حجت الاسلام حسین علوی مهر مدیر دانشنامه قرآن پژوهی در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره امکان ارائه تفسیرهای کاربردی از قرآن گفت: تا کنون آنچه در تفاسیر قرآن صورت گرفته بیشتر مباحث بنیادی و نظری بوده تا مباحث کاربردی به همین دلیل می طلبد کسانی که در حوزه های قرآنی مطالعاتی دارند از دو جهت به کاربردی کردن مفاهیم و آموزه های قرآنی توجه کنند یک جنبه آن چیزی است که مردم الان در زندگی خود مطالب دینی را به طور فیزیکی و ملموس قرار دادند و یک جنبه نیازهای روز جامعه است که می توان در حل آنها از تفاسیر کاربردی کمک گرفت.
وی با تأکید بر جایگاه ویژه قرآن در میان مردم تصریح کرد: امروز به شکلهای مختلف نقش قرآن را در زندگی مردم مشاهده می کنیم از جمله قرائت برخی آیات قرآن در اوقاتی از روز و شب مثل خواندن "آیت الکرسی" هنگام بیرون رفتن از خانه، مسافرت و... یا استفاده از آیه "وان یکاد" و یا اینکه گاهی مردم در مکالمات روزمره خود از قرآن مثلهایی می آورند و همچنین احترام و تقدسی که برای قرآن قائل هستند نشان دهنده اهمیت قرآن برای مردم است.
مدیر دانشنامه قرآن پژوهی افزود: یک نگاه در کاربردی کردن تفاسیر قرآن این است که آنچه مردم با آیات و مضامین قرآن سروکار دارند را بررسی کنیم و یک جنبه نیازمندیهای مردم است که قرآن و تفسیر می تواند پاسخگوی نیازهایشان باشد که قلمرو این نیازمندیها در موضوعات قرآن اعم از مباحث عقیدتی، اخلاقی و مباحث اجتماعی، سیاسی، اقتصادی بسیار گسترده است و نیاز به کارهای جدی و مختلف دارد.
وی با بیان اینکه خوشبختانه تا یک حدی در مأنوس کردن مردم با قرآن موفق بودیم و کارهای خوبی انجام گرفته اما در مورد رفع نیازهای مردم با تفاسیر قرآن لازم است کارگروهها و مراکز علمی مثل حوزه ها و دانشگاهها در زمینه های مختلف معارفی، اخلاقی اعم از علوم انسانی، علوم تجربی و... نیازسنجی کنند و پیامهای قرآنی را که برای زندگی مردم مفید است جدا جدا با توجه به نیازهای مخاطبین عرضه کنند.
علوی مهر در مورد علت عدم اقبال عموم مردم به تفاسیر قرآن نیز گفت: نگاه اولیه مفسران این نبوده که مردم چطور با قرآن زندگی می کنند و همچنین این مسئله کمتر مورد توجه بوده که آیا قرآن می تواند نیازهای مردم را حل کند یا نه بلکه بیشتر متمرکز بر بحثهای بنیادی و نظری بوده اند.
وی تأکید کرد: البته همه این مباحث نظری و بنیادی لازم و ضروری است به ویژه در مباحث عقیدتی که در برخی تفاسیر قرآن همین مطالب به زبان ساده نوشته شده است و تفسیرهای موضوعی زیادی نیز طی 30 سال گذشته به نگارش در آمده مثل تفسیرهای تک موضوعی معاد در قرآن، خداشناسی در قرآن، و... که مردم و جوانان مطالعه می کنند و تأثیرات خود را نیز داشته است اما ما هنوز تا دستیابی به نقطه مطلوب خیلی فاصله داریم.
وی با بیان اینکه برای بهره مندی بیشتر مردم از آموزه های قرآنی باید طرحی نو در انداخت، به ارائه راهکارهایی در این زمینه پرداخت و گفت: اولال باید ببینیم الان مردم چگونه با قرآن زندگی می کنند ثانیا به نیازهای مردم توجه کنیم مثلا مردم ایران در مسائل سیاسی ورود جدی دارند و از شعور سیاسی بسیار بالایی برخوردارند؛ لذا بهتر است ما ببینیم قرآن در مسائل سیاسی چه چیزیهایی ارائه می دهد و بعد اینها را به زبان ساده تر نه به زبان خیلی تخصصی بیان کنیم.
این مدرس و پژوهشگر قرآنی افزود: زمانی ما مبانی سیاست را از دل قرآن استخراج می کنیم این بحث نظری و استدلالی است و ممکن است خیلی برای مردم جذاب نباشد اما اگر همین بحث را به شکل ساده تر بیان کنیم که مردم رهبر می خواهند و شرایط و ویژگیهای رهبر را از نگاه قرآن تبیین کنیم این یعنی کاربردی کردن تفسیر قرآن در زندگی مردم.
نظر شما