در بزرگداشت دكتر رضا داوري در انجمن آثار و مفاخر فرهنگي مطرح شد : ثمره عمر استاد داوري مبارزه با سطحي نگري، ظاهر انديشي و سلوك در طريق تفكر است

 جامعه علمي ايران اسلامي به فرزانگاني چون استاد داوري مي بالد

به گزارش خبرنگار گروه دين و انديشه "مهر" در ابتداي مراسم پيام وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي قرائت شد . در بخشي از اين پيام كه محمد علي شعاعي معاون فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي قرائت كرد آمده است : جامعه علمي ايران اسلامي به فرزانگاني چون ايشان به خود مي بالد و اينك آگاه است كه آن استاد ارجمند ، عمر عزيز و پربار خود را در راه اعتلاي فكر ، انديشه، علم و فرهنگ اين سرزمين نهاده است . دلسوزي بسيار در تدريس و تربيت نسل جوان و تحقيق و تاليف دهها اثر ارزشمند  مايه مباهات و سر بلندي است .

در بخش ديگري از اين پيام ، مسجد جامعي  از دكتر داوري به عنوان يكي از چهره هاي شاخص و فرهيخته عرصه فكر و انديشه فلسفي ياد كرده و آورده است :  اين انديشمند پر توان و فعال در حوزه هاي مختلف به جامعه علمي ايران خدمت كرده است .در سمت استادي دانشگاه ، در انجمن حكمت و فلسفه، در ستاد انقلاب فرهنگي و شوراي عالي انقلاب فرهنگي ، شوراي فرهنگ عمومي، فرهنگستان علوم و ... كتابها و مقالات ارزنده ايشان در نشريات مختلف نمودار تلاش هاي فكري استاد است .

وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي همچنين اهتمام و اقدام شايسته انجمن آثار و مفاخر فرهنگي در برپايي مجلس بزرگداشت استاد فرزانه و دانا  دكتر رضا داوري اردكاني را در گراميداشت اهل قلم و خادمان علم و فكر و فرهنگ را  نشانه اي از اوج والاي علم و فرهنگ و مرتبت بلند معرفت و فضيلت دانست .

سرزمين ما همواره مهد علم و حكمت و فلسفه بوده است

به گزارش "مهر" ، پس از قرائت پيام وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي، دكتر مهدي محقق رئيس انجمن آثار و مفاخر فرهنگي ضمن خير مقدم به ميهمانان طي سخنان كوتاهي گفت : دكتر داوري 50 سال به تدريس پرداخته و چراغ فلسفه را روشن نگاه داشته است .

وي افزود : سرزمين ما همواره مهد علم و حكمت و فلسفه بوده است . اين امر به ويژه در 400 سال اخير و به بركت مكتب اهل بيت (ع) پويا باقي مانده است .

رئيس انجمن آثار و مفاخر فرهنگي اضافه كرد : فلسفه همواره در طول تاريخ مورد طعن و لعن قرار گرفته است ، اما در سرزمين ما به مدد حكمت متعاليه ما شاهد چنين برخوردي نيستيم .

دكتر محقق در ادامه با ذكر شواهدي از آيات شريفه قرآن مجيد در مدح عقلانيت و تعقل و ذم  و نكوهش تقليد كوركورانه گفت : به همين دليل است كه مسلمانان در مدت زمان كوتاهي كتابهاي يوناناي، پهلوي، و سنسكريت را به زبان عربي ترجمه كرده و موجبات شكوفايي علم و فرهنگ را فراهم نمودند .

وي با ذكر تاريخچه علم و فلسفه در ايران و حوزه هاي علميه كه چراغ فلسفه را روشن نگاه داشته اند به تاسيس دانشگاه تهران اشاره كرده و گفت : نسل دكتر داوري اولين نسلي است كه علاوه بر آموحتن فلسفه اسلامي نزد مرحوم سيد محمد كاظم عصار و مرحوم فاضل توني  ، فلسفه جديد را هم نزد شادروانان  دكتر يحيي مهدوي و  دكتر سيد احمد فرديد فرا گرفت .

در هيچ ديني به اندازه دين اسلام و فرهنگ اسلامي از معلم تقدير و ستايش نشده است

دكتر محسن جهانگيري استاد فلسفه دانشگاه تهران ديگر سخنران مراسم بزرگداشت دكتر داوري بود. وي سخنان خود را به اهميت علم و دانش و عالم و به ويژه معلم در فرهنگ اسلامي اختصاص داده و گفت : در هيچ ديني به اندازه دين اسلام و فرهنگ اسلامي از معلم تقدير و ستايش نشده است. در فرهنگ اسلامي شهادت اهل علم (علم مطلق) تالي شهادت خداوند و فرشتگان قرار گرفته است. نبي اكرم (ص) فرموده: در روزي كه من علم نياموزم و چيزي به دانش من افزوده نشود آن روز براي من روز مباركي نيست.

وي افزود: در حسب همين ترغيب و تشويق صاحب شريعت است كه در قرن چهارم هجري در اندلس 400 هزار جلد كتاب جمع آوري شده بود. من براي نخستين بار از مرحوم سيد حسن تقي زاده شنيدم كه در بيت الحكمه بغداد به اندازه وزن هر كتابي كه زبان عربي ترجمه مي شد به مترجم بدون در نظر گرفتن دين و مذهب و ديگر گرايشات او زرناب مي دادند.

به گزارش "مهر" ، دكتر جهانگيري ادامه داد: در اسلام علم و عمل توام با يكديگر است و مسئوليت اجتماعي و زندگي در ميان مردم اهميت  فراواني دارد. پيامبر اكرم(ص) گاهي چنان بود كه به جبرئيل و فرشتگان توجهي نداشت اما با مردم به معاشرت مي پرداخت.

استاد فلسفه دانشگاه تهران گفت: جناب دكتر داوري علاوه بر فضل و علم و آثار عظيم فلسفي و فرهنگي كه از خود به يادگار گذاشته است هيچ گاه شانه از پذيرش مسئوليتهاي اجتماعي خالي نكرده است. عناوين و سمتهاي دانشگاهي و اجتماعي دكتر داوري مويد سخنان اين جانب است. 

وي در بخش پاياني سخنان خود گفت : براي من افتخار بزرگي است كه در بزرگداشت استاد عالم و عامل دتر داوري سخن گفتم از كساني كه از اهل علم و به ويژه معلم تقدير و ستايش مي كنند به سهم خود تشكر مي كنم.

ثمره عمر استاد مبارزه با سطحي نگري، ظاهر انديشي و سلوك در طريق تفكر است

در ادامه مراسم، دكتر رضا سليمان حشمت يكي از شاگردان دكتر داوري  طي سخناني گفت : استاد دكتر داوري استاد فلسفه و نويسنده آثار فلسفي است و در پژوهش و تحقيق نيز دستي توانا دارد. مربي و معلم بسياري از استادان فلسفه است و ... . اما هيچ يك از اين عناوين حق مطلب را در مورد وي ادا نمي كند.

وي افزود : دكتر داوري يكي عمر مبارزه با سطحي نگري، ظاهر انديشي و سلوك در طريق تفكر را سرمشق خود قرار داد كه مي توان آن را ثمره عمر استاد دانست.

دكتر سليمان حشمت گفت : دكتر داوري همواره وضعي پارادوكسيكال دارد و البته فلسفه همواره پارادوكسيكال و خلاف آمد عادت بوده و با ظاهر بيني و ظاهر پرستي مبارزه كرده است.

دكتر داوري متفكري معنوي است

دكتر حداد عادل يكي ديگر از شاگردان دكتر داوري در ادامه مراسم با تشكر از انجمن آثار و مفاخر براي برگزاري بزرگداشت استادان و فرهيختگان اين مرز و بوم گفت : آشنايي من با دكتر داوري به 35 سال ( سال 1348)  پيش باز مي گردد كه من بعد از گذراندن دوره شش ساله دانشجويي در تهران و شيراز به دانشگاه تهران بازگشته و دانشجوي سال اول علوم اجتماعي بودم .

وي افزود : درس فلسفه ما با دكتر داوري بود . در همان جلسات اول احساس كردم كه با يك كلاس  و يك استاد  متفاوت رو برو هستم .  در آن زمان مباحث نظري  دانشگاه در دروس فلسفه، علوم اجتماعي و علوم انساني به  دو نوع تفكر اختصاص داشت . يا بحث هايي با صبغه ماركسيستي و سوسياليستي متاثر از دهه هاي 20 تا 42 شمسي بود و يا بر مباحث سرمايه داري كه نقطه مقابل ماركسيسم تلقي مي شد و در سياست به ليبراليسم و در فلسفه به پوزيتيويسم مي پرداخت متمركز بود .

دكتر حداد عادل اضافه كرد : اما درس دكتر داوري هيچ كدام از اين دو بحث نبود . درس هاي استاد داوري حاوي مطالبي درباب معنويت بود .  امروز براي جوانان شنيدن دروس معنوي امري طبيعي تلقي مي شود ، اما در سالهايي كه از آن ياد كردم چنين امري متداول نبود . دكتر داوري نگاهي نقاد به فلسفه هاي رايج غرب و جلوه هاي بازاري آن در ايران داشت . وي همواره به دانشجويان خود نقد اين تفكرات را مي آموخت و از آنان مي خواست كه نسبت به اين فلسفه ها نگاه انتقادي داشته باشند .

وي در بخش ديگري از سخنان خود از توجه استاد داوري به معارف اسلامي ياد كرد و گفت : فحواي كلام استاد اگزيستانسياليستي بود . دكتر داوري ما را با رگه هاي روشنفكري اگزيستانسياليستي آشنا كرد . در سخنان وي توجه به معاف اسلامي محسوس بود . وي در آن سالها در دروس خود شرعت مدار و شريعت مآب نبود ، اما حال و هواي فكري او حال و هوايي معنوي بود . در واقع بايد گفت استاد داوري متفكري معنوي است .

دكتر حدا عادل در پايان سخنان خود گفت : در طول ساليان دراز آشنايي من با استاد، از زمان دانشجويي كه هم اكنون به دوستي تبديل شده است همواره از موهبت مصاحبت ايشان برخوردار بوده ام . براي من ارائه تصويري كه  از استاد داوري در ذهن دارم بسيار دشواراست ، اما اگر بخواهم به جنبه هايي از اين تصوير نگاهي گذرا بكنم بايد بگويم كه وي فردي خوش محضر و سليم النفس، خوش مشرب، خوش ذوق، خوش قلم  و آگاه و عالم به ادب فارسي و در يك كلام اهل معرفت و متفكري پركار است .

دكتر داوري احيا كننده تفكر سياسي در ايران است

دكتر غلامرضا اعواني سخنران پاياني مراسم بزرگداشت دكتر داوري بود . وي با ذكر اين نكته كه براي من بسي موجب افتخار است كه در محضر بزرگان و فرهيختگان سخني درباره استاد بزرگوارم بگويم ، گفت : اولين آشنايي من با استاد داوري به سال 1345 باز مي گردد . در آن سال من تازه از تحصيل در خارج از كشور بازگشته و در دانشگاه تهران در مقطع فوق ليسانس به تحصيل مشغول شده بودم . در آن زمان درسي به نام فلسفه اسلامي داشتيم و من مي خواستم كه درباره فارابي تحقيق كنم . شنيده بودم كه ايشان تحقيقات مفصلي در اين باره انجام داده و رساله دكتري خود را به فلسفه سياسي فارابي اختصاص داده است . از ايشان خواستم كه مرا راهنمايي كند و ايشان با كمال سخاوت تز دكتري خود را در اختيا من قرار داد . بايد بگويم كه اين اثر تاثير فراواني بر من گذاشت كه الان نيز از تاثير آن رها نشده ام .

وي افزود : انديشه دكتر داوري جنبه هاي مختلفي دارد كه در اين فرصت كوتاه به برخي از آنها اشاره مي كنم . دكتر داوري آشنايي جامع با مكتبهاي مختلف فلسفي داشته و احيا كننده تفكر سياسي در ايران است .

رئيس موسسه پژوهشي حكمت و فلسفه ايران اضافه كرد : از ديگر ويژگي هاي استاد مي توان به فرزند زمانه بودن و تفكر و تامل درباره عصر و زمانه اي كه در آن زندگي مي كنيم اشاره كرد . استاد داوري در كتابها و سر مقاله هايي كه در نشريات مختلف مي نويسند به تامل در غرب و غرب زدگي پرداخته و ماهيت فلسفه را مورد پرسش قرار داده است .

وي ادامه داد : مهمترين جنبه انديشه دكتر داوري تحولات فكري ايشان است . دكتر داوري سهم عمده اي در تربيت شاگردان و استمرار و بقاي فلسفه در ايران دارد . وي سه نسل از دانشجويان فلسفه را تربيت و تعليم داده است .

دكتر اعواني در پايان سخنان خود دكتر داوري را داراي خضوع و تواضع دانسته و وي را متصف  به فضائل انساني دانست .

من حداقل وظايف معلمي ، يعني كتاب خواندن و تدريس كردن را انجام داده ام نه چيزي بيشتر

به گزارش خبرنگار گروه دين و انديشه "مهر"، پس از اهداي هدايا و لوح تقدير به استاد دكتر داوري ، وي ضمن سخنان كوتاهي گفت : امشب گرفتار توهم شدم . هرگز گمان نمي كردم كه چنين مجلسي با حضور چنين بزرگاني براي لطف و مرحمت به اين ناچيز تشكيل شود ن من هميشه شعر زمزمه مي كنم و بيت را بسيار به زبان مي آورم  : شكر خدا كه هر چه طلب كردم از خداي / بر منتهاي همت خود كامران شدم  . ظاهرا بايد شكر كنم ، زيرا آن چه كه امشب ديدم از همت من و منتهاي آن بيشتر بود .

وي افزود : وقتي دكتر محقق گفتند كه مي خواهند چنين مجلسي برگزار كنند استدعا كردم كه منصرف شوند اما ايشان نپذيرفت ، خواهش كردم به تعويق بياندازند كه پذيرفت . تقدير اين بود كه در اين مجلس دچار شرمساري شوم . سخنان من حمل بر ناسپاسي نيست ، كمال امتنان است . اگر قبول كردم كه اين مجلس برگزار شود وجه اش اين بود كه وقتي دكتر محقق اين پيشنهاد را مي كنند لابد من كاري انجام داده ام كه مورد لطف قرار گرفته ام .

دكتر داوري اضافه كرد : به همين دليل كارنامه خود را مرور كردم . خدا شاهد است آن چه  كه بزرگان در اين جلسه در وصف من گفتند به نظرم نيست . اما اين امر چنين توجيه كردم كه من 71 سال دارم و بيش از 60 سال آن را به كناب خواندن گذرانده ام . 53 سال از عمر خود صرف معلمي كه اشرف مشاغل است كردم . من حداقل وظايف معلمي ، يعني كتاب خواندن و تدريس كردن را انجام داده ام نه چيزي بيشتر . در واقع آن چه كه مي توانستم انجام بدهم انجام دادم .

استاد برجسته فلسفه دانشگاه تهران در پايان سخنان خود گفت :  از همه بزرگان و حضار محترم كه در اين مجلس حضور پيدا كردند و كساني كه پيام فرستادند كمال تشكر و سپاس را دارم  و سخنان خود را با خواندن غزلي از حافظ به پايان مي برم .

                        سال‌ها پيروي مذهب رندان كردم       تا به فتوي خرد حرص به زندان كردم 
                   من به سرمنزل عنقا نه به خود بردم راه     قطع اين مرحله با مرغ سليمان كردم 
                   سايه‌اي بر دل ريشم فكن اي گنج روان    كه من اين خانه به سوداي تو ويران كردم 
                   توبه كردم كه نبوسم لب ساقي و كنون      مي‌گزم لب كه چرا گوش به نادان كردم 
                    در خلاف آمد عادت بطلب كام كه من       كسب جمعيت از آن زلف پريشان كردم  
          نقش مستوري و مستي نه به دست من و توست   آن چه سلطان ازل گفت بكن آن كردم  
                     دارم از لطف ازل جنت فردوس طمع     گر چه درباني ميخانه فراوان كردم 
           اين كه پيرانه سرم صحبت يوسف بنواخت         اجر صبريست كه در كلبه احزان كردم 
               صبح خيزي و سلامت طلبي چون حافظ          هر چه كردم همه از دولت قرآن كردم 
                گر به ديوان غزل صدرنشينم چه عجب            سال‌ها بندگي صاحب ديوان كردم