به گزارش خبرنگار مهر، مجموعهای از 12 مقاله قدمعلی سرامی درباره شاهنامه، فردوسی، فرهنگ حماسه و فرهنگ ایرانی که بیشتر آنها پیش از این در مطبوعات ادبی و فرهنگی کشور منتشر شدهاند، برای انتشار در قالب یک کتاب آماده میشود. این مقالات از نظر موضوعی به مسائل مختلفی اشراف دارند و شاهنامه و دیدگاههای فردوسی را از جوانب گوناگون مورد بررسی و تحلیل قرار دادهاند.
یکی از این مقالات درباره «گوهر» در اندیشه شاهنامه است که طبق نوشتهها و اندیشههای سرامی گوهر مورد نظر در شاهنامه همان ژن یا عوامل وراثت است. سرامی در این مقاله ژن یا بنمایه هر تولدی را مورد بررسی قرار داده است و معتقد است که فردوسی گفته هر انسانی آنگونه عمل میکند که طبیعت و ریشهاش اقتضا کند. حیات درختی انسان یا حیات درختینه انسان یکی از نکات مهم مورد نظر در فرهنگ ایرانی است که سرامی در بررسی شاهنامه به آن اشاره میکند.
یکی دیگر از این مقالات با این رویکرد نوشته شده است که فردوسی با این که خود ستاینده خرد است اما نمیتوان سرودن شاهنامه را نتیجه خردورزی او دانست چون عقل حکم به انجام کاری به مدت 30 سال که ممکن است در نهایت حاصلی جز هیچ برای انسان داشته باشد، نمیدهد. سرامی در این مقاله علت خلق شاهنامه را عشق میداند و ثابت میکند که این خرد و مهر توامان بودهاند که باعث شدهاند کتابی چون شاهنامه سروده شود.
از دیگر مقالات این مجموعه میتوان به «از عشق سبز مادر تا عقل سرخ فرزند» اشاره کرد که این محقق در آن به ابعاد شخصیتی سودابه در شاهنامه پرداخته است. به تعبیر سرامی این مقاله یک دفاعنامه از سودابه است چون بیشتر منتقدان او را یک زن ناباب میدانند در حالی که نویسنده مقاله معتقد است عکس این قضیه صادق است و سودابه یک زن عاشق بوده است، همانطور که شیخ صنعان در میان اشعار عطار نیشابوری اسیر عشق میشود. یکی دیگر از مقالات این مجموعه هم درباره مدارا در فرهنگ ایرانی است.
سرامی در این مقاله مدارا را به عنوان یکی از زیرساختهای اصلی فرهنگ ایرانی معرفی میکند که فردوسی هم درباره آن در شاهنامهاش سروده است. فردوسی معتقد است که خردمندی ایجاب میکند که انسان حتی با دشمنانش هم مدارا داشته باشد. نویسنده مقاله میگوید این اندیشه فردوسی ریشه همان اندیشهای است که سالها بعد از او در قرن هشتم حافظ میگوید: آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است/ با دوستان مروت با دشمنان مدارا
مجموعه مقالات قدمعلی سرامی درباره شاهنامه و مولفههای تفکر و اندیشه آن در فرهنگ ایرانی در حال حاضر توسط انتشارات ترفند برای اخذ مجوز به وزارت ارشاد ارسال شده و در انتظار کسب آن به سر میبرد.
نظر شما