداث خیابان فرح (مجاهدین بعدی شهید رجایی کنونی) آسیب های زیادی به بار آورد.

با احداث این خیابان ها عناصر مهمی از بافت تاریخی گرگان از جمله مرکز محله پاسرو، مرکز محله میدان عباسعلی، مرکز محله دباغان، عمارت حاجی ظهیرالدوله، کاروانسرای امین الضرب، باغ پورناصر، مظهر قنات سرخواجه، و مسجد کتیبه و... از بین رفتند.
 
 از آن موضوع سال ها گذشته، دانش بشر نسبت به مسائل شهرسازی، برخورد با بافت با ارزش تاریخی و ... رشد یافته و امکانات بیشتری در اختیار است.

به تاکید کارشناسان و حامیان بافت تاریخی گرگان، اگر در دوره پهلوی اول و دوم مجموعه ای از بناهای تاریخی این شهر از بین رفت و بافت به چند تکه تقسیم شد، اما از حق نباید گذشت آنچه که در آن زمان ساخته شد دارای ارزش معماری بود یا به عبارتی دیگر، چیزی بود که می توان در مورد آن صحبت کرد.

جداره سازی خیابان پهلوی (امام خمینی کنونی) که شدیدا در معرض خطر است، جداره سازی خیابان پهلوی دژ (شهداء کنونی) که اکنون جز یکی دو اثر، دیگر چیزی از آن باقی نمانده، جداره سازی میدان شهرداری، بناهایی چون بنای هتل میامی ، بنای شهرداری، بنای بانک ملی، بنای شهربانی، بنای پست، بنای ایرانشهر و... از جمله بناهای موجود در بافت بودند که اکنون کمترین نشانه ای از آنها می توان یافت.
 
خانه فروغی ها فرو ریخت
 

از بناهای ارزشمند بافت تاریخی گرگان، خانه فروغی ها  در محله میخچه گران بود که فرو ریخت.این در حالیست که  به گفته کارشناسان حوزه حفظ و احیاء اداره میراث فرهنگی گلستان، پرونده ثبتی آن در میراث ملی در حال آماده شدن است.

مدتی پیش  به علت عدم آگاهی اداره میراث فرهنگی گلستان از وجود چنین اثر ارزشمندی در بافت تاریخی گرگان، مالک بنا اقدام به تخریب آن نموده و به دلیل حضور دوستداران بافت تاریخی گرگان در محل از اقدام وی جلوگیری شد.

در عین حال به دلیل عدم پیگیری میراث برای ثبت بنا و رفع خطر از بنا و انجام اقدامات حفاظت اضطراری در بنا، به دلیل ضعف سازه ای به وجود آمده در آن از بین رفت.
 
مخالف طرح مخرب میراث هستیم
 
با این حال، مدیرعامل شرکت عمران و مسکن‌سازان به عنوان کارفرمای طرح نوسازی نیز گفت: ما مخالف طرحی هستیم که به میراث شهر آسیب وارد می کند.

محمود سالاری چندی پیش در گفتگویی اعلام کرد: من مدافع طرح مخرب بافت نیستم، اگر نتیجه مطالعات مهندسین مشاور به عنوان مشاور طرح، باعث تخریب بافت شود، من مدافع آن نیستم، در این خصوص هم کمیسیون ماده 5 تصمیم می‌گیرد.

وی تصریح کرد: ما طرح مشاور را به میراث فرهنگی ارائه کرده‌ایم و جلسات متعددی برگزار شده است، بازهم اگر دوستان اعتراض دارند، من از مشاور دعوت می‌کنم تا نشستی داشته‌ باشیم.
 

سالاری ضمن تایید این موضوع که سازمان میراث فرهنگی اعتراضاتی داشته است، اعلام کرد: طرحی که خودآوند تهیه کرده با آفتاب متفاوت است.
 
سایه آفتاب بر بافت تاریخی

بهانه شرکت مجری طرح بهسازی و نوسازی بافت فرسوده گرگان و کمیسیون‌های مختلفی که برای این شرکت اجازه تخریب بافت‌های تاریخی را صادر کرده‌اند این بود که شهروندان ساکن در این محله‌ها با مشکلاتی از قبیل عبور و مرور خودرو، فرسوده شدن بنا و ... مواجه هستند.
 
به همین دلیل در طرح اولیه، از بازسازی و بهسازی این بافت‌ها سخن راندند. اما این بازسازی در عمل به تخریب بنای تاریخی و ساخت بناهایی جدید و کاملا بی ارتباط با فرهنگ و سابقه منطقه مبدل شد.
 
محدوده ای که توسط شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران برای مطالعات بافت فرسوده گرگان ابلاغ شده است، محدوده ای است که بخشی از آن با عنوان بافت قدیم با وسعتی نزدیک به 162 هکتار منطبق بر حصار قاجاری استرآباد و بخش دیگر شامل چند پاره از شهر در محله امام رضا، بخشی از غرب فلکه سرخواجه، قزاق محله، محله سجادیه و فردوسی است.

به تاکید کارشناسان، با نوسازی این بافت، هسته ها و محورهای مرکز محلات و ارتباطات فرهنگی که در بافت داشته ایم از بین رفته و تنها مناظری داریم که باید از لابه لای آپارتمانهای نوساز آنها را نظاره کنیم.
 
به تاکید میراث فرهنگی گلستان، هیچگونه دیدگاه مرمت شهری با رویکرد بهسازی و باز زنده سازی در این طرح لحاظ نشده و تنها دیدگاه های طراحی شهری نوگرایانه با گسست کامل از گذشته با رویکرد تخریب و نوسازی به کار گرفته شده است.
 
اجرای طرح پیشگام، آسیب جدی به کالبد بافت تاریخی زده و در نتیجه موجبات تخریب بافت را فراهم می کند و اجرای هر گونه طرح پیشنهادی در محدوده آثار تاریخی ثبت و شناسایی شده ممنوع است.
کد خبر 1394865

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha