عظمت علامه طباطبایی به آزاداندیشی اوست/ فلسفه روئین‌تن از بین نمی‌رود

به گزارش خبرنگار مهر، همایش روز جهانی فلسفه با عنوان "فلسفه و علوم پایه" با سخنرانی دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی استاد دانشگاه تهران یکشنبه شب 29 آبان در مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران به کار خود پایان داد.

در اختتامیه این مراسم دکتر ابراهیمی دینانی با اشاره به بی سابقه بودن علم دنیای کنونی در طول تاریخ گفت: علم امروز در کل تاریخ بشر بی سابقه است و واقعیت سهمناکی دارد. این سهمناکی به معنای منفی نیست و معنای مثبتی دارد.

وی افزود: برخی معتقدند که با فیزیک کوانتم خیلی چیزها دچار شک و تردید می‌شوند و فلسفه نیز دچار شک و تردید می‌شود و از بین می‌رود. باید توجه داشت فلسفه روئین تن است و هیچ وقت از بین نمی‌رود.

مؤلف "منطق و معرفت در نظر غزالی" تصریح کرد: فلسفه از اشکال نمی‌ترسد و نقدپذیر است. اگر فلسفه نباشد علم نیست، دانشمند با تئوری است که به آزمایشگاه می‌رود در واقع این فلسفه است که تئوری را در اختیار او می‌نهد.

وی در ادامه به تفاوت میان فلسفه و فلسفیدن و فهم و فهمیدن پرداخت و گفت: فهم یک چارچوب دارد ولی فهمیدن روان است. علم نیازمند فلسفه است و فیلسوف هم باید از علم خبر داشته باشد.

دینانی در ادامه به مناسبت بزرگداشت علامه طباطبایی(24 آبان)‌به بررسی شخصیت علمی علامه پرداخت و گفت: پرسش این است که چرا باید به علامه طباطبایی احترام بگذاریم. نه تنها به علامه بلکه باید به همه اندیشمندان و متفکران گذشته از افلاطون و ارسطو گرفته تا ملاصدرا و علامه طباطبایی احترام گذاشت و سپاسگزار آنها بود. این متفکران بخشی از حقیقت را به ما نشان دادند، اگر آنها این کار را نمی‌کردند راه خیلی دشواری در پیش داشتیم.

مؤلف "نیایش فیلسوف" با اشاره به اینکه هیچ کس نمی تواند حقیقت مطلق را به ما نشان دهد گفت: مطلق را در پرده مقید می‌توان دید، هیچ کس چشم مطلق بین ندارد، هر کسی بخشی از حقیقت را دارد.

وی با تأکید بر اینکه علامه بخشی از حقیقت را به خیلی ها یاد داد، یادآور شد:‌ علامه با بی ادعایی شاگردان زیادی تربیت کرد، او هوش الهی داشت و تفسیر نوشت و در پناه تفسیرش توانست زندگی فلسفی داشته باشد.

مؤلف "دفتر عقل و آیت عشق" یادآور شد: اگر زندانی یک ایده و فلسفه یک فیلسوف باشیم یعنی بیچارگی. نباید زندانی یک ایده و فلسفه شد بلکه باید همه فیلسوفان را خواند. باید توجه داشت که منشأ پیشرفت علم و فلسفه پرسش است و پرسش نیز مختص انسانهاست، انسان چون عقل دارد پرسش می‌کند.

وی افزود: عقل نه تنها مسائل و موضوعاتی را برای ما کشف می‌کند بلکه نادانی ما را هم به ما نشان می‌دهد که این مهمتر از اولی است.

دینانی یادآور شد: علامه طباطبایی یکی از بزرگترین فلاسفه اسلامی در عصر ما بود و شاید از زمان ملاصدرا نمونه‌ای مانند او کم باشد، عظمت مرحوم علامه طباطبایی به فلسفه گفتن و تفسیر گفتن او نیست بلکه به آزاداندیشی اوست. هر مطلبی را به او می‌گفتند گوش می‌داد و در مورد آن فکر می‌کرد.

وی در پایان تأکید کرد: فیلسوف یعنی آزاداندیش، کسی که آزادی اندیشه نداشته باشد مهمل می‌گوید.