خودرو نوشته‌های رانندگان جاده‌ها فرهنگی بر گرفته از دل

به گزارش خبرنگار مهر، برای بسیاری از ما پیش آمده که در ماشین نشسته و قصد رفتن به جایی را داریم، یا هنگام سفر در جاده وقتی چشمانمان از دیدن یکنواختی جاده خسته می‌شود، نوشته‌ای که پشت خودروی جلو‌تر از ما است نظرمان را جلب می‌کند.

تلاش می‌کنیم که ابیات یا نوشته و گاهی هم جمله یا کلمه را بخوانیم. گاهی با خواندن این ابیات شاد می‌شویم و گاهی هم غمگین و گاهی هم یک بیت یا جمله چنان ما را مجذوب خود می‌کند که ساعت‌ها به آن فکر می‌کنیم.

امروز‌‌ همان فردایی است که منتظرش بودی/ گذشت خصلت مردان است/ ببوسم خاک پاک جمکران را / داداش جان به خاطر اشک مادر یواش / عیب رندان مکن‌ ای زاهد پاکیزه سرشت، که گناه دگران بر تو نخواهند نوشت / زندگی به پشت سر نمی‌نگرد / به کجا چنین شتابان / خاک شد هر که در این خاک زیست / خاک چه داند که در این خاک کیست.

وقتی که خوب بر این نوشته‌ها دقت کنی می‌بینی که ادبیات رانندگان از ادبیات سایر صنف‌ها جدا است. این ابیات و جملات بیانگر احساسات درونی رانندگان است.

اعتقادات مذهبی، توکل و توسل به ائمه معصومین، دعا، عشق الهی، عشق زمینی، احساس غم وغربت، زندگی ومرگ، پهلوانی و قلندری و مسائل روز، عناوین فیلم‌ها، تکیه کلام‌ها، توصیف خودرو، حدیث دوست، طنز و معما و چیستان، مادرانه‌ها، هشدار‌ها بخش عمده‌ای از ادبیات جاده‌ای را تشکیل می‌دهند.

آنچه بر پشت خودرو‌ها می‌بینیم چکیده‌ای از عصاره تجربه‌ها، گوشه‌ای از باور‌ها و اعتقادات و یا ذره‌ای از خواسته‌ها و آرزوهای صاحبانشان است که ‌گاه در زیر گرد و خاک جاده‌ها و یا غبار عادت‌ها پنهان می‌شوند و زمانی هم اینگونه در مقابل دیدگان ما قرار می‌گیرند.

متوسل شدن به ائمه اطهار به جهت نیت‌ها و اعتقادات مذهبی، اصطلاحات خاص برگرفته از گنجینه لغات رانندگان، باهدف غیرت و جوانمردی، یاد خانواده و فرزند به نشانه عشق و وفاداری به آن‌ها، پیوسته نویسی به جهت سرگرم کردن خواننده همگی جزئی از ادبیات ریشه‌ای جاده‌ای است.

گاهی از این نوشته‌ها و جمله‌های کوتاه معانی بسیاری را می‌توان تعبیر کرد. و گاهی هم حالات روحی یک راننده را از همین نوشته‌ها می‌توان تشخیص داد. اغلب تنهایی، دوری، مادر و دوست بیشترین مفاهیمی است که آنان به طور مستقیم یا غیر مستقیم به آن‌ها اشاره کرده‌اند.

ماشین نوشته‌ها ادبیاتی هستند که در فرهنگ رانندگان ایران جایگاه خاصی دارد و برخی از آن‌ها بسیار ابتکاری است.

ادبیات جاده و ماشین نوشته‌ها به عنوان حقیقتی انکار ناپذیر از زندگی قشری از جامعه و فرهنگ آنهاست که ما برخی از آن‌ها را در قالب جملات کوتاه یا ابیاتی از شاعران معروف و یا حتی در یک کلمه بر روی خودرو‌ها می‌بینیم که به گفته برخی از رانندگان این نوشته‌ها می‌تواند در غربت و تنهایی جاده به آنها آرامش دهد.

می‌شود گفت که فرهنگ جاده هنوز بوی قدیم را دارد و چون برگرفته از دل است به دل می‌نشیند، و به همین دلیل است که ماشین نوشته‌ها یکی از بهترین روش‌ها برای شناخت فرهنگ عامه مردم است.