به گزارش خبرنگار مهر، شهر شدن تعدادی از روستاهای قم طی چند سال گذشته و تغییر شیوه زندگی که منجر به تولید زباله بیشتر شده است، دفع نامناسب و غیربهداشتی پسماند در بخش‌ها و اطراف روستاها را به یک معضل تبدیل کرده است تا جایی که اداره کل حفاظت محیط زیست استان قم برای مقابله با آن، طی یکی دوسال اخیر به تدوین طرح جامع پسماندهای بخش‌های استان روی آورده است.
در این رابطه مدیرکل حفاظت محیط زیست استان قم اظهار داشت: در گذشته بسیاری از مواد مصرفی و زباله های تولیدی قابل بازیافت بود و آلودگی کمتری برای محیط زیست به وجود می‌آورد ولی امروز با توجه به استفاده از مواد غیرقابل بازیافت مثل ظروف یکبار مصرف، باید مدیریت صحیح و علمی در مورد زباله ها صورت گیرد.
علیرضا نجیمی با بیان اینکه مدیریت پسماند یکی از ارکان اساسی در حفظ آب و خاک است، اظهار داشت: اگر در فرایند تولید زباله تفکیک از مبدا، به صورت صحیح و علمی مدیریت شود در آینده هیچ زمینی برای دفن زباله اشغال نخواهد شد و تنها زباله ای که باید دفن شود زباله های خطرناک هستند.
عدم برخورداری بخش‌های استان از مکانی ثابت به عنوان سایت پسماند
وی در ادامه یادآور شد: بخش‌های استان قم از مکانی ثابت به عنوان سایت پسماند برخوردار نیستند و به همین دلیل زباله‌ها در مکان‌های مختلف جمع‌آوری می‌شوند که این موضوع منجر به بیماری‌های گوناگون، تجمع جانوران موزی، حیوانات وحشی و آلوده شدن خاک و آب‌های زیرزمینی می‌شود از این رو احداث سایت پسماند برای بخش های استان ضروری است.
تدوین طرح جامع پسماندهای بخش‌های استان قم
نجیمی در بخش دیگری از سخنان خود به تدوین طرح جامع پسماندهای بخش‌های استان اشاره کرد و اظهار داشت: این طرح به منظور ساماندهی مدیریت زباله در بخش‌های استان تهیه شده است که در این راستا سایت دفن پسماند زباله در بخش جعفریه به مساحت 10 هکتار افتتاح شد.
مدیر کل حفاظت محیط زیست قم در ادامه با اشاره به اینکه بخش‌های استان قم در زمینه دفن پسماندهای خانگی وضعیت مناسبی ندارند، بیان داشت: مشکلات پسماند بخش‌ها، سال گذشته در کارگروه مدیریت پسماند استان مطرح و مصوب شد سایت دفن زباله در بخش‌ها احداث شود و ما امیدواریم با مصوبه‌ای در خصوص مدیریت پسماند برای تمام بخش‌های استان، تصمیم‌گیری کارشناسی در این زمینه صورت گیرد.
وی با تاکید بر نقش موثر احداث سایت دفن زباله در مدیریت و حفاظت محیطی بخش‌ها یادآور شد: احداث سایت پسماند دیگر بخش‌ها نیز در دستور کارگروه مدیریت پسماند استان قرار دارد و هم اکنون نیز سایت دفن پسماند در بخش‌های مرکزی و قنوات با عنوان سایت البرز فعال است و در مورد سایت بخش‌های سلفچگان و کهک نیز کارهای کارشناسی و مکان یابی صورت گرفته است.
نجیمی افزود: در خصوص مکان‌یابی سایت بخش خلجستان به دلیل کوهستانی بودن منطقه و سطح بالای آب‌های زیرزمینی کار مکان یابی با مشکلاتی همراه است و جانمایی سایت در این بخش به مدت زمان بیشتری نیاز دارد.
مکان‌یابی مناسب سایت‌های دفن زباله در بخش‌های استان ضروری است
اما در این میان مکان یابی مناسب و کارشناسی شده برای احداث سایت های دفن زباله و نخاله در بخش های تابع استان نیز امری ضروری و از اهمیت بالایی برخوردار است که برای جانمایی آنها باید تمام جوانب کار سنجیده شود.
بر این اساس اخیرا اداره کل حفاظت محیط زیست استان اقدام به جانمایی سایتی برای دفن زباله در بخش کهک نموده که قرار است زباله‌های کلیه روستاها و دهستان‌های بخش به صورت متمرکز در این منطقه دفن شود و به گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست استان قم این طرح به لحاظ کارشناسی مورد بررسی قرار گرفته و تمامی جوانب کار از جمله پائین بودن سطح آب‌های زیرزمینی، دور بودن از منظر دید و ... در آن اندیشیده شده است.
علیرضا نجیمی در گفتگو با خبرنگار مهر با تاکید بر اینکه مکان‌یابی سایت دفن زباله‌ها و نخاله‌ها از اهمیت بسیاری برخوردار است، گفت: سایت دفن زباله فعلی شهر کهک با جانمایی غیراصولی عملا در ورودی و مجاور شهر واقع شده که این مسئله به دلیل عدم ملاحظات زیست محیطی باعث بروز مشکلاتی از جمله آلودگی هوا، محیط زیست و بوی نامطبوع شده است.
وی اضافه کرد: در این خصوص زمینی به مساحت 10 هکتار از سوی بخشداری کهک پیشنهاد شد که به تأیید کارشناسان محیط زیست نیز رسید که مواردی از جمله عدم آلودگی دید و منظر، پائین بودن سطح سفره‌های آب زیر زمینی در منطقه، نداشتن معارض، رعایت فاصله از مناطق مسکونی و حریم‌ها، و ... مورد توجه قرار گرفت.
مدیر کل حفاظت محیط زیست قم با اشاره به این که این موضوع در کارگروه پسماند و جلسه شورای برنامه ریزی استان که همزمان با سفر استاندار به بخش کهک برگزار شد، با اعتباری بالغ بر 200 میلیون تومان در مرحله اول مصوب شد، تصریح کرد: در این طرح همه نیازهای 10 ساله، خرید تجهیزات حمل و نقل، دفن و بازیافت زباله دیده شده است، همچنین با فنس کشی دور محوطه سایت از ورود حیوانات وحشی و سگ‌های ولگرد به آن نیز جلوگیری خواهد شد.
برخی مسئولان محلی: جانمایی این سایت به درستی صورت نگرفته است
اما این گفته ها در حالی است که به اعتقاد برخی از کارشناسان و مسئولان محلی، جانمایی این سایت به درستی صورت نگرفته است.
در این رابطه رئیس شورای اسلامی شهرستان قم در گفتگو با خبرنگار مهر بیان داشت: به گفته مسئولان، این طرح به لحاظ کارشناسی مورد بررسی قرار گرفته و تمامی جوانب کار از جمله پائین بودن سطح آب های زیرزمینی، دور بودن از منظر دید و ... در آن اندیشیده شده اما در این بین مواردی نیز از دید کارشناسان پنهان مانده است.
علی قاسمی ورجانی با اشاره به این که سایت مذکور حدفاصل روستاهای صرم و ورجان جانمایی شده است، یادآور شد: این محل تقریبا در ورودی بخش کهک که به عنوان یکی از مناطق گردشگری استان محسوب می‌شود، قرار دارد و این جانمایی از چند جهت مشکلاتی را به همراه خواهد داشت.
حمل زباله از روستاهای بالادست صرفه اقتصادی ندارد
وی جانمایی این سایت را دربردارنده تبعاتی از جمله مشکلات زیست محیطی و بوی نامطبوع برای اهالی روستاهای صرم و ورجان دانست و افزود: از چندین روستای بخش کهک تنها دو روستا نزدیک به این محل است و به هیچ عنوان حمل زباله از روستاهای بالادستی همچون وشنوه، فردو، بیدهند، کرمجگان و ... به این سایت دارای صرفه اقتصادی نیست.
قاسمی متذکر شد: همچنین مشکل دیگری که باید مدنظر قرار گیرد این است که در حین انتقال زباله‌ها به محل سایت به دلیل بعد مسافت زیادی که روستاهای بخش تا این منطقه دارند، احتمال آلودگی حاصل از انتقال پسماندها برای دیگر مناطق نیز وجود دارد.
رئیس شورای اسلامی شهرستان قم در ادامه بیان داشت: به علاوه تجمیع زباله‌های کلیه روستاهای بخش در یک منطقه به هیچ عنوان کارشناسی نیست و این کار باعث می‌شود که در حق اهالی روستاهایی که نزدیک به سایت قرار دارند، اجحاف شود.
می توان برای هر دهستان یک محل جانمایی کرد
وی یادآور شد: اداره کل محیط زیست استان به جای اینکه یک منطقه را برای دفن زباله‌های بخش کهک در نظر بگیرد، بهتر است برای هر دهستان یک محل را جانمایی کرده تا هم به لحاظ اقتصادی انتقال زباله‌های دهستان به آن منطقه مقرون به صرفه باشد و هم تنش‌های حاصل از این تصمیم گیری کاهش پیدا کند.
قاسمی در ادامه با بیان این که مناطق دیگری نیز در بخش کهک وجود دارد که هم سطح آب‌های زیرزمینی در آنجا بسیار پائین است و هم مرکزیت بیشتری نسبت به مکان فعلی دارد، تصریح کرد: به علاوه این مناطق تقریبا نزدیک به هیچ روستایی نیست.
وی اظهار داشت: اگر مسئولان مربوطه برای جانمایی این سایت از مردم و نمایندگان آنان نظرخواهی می‌کردند، به طور قطع مکان مناسب تری برای این منظور انتخاب می‌شد که البته هنوز هم دیر نشده است و مدیران محیط زیست استان می‌توانند با مشورت بهترین مکان را برای دفن زباله‌های بخش در نظر بگیرند و اعتبار مورد نیاز را هم اخذ کرده و سایت مذکور را احداث کنند کم ااینکه استاندار قم نیز در جلسه شورای برنامه ریزی استان که همزمان با سفر به بخش کهک انجام شد جلب نظر شورای شهرستان برای آغاز آماده سازی این سایت را مهم و ضروری دانست.
اعضای شورای شهرستان برای جانمایی سایت جدید همکاری می کنند
رئیس شورای اسلامی شهرستان قم در پایان یادآور شد: اعضای شورای اسلامی شهرستان قم در این خصوص اعلام آمادگی می کند تا با کارشناسان محیط زیست استان در جانمایی سایتی با رعایت همه جوانب و مسائل، به منظور دفن زباله های بخش کهک همکاری لازم را انجام دهند.
همچنین در این میان تعدادی از مسئولان محلی به زوایای دیگری از این جانمایی اشاره دارند و احداث آن را فرصتی برای اهالی روستای خود می دانند.
در این رابطه رئیس شورای روستای صرم در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: سایت فعلی دفن زباله در حدود یک کیلومتری روستا قرار دارد اما سایتی که جدیدا جانمایی شده است در مسافت 6 کیلومتری مناطق مسکونی روستا و چهار کیلومتری از کنار جاده قرار دارد بنابراین بوی نامطبوع آن مردم را آزار نمی‌دهد.
عباس ذاب تصریح کرد: در محل فعلی، دفن زباله به صورت کاملا غیربهداشتی صورت می گیرد اما در سایتی که جدیدا جانمایی شده تجهیزات مکانیزه جمع آوری و بازیافت زباله پیش بینی شده است که باعث می شود کلیه مراحل به شکلی بهداشتی انجام شود.
وی یادآور شد: با اجرایی شدن این طرح علاوه بر دفن بهداشتی زباله ها و امکان بازیافت آنها، زمینه اشتغال اهالی روستاهای اطراف نیز فراهم می شود.
جانمایی مناسب و متناسب با نیازهای آینده در احداث سایت های دفن زباله
به هر روی با توجه به عدم جانمایی محل های دفن زباله در گذشته و دفع نامناسب آن در حاشیه روستاها و بخش های استان، احداث سایت دفن پسماند در بخش های استان را به ضرورتی اجتناب ناپذیر و لازم تبدیل کرده است اما نکته قابل توجه در این خصوص جانمایی مناسب و متناسب با نیازهای سال های آینده است تا علاوه بر جلوگیری از اتلاف سرمایه، هم مشکلی برای اهالی و هم محیط زیستمان به وجود نیاید.
.............................
گزارش: الهام رحیمی
نظر شما