انسان امروز درگیر نگرانی و فراموشی است

به گزارش خبرگزاری مهر، در این نشست که دوشنبه هفتم شهریورماه برگزار شد، احمدرضا معتمدی نویسنده و کارگردان، سعید سعدی تهیه کننده، مهتاب کرامتی و مهران احمدی بازیگران، شهرام گیل آبادی کارشناس مهمان و امیر قادری منتقد و کارشناس اتاق رسانه و جمعی از اصحاب رسانه حضور داشتند.

در ابتدای این نشست شهرام گیل آبادی از فضای نقادی در عرصه فیلم‌های سینمایی صحبت کرد و افزود: در برخی از نقدها یک نگاه پرتلاطم وجود داشت که نگاه سالمی نبود. برخی از اظهار نظرها طوری بود که انگار اصلا فیلم دیده نشده است. وی ادامه داد: البته بعضی نقدها به سمتی رفته است که من خوشحالم آن ها توانسته اند به شکل مبنایی نقد بنویسند. تنها برخی از نقدها به این شکل بود و من به عنوان یک مدرس دانشگاه در حوزه فلسفه هنر این نوع نگاه ها را تحسین می کنم.

وی درباره فیلم آلزایمر توضیح داد: در این اثر چیزی را می بینیم که کار را ماندگار می کند. اینکه علم حصولی و حضوری را در توالی رویدادها در سینما ببینیم و از آن برداشت بکنیم چیزی است که این فیلم را یک اثر جدید و مجزا می کند. آلزایمر جزء فیلم هایی است که تفکرات فلسفی خود را در بستر یک فیلم قرار می دهد.

گیل آبادی با بیان اینکه معتمدی فلسفه خودش را در این فیلم بیان می کند اضافه کرد: او توانسته به زبان سینمایی خودش برسد و یک سیستم را بسازد. ما در نمایشنامه یک سیستم داریم و این به گونه ای است که تمامی اجزایش برای رسیدن به یک هدف به وجود می آید. این نشانه ای است که کارگردان به وجود آورده است.

وی درباره شخصیت زن و رابطه آن با روایت این فیلم اشاره کرد: بازیگر زن وارد فضایی می شود که می گوید با فکر و روایت من وارد شو نه با ساختار ذهنی خودت. این حرف تازه ای نیست اما هیچ کس تا به حال جرات نکرده به سمت آن برود و یا هیچ کس نتوانسته به زبان سینمایی آن نزدیک شود. ما در این فیلم خودمان را به زبان سینمایی نزدیک کرده ایم و این تقابل یک حرف ویژه است.

احمدرضا معتمدی، نویسنده و کارگردان فیلم آلزایمر در ادامه این نشست گفت: اگر سرسختی من در 30 سال گذشته نبود، من سعی نمی کردم که این تلاش را ادامه دهم. ما باید جایی برای میراث فرهنگی خودمان که قرار است با یک زبان مدرن بیان شود، پیدا کنیم. درست است که ترکیب هنرهای پیشین است اما خودش یک چیز جدید است.

وی افزود: ما باید تلاش کنیم تا کارهای ما مقدمه ای باشد تا میراث هنری ما رشد کند. ببینید که چقدر سینمای فعلی ما با آن چیزی که  فرهنگ و هنر ما به ارث گذاشته متفاوت است. ما می خواهیم هویت خودمان را نشان دهیم و اگر تکرار سینماهای دیگر باشد دیگر اصالت ندارد. چون ما در حال حاضر دچار بحران هویت هستیم.

معتمدی درباره فیلم آلزایمر توضیح داد: ما در این فیلم و برای تبدیل شدن ایده ها به شخصیت با همه بازیگران کار کرده ایم. طوری که همه بازیگران می توانند این فیلم را تحلیل کنند. شخصیت آسیه که بعد از 20 سال برگشته با برخوردهای متفاوتی چون؛ انکار، سکوت حاج نعیم و شک که کلانتری نماد آن بود، مواجه شده است و در واقع تعلیق در همین جاها شکل می گرفت.

این کارگردان در پاسخ به سیاسی بودن فیلم آلزایمر توضیح داد: بزرگ ترین آفت فرهنگ و هنر سیاست است. البته اشکالی ندارد که یک اثر هنری ساخته شود و مخاطب برداشت های سیاسی و اجتماعی از آن کند. چون قهرمان قصه یک  زن است که باور خودش را با باور شخصیت های دیگر درگیر می کند. من با تداخل آن مشکلی ندارم اما اگر سیاست را از عرصه فرهنگ و هنر دور کنیم، یک اکسیژن به آن می رسد و حیاتش جان می گیرد.

معتمدی با بیان اینکه شخصیت ها همه باورهایی دارند که به خاطر آن با هم می جنگند، اضافه کرد: در این فیلم یک باور اصیل وجود دارد که همه آن را می پذیرند اما چیزی که در باور آسیه وجود دارد اعتماد به آن چیزی است که در آن حضور دارد. یعنی از علم حضوری خودش دفاع می کند. آسیه به دنبال انکار آن نگاه حاکم نیست بلکه از حریم خودش دفاع می کند. این چیزی است که بشر دچار فراموشی آن شده است.

وی تصریح کرد: او از باورش دفاع می کند چون برای خودش حضور دارد و اجازه نمی دهد دامنه علم حصولی به این سمت پیشی بگیرد. یکی از ابزارهای علم بشری یعنی علم حضوری به فراموشی سپرده شده و به همین دلیل خدا را هم فراموش کرده ایم. چون در این رابطه واسطه ای مثل علم حصولی وجود ندارد.

معتمدی سینما را ابزاری پیچیده دانست و تاکید کرد: ما نگرانی را در بشر امروز می بینیم و این ربطی به آدم های جوامع پیشرفته هم ندارد. چراکه یک فرد روستایی هم مشکل دارد. این اتفاق به علت آن است که شاخه ای از علم حضوری در جوامع معاصر دچار تحریف شده است. در سینمای دینی و مذهبی مضمون گرایی بزرگترین معضل است چون از ابتدا ما را از وجه اصلی شاخصه هنری دور می کند.

مهتاب کرامتی بازیگر نقش آسیه در فیلم آلزایمر و برنده جایزه بهتری بازیگر زن مکمل در جشنواره فیلم فجر، در این نشست گفت: من این فیلم را دوست دارم و یکی از صمیمانه ترین فیلم های معتمدی است.آسیه نماینده باور است و در این باور نیاز به هیچ سند و مدرکی ندارد. ما در طول فیلم مداوم با شک و تردید جلو می رویم اما در باور زن چیزی تغییر نمی کند.

وی افزود: من هم اعتقاد دارم که اندیشه ذاتی معتمدی در این فیلم حضور دارد و ما سعی داشتیم این را به تماشاگر منتقل کنیم. درباره نام این فیلم هم باید بگویم؛ آلزایمر بیماری که متعلق به شخصیت خاصی باشد نبود. بلکه عقل جمعی دچار بیماری آلزایمر بود.کرامتی اضافه کرد: معتمدی با فیلم هایش زندگی می کند. یکی از دلایلی که فیلمنامه آلزایمر چندین سال مانده بود، لوکیشن خانه بود. آن خانه به نوعی یک کاراکتر است و برای آن چندین سال ساخت این فیلم به تعویق افتاده بود.

این بازیگر تاکید کرد: داستان این فیلم لایه لایه ساخته شده که همه به آن می رسند. در ابتدا یک مثلث عشقی مطرح می شود که برای همه قابل فهم است، بعد از آن باور امیرقاسم یک طنز ایجاد می کند و به دنبال آن عمق و لایه نهایی است که فلسفه کارگردان را بیان می کند و همه ممکن است به آن نرسند.

مهران احمدی بازیگر نقش محمود درباره نقش خود توضیح داد: قرار بود که من نقش یک احمق را بازی کنم و من ابایی از بازی کردن در این نقش را نداشتم. محمود یک آدم احمق و لجباز است که قرار نیست از روزمرگی فرار کند. در نهایت هم باور ناب و عشق عرفانی محکوم به فنا و دیوانه زیستی است.وی ادامه داد: بعضی اوقات می گوییم فیلم خوب است ولی به علت آن توجه نمی کنیم. مثلا خانه نعیم که همه فکر می کردند تهران نیست و یک شهرستان را نمایش می دهد و یا گریم بازیگران و کلانتری که خیلی سعی شده بود واقعی نمایش داده شود.

سعید سعدی تهیه کننده این فیلم افزود: برای صحنه های کلانتری ما با مشکلات زیادی مواجه بودیم. همین طور برای خانه نعیم که چندین روز بازسازی آن طول کشید. برای ساخت این فیلم و صحنه های آن زحمت زیادی کشیده شده تا بتوانیم یک اثر ارزنده را به نمایش بگزاریم.

پایان این مراسم با اهداء لوح تندیس و تقدیرتوسط ریاست فرهنگسرای رسانه به عوامل فیلم و امضاء لوح یادبود توسط کارگردان فیلم "آلزایمر "پایان یافت.