علی فلاح رفیعی ضمن بیان این مطلب در خصوص چگونگی طرح مسائل دینی در سریال های ویژه ماه رمضان در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت : تجربه یک دهه نمایش سریال های رمضانی از رسانه ملی نشان داده که صدا و سیما به عنوان رسانه ملی از ضعف استراتژیک و مطالعات راهبردی برخوردار است چراکه معتقدم که بیش از اینکه بحث مطالعات کارشناسی در حوزه مسائل دینی مطرح باشد در ابتدا باید به دنبال یک استراتژی درست در ساخت چنین برنامه هایی باشیم چراکه ضعف استراتژیک و نبود مطالعات راهبردی تاثیر بسیاری در بخش های مختلف صدا و سیما گذاشته است .
وی درادامه افزود : یکی از ضعف های استراتژیک در ساخت سریال های ماه رمضان گرایش صاحبان سریال به کلیشه گرایی و عدم به روز کردن و عرصه تازه از مسائل دینی ، سوژه های اجتماعی، اخلاق عمومی و یا اخلاق فردی است که نتیجه سوء تمایل به این کلیشه گرایی ایجاد نوعی وازدگی در مخاطب است به این معنا که در دهه گذشته اغلب مسائلی که در سریال های ویژه ماه رمضان مطرح شده است القا یکسری از مباحث اجتماعی و دینی کلیشه شده به مخاطب است چراکه معتقدم تم اغلب سریال های ماه رمضان بر سه موضوع شیطان، روح و فرشته می چرخد و متاسفانه این سه عنصر در سریال های ماه رمضان امسال به شدت مطرح شد که متاسفانه به بدترین شکل ممکن در قالب کلیشه های همیشگی و بدون ورود به دیدگاه‌های بکر روی آنتن رفت.
رئیس سابق مرکزهم اندیشی استادان و نخبگان دانشگاهی در ادامه صحبت های خود به درهم آمیختگی واقعیت های دینی با خیال پردازی نویسندگان سریال های ماه رمضان اشاره کرد و گفت : یکی از بزرگترین ایرادهایی که به سریال های ماه رضان وارد است عدم مشخص بودن مرز میان واقعیت های دینی و خیالپردازی های نویسندگان است به این معنا که داستان مجموعه های تلویزیونی ماه رمضان به گونه ای مطرح شد که بیننده متوجه نشد که کدامیک از مسائل دینی مطرح شده چون اعتقاد به معاد و روز قیامت ،سرگردانی روح در دنیای مادی ، شیطان صفت بودن یک انسان و.... برگرفته از حقایق دینی است و چه بخشی از مسائل مطرح شده وامدار خیال پردازی نویسنده و کارگردان است و این مسئله در سریال هایی چون" پنج کیلومتر تا بهست" ،"سی امین روز" و یا "سقوط یک فرشته " بسیار مشهود بود.
علی فلاح رفیعی در ادامه افزود: نبود تفکیک مرز بین واقعیت دینی و خیال پردازی نویسنده لطمه های جبران ناپذیری را به اعتقادات دینی و اخلاق عمومی و فردی وارد می کند ؛ ضمن اینکه یکی از بزرگترین اشتباهاتی که در سنجش میزان موفقیت یک مجموعه رخ می دهد این است که تعداد بینندگانی که از یک مجموعه تلویزیونی دیدن می کنند را به عنوان معیار قرار می‌دهند در حالی که چنین نیست و معنای مخاطب گرایی با آنچه درحال حاضر توسط مدیران در شبکه‌های تلویزیونی تعریف می شود متفاوت است چراکه لزوما زیاد بودن مخاطب در دیدن یک مجموعه تلویزیونی دلیل بر خوب بودن و کارشناسی مسائل مطرح شده به خصوص در حوزه مسائل دینی نیست چراکه کشاندن مخاطب پای تلویزیون به معنای تاثیر بر او و فرهنگ سازی در مخاطب به معنای عام کلمه نیست.
عضو شورای فرهنگ عمومی در ادامه با اشاره به مسائل دینی مطرح شده در دو سریال "سقوط یک فرشته" و " پنج کیلومتر تا بهشت" گفت : در هیچ جای قرآن چنین نیامده که شیطان به شکل یک انسان در مقابل افراد قرار می گیرد و او را از راه راست منحرف می‌کند اما در سریال " سقوط یک فرشته " یا سریالی که سال‌ها قبل با عنوان "او یک فرشته بود" این مسئله مطرح شد و یا درباره روح در هیچ یک از آیه های قران و احادیث معتبر نیامده است که ارواح تا این اندازه راحت هستند که سیر و سلوک داشته باشند و تا این اندازه هم تاثیر گذار باشد که بتواند از طریق خواب جا و شرایطی که در آن به سر می برد را نشان دهد و این مسئله ای بود که در "پنج کیلومتر تا بهشت " مطرح شد؛ در نتیجه همانگونه که قبلا هم گفتم نمی توان حقایق دینی را با افسانه مطرح کرد.
این کارشناس دینی یکی دیگر از مشکلات سریال های ماه رمضان را شتاب در ساخت عنوان کرد و گفت: متاسفانه انجام تمام امور از جمله سریال سازی هم در دقیقه 90 اتفاق می‌افتد و متاسفانه فرصت کافی برای بازبینی سریال‌ها وجود ندارد به این معنا که سریال‌هایی از این دست که با اعتقادات مخاطب سر و کار دارد نباید از روی عجله و با نگاهی ساده انگارانه ساخته شود و روی آنتن رود، سریال‌های تلویزیونی باید چند ماه قبل از آغاز ماه رمضان ساخته شود و توسط کارشناسان دینی به دقت مورد بازبینی قرار گیرد تا جای هیچ شک و شبه باقی نماند، سهل‌انگاری در ساخت مجموعه‌هایی از این دست به نوعی تعرض به حقوق شهروندی افراد اجتماع است.
وی افزود: اغلب این سریال‌ها به نتیجه مطلوب نمی‌رسد و به نوعی همراه سرهم بندی و بدون نتیجه منطقی به مخاطب تحویل داده می‌شود.
نظر شما