به گزارش خبرنگار مهر، نشست علمی "امکان معرفت دینی بر اساس فلسفه اسلامی" به همت انجمن فلسفه دین و همکاری پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، صبح امروز 19 بهمن ماه با سخنرانی دکتر حمیدرضا آیت اللهی، دکتر محمد سعیدی مهر، دکتر قاسم پورحسن و دکتر حسن حسینی در این پژوهشگاه برگزار شد.
دکتر حمیدرضا آیت اللهی طی سخنانی با طرح این سؤال که چگونه می توانیم از طریق فلسفه اسلامی بحث معرفت دینیرا مطرح کنیم، گفت: شاید این گونه بگوییم که بحث معرفت دینی بر بستر تفکر غربی به صورتی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته، اگر بخواهیم چنین کاری را در فلسفه اسلامی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم چگونه خواهد بود؟
وی افزود: مسائل معرفت شناسی به طور نظام مند در فلسفه غربی زودتر از فلسفه اسلامی مطرح شده است، اما زمینه های طرح معرفت شناسی در فلسفه اسلامی وجود داشته است. شهید مطهری و شهید بهشتی و ... مسئله ای به نام مسئله شناخت را به طور جدی مطرح کردند و در اوایل انقلاب درسگفتارهایی در اینباره داشتند .
رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با بیان اینکه بحث خداوند، مسئله مهمی است و به سادگی مفهوم خداوند قابل دسترس نیست، اظهار داشت: چون ما انسان ها عمدتا عادت به درک مسائل به صورت تجربی داریم نمی توان چنین شناختی داشت و با این دید نمی توان تمایزی میان خداوند و دیگر موجودات قائل شویم و بنابراین شناخت سخت خواهد بود.
در ادامه این نشست دکتر قاسم پورحسن عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با بررسی مناقشات معرفت دینی نزد فیلسوفان مغرب زمین قبل از کالون اظهار داشت: کالون می گوید که براساس رأی آکویناس معتقدم ایمان باوران نیازمند استدلال عقلی نیستند، حقیقت این است که گروهی از الهیات سنتی و الهیات مدرن در مقابل هم صف آرایی کردند.
پورحسن اظهار داشت: فلسفه دین در دوران متأخر و در ذیل و تابع فلسفه تحلیلی رشد کرد اما موضوعات فلسفه دین به سده 17 و 18 میلادی می رسد اما مباحث معرفت دینی بسیار متأخر است.
وی به مباحث لاک در این مورد و خصوصا به بررسی دو کتاب معقولات مسیحی و رساله فهم بشر او پرداخت و فیلسوفان معاصر غربی را در این بحث متأثر از لاک خواند و گفت: لاک در مورد حقانیت باور و خواسته عمیق قلبی انسان را مطرح می کند و عقل را نور ایمان معرفی و معتقد است که خداوند در بخشیدن عقل به ما، محدودیت نداشته است.
پورحسن در ادامه به مباحث فیلسوفان مسلمان در اینباره پرداخت و گفت: غزالی، شیخ محمود شبستری و ... به این مباحث بسیار پرداختند. در میان معاصرین نیز علامه طباطبایی مفصل به این مباحث پرداخته و آن را شرح داده و معتقد است که در نزاع دین باید دست به تحلیل عقلانی زد.
نظر شما