فریبا فرزام، عضو کمیته ملی حافظه جهانی در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره روند ارزیابی آثار مربوط به این دوره گفت: پس از فراخوان کمیته ملی حافظه جهانی به دارندگان آثار، آرشیوها و موزه‌ها، طی 2 سال گذشته 19 اثر به دبیرخانه کمیته رسید که در مجموع و با احتساب 2 اثر دیگری که از قبل در دست بررسی بودند، 21 اثر را شامل می‌شد.
وی افزود: این آثار در گروه ارزیابی کمیته ملی حافظه جهانی مورد بررسی دقیق و کارشناسانه قرار گرفت و در مجموع 8 اثر به مرحله نهایی ارزیابی راه یافتند.
فرزام اضافه کرد: این آثار با رای گروه ارزیابی امتیازدهی و به کمیته ملی حافظه جهانی ارجاع شدند. در این مرحله پرونده این 8 اثر بررسی و در نهایت 2 اثر برای ارائه به یونسکو جهت ثبت در برنامه حافظه جهانی سال 2102 انتخاب شدند.
به گفته وی این دو اثر منحصر به فرد عبارتند از: 1- «مجموعه نقشه‌های دوره قاجار» (مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی) و 2- «ذخیره خوارزمشاهی» (کتابخانه و مدرسه عالی شهید مطهری).
این عضو کمیته ملی حافظه جهانی سپس یک به یک درباره ویژگی‌های این آثار برای ثبت در برنامه حافظه جهانی یونسکو برای سال 2012 توضیح داد.
فرزام درباره اثر پیشنهادی نخست گفت: مجموعه نقشه‌های مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی، مربوط به دوره قاجار هستند که فهرستی از آنها از سوی این مرکز در دست تدوین است. این مجموعه حدود 500 برگ یا در واقع 500 نقشه منحصر به فرد و دست‌نگار را شامل می‌شود.
وی افزود: نسخه دیگری از این نقشه‌ها وجود ندارد و برخی از آنها نیز چاپ سنگی هستند. از نظر موضوعی هم نقشه‌ها مربوط به ایران و حوزه آن هستند و برخی هم نقشه‌های مرزی است و درباره کشورهایی توضیح می‌دهد که بر اثر حوادث تاریخی و سیاسی در مقاطعی از تاریخ از ایران جدا شده‌اند.
به گفته این عضو کمیته ملی حافظه جهانی، برخی از نقشه‌های این مجموعه مربوط به کلات نادری و برخی هم مربوط به پستخانه‌ها و تلگرافخانه‌های ایران است و در حاشیه بسیاری از آنها امضای رجال و شخصیت‌های فرهنگی و سیاسی دوره مربوطه حک شده است.
فرزام در توضیح ویژگی‌های اثر پیشنهادی دوم هم گفت: «ذخیره خوارزمشاهی» اثر برجسته‌ای به زبان فارسی و درباره طب ایرانی است و پیشرفت آن را در مقطعی از تاریخ ایران نشان می‌دهد. این کتاب هم حاصل مطالعات «جرجانی» و هم حاصل تجربیات او است و در آن از شاخه‌های بسیار زیادی از طب از گفتاردرمانی گرفته تا سموم آفت‌ها سخن رفته است.
وی با اشاره به وجود چند نسخه از این کتاب در چند مرکز علمی و پژوهشی کشور، درباره دلیل انتخاب نسخه موجود در مدرسه عالی شهید مطهری هم تاکید کرد: این نسخه از «ذخیره خوارزمشاهی» در قیاس با نسخه‌های دیگر آن هم بسیار کامل است و هم از نظر سلامت نسخه، دقیق بودن تاریخ کتابت و موارد مشابه، در حد بسیار مطلوبی قرار دارد.
عضو کمیته ملی حافظه جهانی در پایان با اشاره به اینکه فرصت ارسال پرونده آثار پیشنهادی ایران برای ثبت در برنامه حافظه جهانی یونسکو تا 31 مارس 2012 (11 فروردین 1391) است، ابراز امیدواری کرد، این پرونده‌ها تا پایان اسفند به یونسکو ارسال شوند.
سال گذشته «خمسه» (نظامی گنجوی) و «التفهیم» (ابوریحان بیرونی) به عنوان میراث معنوی ایران در برنامه حافظه جهانی یونسکو (IAC) به ثبت رسیده بودند.
نظر شما