محمد درویش در گفتگو با خبرنگار مهر به روند تخریب جنگلهای زاگرس اشاره کرد و بیان داشت: در حال حاضر30 درصد زیستگاههای زاگرس در معرض خشکیدگی کامل قرار دارند.
وی به عمده مناطقی که در معرض تخریب هستند اشاره کرد و گفت: بیشترین خطری که زیستگاههای زاگرس با آن مواجه است در حاشیه جنوبی در استان فارس، ناحیه همجوار با دریاچه پریشان، منطقه حفاظت شده میانکتل، ذخیره گاه بیوسفر "ارژن و پریشان" و ... است.
75 درصد رویشگاههای ایلام از دست رفت!
این فعال محیط زیست همچنین روند تخریب جنگلهای ایلام را نیز شدید دانست و گفت: در استان ایلام ما 75 درصد از رویشگاه هایمان را از دست دادیم به طوریکه این استان یکی از استانهایی بوده که بیشترین تخریب را به خود دیده است.
درویش پیرامون تخریب در جنگلهای لرستان و تعرض زمین های کشاورزی به جنگلها و مراتع نیز گفت: در استان لرستان آمار رسمی وجود ندارد که چه اتفاقی در این زمینه افتاده است.
98 هزار هکتار از زاگرس مرکزی تبدیل به زمین کشاورزی شد
وی ادامه داد: با این حال در طول سه دهه اخیر 98 هزار هکتار از زاگرس مرکزی تبدیل به زمین کشاورزی شده که این میزان در مساحت 2.5 میلیون هکتاری زاگرس مرکزی رخ داده است و اگر این رقم را در کل گسترده 6 میلیون هکتاری زاگرس بررسی کنیم رقم تبدیل جنگلها به زمین کشاورزی به حداقل سه برابر باید افزایش پیدا کند.
عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور به دیگر مخاطراتی که جنگلهای زاگرس را تهدید می کند اشاره کرد و گفت: معضل دیگر در این زمینه به تبدیل این رویشگاه ها به ذغال برمی گردد.
سنجاب ها کوچ کردند!
درویش ادامه داد: با توجه به آمار ارائه شده از سوی اداره کل منابع طبیعی چهار محال و بختیاری سالانه هزار هکتار از جنگلهای این استان تبدیل به ذغال می شوند که در بقیه استانهای دیگر نیز روند به همین گونه است به طوریکه جنگلها در این زمینه به شدت آسیب می بینند.
وی همچنین به عدم تعادل دام و مرتع در جنگلهای زاگرسی اشاره کرد و بیان داشت: حضور دام سبب شده که سنجاب ها از جنگلها کوچ کنند و این در حالیست که سنجاب ها یکی از مهم ترین عوامل زادآوری طبیعی زاگرس هستند.
این فعال محیط زیست همچنین به اثرات تخریب جنگلها بر روی تنوع جانوری زاگرس اشاره کرد و بیان داشت: در حقیقت یکی از کارگردهای غیرقابل تبادل زاگرس آشیان سازی برای تنوع زیستی جانوری است.
60 درصد گونه های جانوری کشور در زاگرس قرار دارد
درویش ادامه داد: در صورتی که رویشگاه های زاگرس تخریب شود مامنی برای امنیت جانورانی که در این عرصه زندگی می کنند وجود ندارد.
وی یادآور شد: این در حالیست که ما 60 درصد گونه های جانوری کشور را در زاگرس داریم و بسیاری از مناطق حفاظت شده و پارک های ملی ما از جمله "دنا" در زاگرس قرار گرفته است.
درویش افزود: وقتی رویشگاه های زاگرس تخریب شوند به طور قطع شرایط زندگی برای گونه های جانوری نیز سخت خواهد شد و همچنین تنوع زیستی منطقه به خطر خواهد افتاد.
با تخریب زاگرس ذخیره آب شیرین کشورمان را از دست می دهیم
عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور به دیگر تبعات تخریب زاگرس اشاره کرد و گفت: از طرف دیگر با تخریب رویشگاه های زاگرس ذخیره آب شیرین کشورمان را از دست می دهیم.
درویش ادامه داد: این در حالیست که در حال حاضر 40 درصد آب شیرین کشور از زاگرس تامین می شود.
وی به گونه های شاخص درختان زاگرسی که در سالهای اخیر در معرض تخریب بوده اند اشاره کرد و گفت: در صدر گونه های تخریب شده بلوط قرار دارد و رتبه های بعدی در اختیار گونه های بنه و بادام وحشی است.
35 هزار هکتار از جنگلهای زاگرس سوخت
این فعال محیط زیست همچنین به اثرات آتش سوزی جنگلها اشاره کرد و گفت: سال گذشته 35 هزار هکتار از جنگلهای زاگرس سوخت که این میزان نسبت به رقم نرمال که سالانه 5 هزار هکتار است بیش از 7 برابر افزایش داشته است.
درویش با بیان اینکه در سال گذشته بیش از هزار بار جنگلهای زاگرس آتش گرفته است، افزود: به طور تقریبی جنگلهای زاگرس در مدت زمان یاد شده در هر روز شاهد سه بار آتش سوزی بوده اند.
وی ادامه داد: تعداد آتش سوزی ها در زاگرس نشان دهنده این است که ما از نظر پشتیبانی و تدارکات نتوانستیم خوب عمل کنیم و پشتیبانی فنی خوب و یگانهای مجهز اطفاء حریق برای مقابله با این معضل نداشتیم.
عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور با تاکید بر اینکه جوامع محلی می توانند به خوبی در زمینه مقابله با آتش سوزیها کمک کنند، تصریح کرد: جوامع محلی می توانند با گزارش به موقع حوادث نقش مهمی در کاهش خسارات و خاموش شدن آتش در نطفه داشته باشند.
درویش افزود: در صورتی که این همکاری اتفاق بیفتد بسیاری از مشکلات در زمینه آتش سوزی جنگلهای زاگرس می تواند حل شود.
ضرورت راه اندازی یگان هوایی مختص اطفاء حریق در کشور
وی همچنین با تاکید بر تجهیز مناطق به بالگردهای اطفا حریق، ادامه داد: باید یک یگان هوایی مختص اطفاء حریق هم در سازمان جنگلها و مراتع کشور و هم در سازمان حفاظت محیط زیست داشته باشیم.
این استاد دانشگاه افزود: این یگان هوایی باید همواره به روز و آماده باشد تا چه در مواقع ترسالی که علفهای یکساله موجب آتش سوزی می شود و چه در مواقع خشکسالی برای اطفاء آتش سوزیهای احتمالی وارد عمل شود.
درویش پیرامون عدم تجهیز لرستان به بالگرد اطفاء حریق نیز گفت: کارشناسان هر درخت بلوط 50 ساله را تا 200 هزار دلار ارزش گذاری کرده اند که اگر تعداد اصله های درخت بلوطی که در استان لرستان وجود دارد سه میلیون اصله باشد و ارزش این درختان را با ارزش چند بالگرد که باید در این استان قرار بگیرد و قرار نمی گیرد مقایسه کنیم متوجه خواهیم شد که چه سرمایه ای را به حاطر دلایلی مانند کمبود اعتبار و یا عدم داشتن اولویت از دست می دهیم.
مواهب طبیعی سالانه چهار تریلیون دلار به اقتصاد کشور کمک می کند
وی با بیان اینکه متاسفانه مواهب طبیعی ما ارزش گذاری اقتصادی نشده است، ادامه داد: مواهب طبیعی ما سالانه چهار تریلیون دلار به اقتصاد کشور کمک می کنند در حالیکه حتی یک هزارم آنچه کمک می کند از سوی این اقتصاد حمایت نمی شود.
عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور در بخش دیگری از سخنان خود به معضل ریزگردهای عربی در کشور اشاره کرد و بیان داشت: معضل گرد و غبار بر روند تخریب جنگلهای زاگرس تاثیر بسیاری شدیدی گذاشته است.
اثرات ریزگردهای عربی بر رویشگاههای زاگرس
درویش با بررسی آثار گرد و غبار از دو منظر، عنوان کرد: این ریزگردها سبب شده که در مناطق کوهستانی وقتی گرد و غبار روی برف می نشیند فرآیند ذوب شدن برف ها سرعت بگیرد. همین امر موجب شده که ما در مواقعی که نیاز به آب داریم از اردیبهشت به بعد دیگر آبی برای جنگلها نداریم.
وی تصریح کرد: با این تفاسیر ذخیره آب زاگرس به دلیل هجوم ریزگردهای عربی به شدت کاهش پیدا کرده است.
این فعال محیط زیست همچنین به اثرات گرد و غبار بر روی درختان اشاره کرد و بیان داشت: ریزگردها خلل و فرج موجود در پهن برگ ها را می گیرد و هنگامی که خلل و فرج گرفته می شود عمل فتوسنتر با لکنت مواجه می شود و در نتیجه درخت ضعیف شده و مستعد انواع و اقسام بیماریها از جمله هجوم سوسک چوبخوار می شود.
در بحران زاگرس انگشت اتهام را به سمت آسمان نگیریم!
درویش همچنین به تاثیرات خشکسالی بر جنگلهای زاگرس پرداخت و یادآور شد: خشکسالی در زاگرس به خصوص در سال گذشته شدید بوده است ولی معضل تخریب جنگلهای زاگرس فقط مربوط به سال گذشته نیست.
وی با بیان اینکه زاگرس تقریبا سه دهه است که با مشکل تخریب جنگلها و مراتع مواجه است، افزود: درست نیست که در بحران به وجود آمده در زاگرس انگشت اتهام را متوجه آسمان کنیم و بگوییم خشکسالی موجب شده که با این معضل گسترده مواجه شویم.
عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور یادآور شد: مهم ترین معضل در این منطقه این است که وابستگی معیشتی به سرزمین در زاگرس به شدت در حال افزایش است.
درویش ادامه داد: بوم نشینانی که در مناطق زاگرس نشین زندگی می کنند راه دیگری برای امرار معیشت ندارند جز اینکه به رویشگاه های زاگرس هجوم بیاورند که این روند باید ساماندهی شود.
..............................................
گفتگو: صدیقه حسینی
نظر شما