نيم نگاهي به يك كتاب در حوزه ي ادبيات پايداري / " ماه " در قطار تشبيهات بزرگسالانه

تازه ترين كتاب اين شاعر كودكان ، كتابي است با عنوان " ازماه با خبر باش " ، با  مضمون و موضوع  دفاع مقدس و فرزندان شهدا .
با گذشت حدود 15 سال از جنگ تحميلي ، با وجود تعدد اظهارنظرها درباره ي هنر و ادبيات مرتبط با اين جنگ هشت ساله ،  گاه كتاب هايي با هدف زنده نگاه داشتن خاطرات اين حادثه ي ملي و برجسته سازي ايستادگي مردم ما در برابرقدرت هاي مهاجم منطقه منتشر مي شود ، پرداختن به موضوع پايداري ،  مسئله اي است كه درفرهنگ وادبيات تمام كشورهايي كه زماني با آن ( جنگ ) درگير بوده اند ،  وجود دارد . مثلا هنوز هم كتاب ها و فيلم هاي متعددي درباره ي جنگ جهاني دوم دركشورهاي مختلف ساخته مي شود.

كتاب " از ماه باخبر باش " بيان عاطفي مسائل جنگ براي گروه سني اي  ( گروه سني ب )  است كه مي توان گفت ازجنگ هيچ خاطره اي ندارند.

اين كتاب كه دربهار 1383 به چاپ رسيده و درباره ي فرزند رزمنده اي است كه خواسته هاي طبيعي وكودكانه ي خويش را با پدري كه درخانه حضورندارد و درجبهه مشغول جنگ است ، درميان مي گذارد ، اما اين خواسته ها با شهادت پدر، تبديل به آرزوهايي دست نيافتني مي شوند . 

زبان شعر ، زباني تاثيرگذار است  ، شعر ازماه با خبر باش نيز بسيار تاثير گذار است ،  اما گاهي دچار مشكلاتي مي شود كه فهم آن براي اين گروه سني كه در واقع كودكان پيش از دبستان و سالهاي اول و دوم  دبستاني هستند ، مشكل مي شود . مثلا در قسمت هايي از شعر كتاب ، وقايع دچاردرهم ريختگي زماني مي شوند و ناگهان در طول دو يا سه بيت زمان حال ، زمان آينده و گذشته درهم گره مي خورند و اين فهم وقايع داستاني را با مشكل روبرو مي كند.

نكته ي ديگراين است كه گاهي بعضي از قسمت هاي اين كتاب  براي گروه سني " ب " سنگين و غير قابل درك است در بعضي از ادبيات خيال و تشبيه پشت سر يكديگر آورده شده و كودك با خواندن چند بيت ، با تشبيه ها و خيال پردازي ها وي متعدد روبرو مي شود . اين نكته از ديدگاه روانشناسي مخاطب براي گروه سني " ب " قابل درك نيست بين  خيال و واقعيت پيوندي كه قابل درك كودك باشد وجود ندارد و مي توان گفت براي گروه سني بالاتري سروده شده است.

اين نكته در گره هاي داستان كتاب " ازماه با خبرباش" نيز به چشم مي خورد گروه هاي داستاني  به غير ازموضع اصلي آن كه دغدغه نبودن پدربراي دختر بچه است ، متعدد و متواتراست و اين براي گروه سني " ب" مناسب نيست.

البته قسمت هاي ديگري مانند بخش پاياني كتاب نيز وجود دارد كه روان و ساده سروده شده وكاملا مناسب وخيال انگيزو روان است.

تصويرزباني است كه تكميل كننده پيام متن است تصوير بايد آنقدر قوي باشد كه نه تنها جلوي خيال پردازي مخاطب را نگيرد بلكه در پرورش آن نيزموثر باشد . چهره ي انسان ها دراين كتاب به خوبي تصوير شده است ، اما تصويرگركتاب - علي پاك نهاد - درطراحي آناتومي بدن انسان ها دچارمشكل شده است . تصويرها خيال انگيز وتاثيرگذار است و بر تاثيرداستان مي افزايد اما بعد ندارد و گاه گاهي  پرسپكتيو رعايت نشده است.

در مجموع " از ماه با خبر باش " اگر چه داراي مشكلاتي از اين قبيل است اما كتاب تاثيرگذاري است و نشاندهنده ي اين است كه مي توانيم درانتظار توليد آثار مناسب تري از غلامرضا بكتاش درآينده باشيم .

                                                    ***

گروه فرهنگ و ادب مهر ، درصدد است درفرصت هاي آتي به معرفي ، بررسي و نقد ديگر آثارمكتوب ادبيات در دو حوزه ي داستان و شعربپردازد كه طي سالهاي گذشته منتشرشده ، اما به دلايلي ازنظر كارشناسان ، منتقدان و بعضا مخاطبان مغفول مانده است .