به گزارش خبرنگار مهر، نشست تخصصی نسبت دین و سینما با حضور حجت‌الاسلام محمودی، حجت‌الاسلام ریاحی، ابراهیم فیاض و مجتبی راعی با اجرای سیدمحمد حسینی در هتل پردیسان مشهد محل استقرار مهمانان و دست‌اندکاران جشنواره فیلم رویش صبح شنبه 30 مهرماه برگزار شد.
در ابتدای این نشست راعی گفت: در سال‌‌های ابتدایی انقلاب آثار مربوط به دفاع مقدس فیلم‌های دینی تلقی می‌شدند. همواره در آن سال‌‌ها در مورد نبود خشم و شهوت و به خصوص نبود شهوت در فیلم‌ها تذکر داده می‌شد. حتی گاه فیلم‌های خارجی که نمایش آن برای نوجوانان ممنوع است در داخل کشور ما از تلویزیون پخش می‌شود و نتیجه آن گسترش خشونت در جامعه است.
این فیلمساز دیدگاه خود را درباره وجود خدا چنین بیان کرد: هرچند که در غرب دیدگاه‌های مختلفی در مورد خداوند وجود دارد، اما ما یک خدا داریم که ما را به حقیقت می‌رساند. خداوند نور را در طبیعت به وجود آورده است که ما تلاش می‌کنم با تصویر و حرکت آن را در سینما به نمایش بگذاریم.
در ادامه این نشست حجت‌الاسلام محمودی در مورد نسبت دین و سینما گفت: تعارض فیلم با بعضی شاخصه‌های دینی از دیرباز وجود داشته است. گروهی از روحانیون اصلاً نزدیک سینما نمی‌شوند و آن را لغزشگاهی می‌دانند که حتی نمی‌‌خواهند در مورد آن نظر دهند. فیلمسازی که می‌خواهد وارد بعد نظری دین شود باید الزاماتی را بپذیرد. نام این جشنواره رویش است و باید به واسطه آن رویشی در عرصه سینمای دینی رخ دهد.
وی بیان کرد: در صدر اسلام پدیده‌ای به نام شعر و ادبیات در حجاز وجود داشت که چند رکن اصلی در آن قابل مشاهده بود. شهوت و زن، خشونت و شمشیر، قومیت و قبیله‌گرایی و جهل خرافه در این شعرها دیده می‌شد. زمانی که پیامبر اسلام (ص) ظهور کردند تحولی در همه لایه‌های فکری و فرهنگی رخ داد. یکی از این تحولات در مورد شعر بود. در قرآن به صورت مشخص به پیامبر اسلام گفته شده که شایسته نیست ایشان شعر بگویند. مفهوم این آیه به مصداق بیرونی شعر در آن زمان بازمی‌گردد. آنچنان شعر در سایه تعالیم اسلامی رشد پیدا می‌کند که امام علی (ع) شعر می‌گویند و دیوان شعری دارند و امروز وقتی به تاریخ ادبیات اسلامی ایران نگاه می‌کنیم جز آثار دینی چیزی نمی‌بینیم.
حجت الاسلام محمودی ادامه داد: نگاه‌های موجود به حوزه موسیقی را در خاطر داریم، اما امروز این نگاه عوض شده است. در این شرایط است که سئوال می‌شود چرا نمی‌توانیم سینمای دینی داشته باشیم؟ "مسیر سبز" فیلمی دینی در قالب دین مسیح است و ما نیز باید با اتکا به شاخصه‌های دینی خودمان تعریف جدیدی از سینما را به دست آوریم.
وی افزود: دین هم مانند سینما یک رسانه است. چه کسی است که متوجه تاثیر سینما روی افراد نشده باشد؟ اگر کسی عقلانی فکر کند می‌تواند در سینما محتوایی را جاری کند. پرسش من این است که آیا نمی‌توانیم سینمای دینی با شاخصه‌هایی که در نظر داریم در جامعه خودمان تعریف کنیم
فیاض در ادامه جلسه با اشاره به برگزاری جشنواره رویش گفت: امیدوارم در سال آینده و همزمان با بزگراری جشنواره رویش به صورت بین‌المللی شاهد حضور چهره‌های شاخص حوزه سینمای دینی در این جشنواره باشیم.
وی دامه داد: سینمای دینی سینمایی است که نظام نشانه شناختی حاکی از حقیقت باشد. مهم این نیست که سینما چه نوع نظام نشانه شناختی را نشان دهد مهم این است که حاکی از حقیقت باشد. سینما می‌تواند ذکر باشد.
فیاض سخنان خود را با نگاهی به اشعار حافظ و بیان این نکته که دیدگاه‌های حافظ و نگاه او را به خدا می‌توان در تفکر هندو یافت ادامه داد که این سخنان واکنش و توضیحات حجت‌الاسلام محمود را به همراه داشت. او گفت: چنین نگاهی به حافظ که تصور شود او دیدگاهی مشابه هندوها به خدا دارد صرفاً یک نگاه سطحی است که با مطالعه بیشتر و درک این نکته که راه شناخت خدا به واسطه دریافت نشانه‌هاست می‌تواند برطرف شود.
حجت‌الاسلام ریاحی در بخش دیگر این جلسه گفت: وقتی صحبت از سینمای دینی و فاخر می‌کنیم به طور جدی هنر دین و فاخر مدنظرماست. وقتی می‌گوییم هنر متعالی هرکسی می‌تواند نظر خودش را در این زمینه داشته باشد.
وی ادامه داد: هنر از یک دیدگاه می‌تواند به دو دسته تقسیم شود. دسته اول هنری است که در مخالفت و تضاد با اهداف مورد نظر است و دسته دوم دیدگاهی که این مخالفت و تضاد را ندارد. دسته دوم خود به دو گروه تقسیم می‌شود؛ کسانی که به طور جدی در جهت تایید اهداف هستند و گروه دوم افرادی که شاید در جهت این اهداف نباشند، اما نظر مخالفی هم با آن ندارند.
حجت‌الاسلام ریاحی گفت: اسلام به دسته اول حرام می‌گوید و به دست دوم مجاز. دیدگاه در مورد دسته دوم که نه خیلی مخالف است و نه خیلی موافق هنر مجاز نام می‌گیرد و گروهی که اهداف را تامین می‌کنند هنر متعالی نام می‌گیرد.
وی درباره تعریف هنر فاخر بیان کرد: یکی هنری که متعالی است چون در جهت اهداف است، گروه دوم هنر متعالی که یک جمع قابل ملاحظه‌ای از اهل فن آن را قبول دارند و گروه سوم که من این دیدگاه را می‌پسندم آثار را به لحاظ فنی تایید می‌کنند. بنابراین بهترین هنر، هنرمتعالی فاخر است.
راعی به عنوان آخرین سخنران در این نشست سخن گفت: واقعیت‌ها برگرفته از فطرت انسان است که می‌تواند در مورد افراد مختلف این دیدگاه مشترک مشاهده شود و این نشان از کپی‌برداری از یکدیگر نیست. نشانه‌های خدایی را به واسطه تصویر و حرکت در سینمای دینی تصویر می‌کنیم.
نظر شما