دکتر عین الله خادمی در مورد تفاوت نظر در مبحث اخلاق فضیلت‌گرا نزد فیلسوفان یونان باستان نظیر افلاطون و ارسطو و فیلسوفان مسلمان به خبرنگار مهر گفت: میدانیم که ارسطو و افلاطون در بحث اخلاق به اخلاق فضیلت‌گرا قائل بودهاند و بیشتر فیلسوفان اسلامی هم نظیر غزالی و ابن سینا این اخلاق را پذیرفتهاند اما تفاوت آنها در مصادیق این فضایل است. یعنی ممکن است در بعضی از این فضایل و در بعضی از مصادیق آن برای مثال جهاد یا حج یا نماز و روزه و سایر عبادات فرق داشته باشند.
استاد گروه فلسفه دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی ادامه داد: در اصل تفاوتها به نیت عمل بر میگردد اینکه در شرع مقدس اسلام کارها یک صورت باطنی و یک صورت ظاهری دارد. اینکه عبادات ظاهرا و فی نفسه دارای فضیلت هستند اما آن عبادتی که جهت تقرب به خدا و با خلوص نیت باشد مهم است.
این محقق و پژوهشگر حوزه فلسفه تصریح کرد: بعنوان مثال کمک به نیازمندان و دستگیری از سالمندان و مستمندان یک فضیلت محسوب میشود ولی وقتی این کار برای مشهور شدن انجام شود از نظر اسلام فضیلت محسوب نمی‌شود. در فلسفه یونانی دیگر شاهد این مسئله نیستیم.
خادمی در مورد نظریه حد وسط ارسطو در مبحث اخلاق فضیلت‌گرا هم اظهارداشت: نظریه حد وسط ارسطو اینچنین است که میان تفریط و افراط یک حد میانهای است که آن فضیلت محسوب میشود .
وی یادآور شد: برای مثال در بحث مواجهه با دشمن و احقاق حق عدهای ترسو هستند و برای گرفتن حقشان دست به هیچ عملی نمیزنند بالعکس بعضیها تهور و بی باکی از خود نشان میدهند و بدون در نظر گرفتن عواقب کار و محاسبه دقیق رفتارشان خودشان را بی مهابانه به خطر میاندازند ارسطو هردو حالت را مذموم قلمداد میکند و حد وسط آن که شجاعت است را فضیلت محسوب میکند این نظریه در نزد ابن سینا و اکثر فیلسوفان اسلامی پذیرفته شده و مورد قبول قرار گرفته است.
نظر شما