به گزارش خبرنگار مهر، مراسم نقد و بررسی کتاب "پیشوایی فراتر از زمان" به عنوان درآمدی بر نظام فکری و سیره عملی امام موسی صدر، اثر محمود سریع‌القلم عصر امروز سه شنبه 16 اسفندماه با حضور مؤلف در مرکز فرهنگی شهر کتاب نقد و بررسی شد.
دکتر محمود سریع‌القلم استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه شهید بهشتی در ابتدا به چرایی و دلایل نگارش این کتاب پرداخت و گفت: در اوایل انقلاب نسل امسال من دوران جوانی خود را پشت سر می‌گذاشتند و با شکل گیری انقلاب اسلامی امید و تلاشی به وجود آمد و روحیه‌ای به وجود آمد که کشور دارد در مسیر تغییر و تحول نه صرفاً اجتماعی بلکه تغییر اخلاقی و معنوی قرار می‌گیرد.
وی افزود: من در ابتدای انقلاب در ایران نبودم و وقتی بعد از یک دهه که از انقلاب گذشت به ایران آمدم و در دانشگاه شهید بهشتی تهران مشغول تدریس شدم. تا اوایل دهه 70 شمسی سه نکته توجه من را به خود جلب کرده بود.
مؤلف "عقل و توسعه یافتگی" افزود: نکته اول این بود که چرا در کشور ما روحیه تقابلی با جهان وجود دارد. جهانی که از نزدیک دیده بودم و از نظر من به مثابه بازار و عرصه بزرگی است که می توان از نکات مثبت آن استفاده کرد، چرا این روحیه با نظم جهانی وجود دارد.
وی تصریح کرد: نکته دوم این بود که چرا در کشور ما کسانی مسئولیت دارند که عموماً زیر متوسط هستند و متخصص آن کار نیستند. اگر ایران یک کشور آفریقایی بود که سابقه فرهنگی و ادبی نداشت و از داشتن مشاهیر محروم بود می شد آنرا پذیرفت. همچنین اگر اوایل انقلاب بود باز پذیرفتنی بود که در شرایط گذار به سر می بریم! اما این وضع و شرایط بهتر نشده بلکه بدتر هم شده است.
استاد روابط بین‌الملل دانشگاه شهید بهشتی افزود: نکته سوم که دلمشغولی من بوده این بود که چرا در کشور وقتی می خواهیم در مورد یک فرد صحبت کنیم ملاک اصلی مواضع سیاسی اوست. اگر کسی واجبات و مستحبات را رعایت کند اما در حوزه سیاسی متفاوت فکر کند، او از لحاظ دینی نیز مورد طرد قرار می گیرد. این سؤال مطرح است که اگر کسی جهان را متفاوت ببیند و دیندار باشد آیا در کشور ما جایی دارد.
مؤلف "اقتدارگرایی در عصر قاجار" در ادامه تصریح کرد: این سه نکته برای من جذاب بود و مورد آسیب شناسی قرار دادم. در این مسیر به دنبال الگوهایی بودم. تلقی من این است که دین اسلام دین تعاملی است و به دنبال فهم مسائل و ارتباط است و دعوت انسانها برایش مهم است. اسلام دینی جذبی است تا دفعی.
وی تصریح کرد: اگر ما با دنیا تعامل نمی کنیم از روی فکر و عقیده ما نیست بلکه از روی ضعف ماست. هند پارلمانی قوی دارد؛ برنامه هسته‌ای دارد و پیشرفته ترین تکنولوژی هسته‌ای را از غرب گرفته و با غرب تعامل دارد و فرهنگ و حاکمیت خود را نیز حفظ کرده است.
وی در ادامه به فرازهایی از نامه حضرت امیر(ع) در نهج البلاغه به مالک اشتر اشاره کرد و گفت: در نامه حضرت امیر(ع) به مالک اشتر آمده که حضرت به مالک می فرماید برگزیده ترین وزیر تو، وزیری است که بهترین باشد در میان هم مسلکان تو و سخن حق را به تو دائما گوشزد بکند و کمتر تو را ستایش بکند.
وی یادآور شد: این دغدغه‌ها من را به سمت یافتن فردی که این تجلیات را در عرصه نظر و عمل در خود داشته باشد رهنمون شد. ابتدا می خواستم در مورد دکتر بهشتی بنویسم که دوستی توصیه کرد چون دوران مدیریت ایشان اندک بوده منبع در مورد عرصه عملی شخصیت ایشان اندک است. بر این اساس و بر اساس مطالعاتی که بر روی شخصیت امام موسی صدر انجام دادم شخصی که این تجلیات را داشته باشد را یافتم.
مؤلف "عقل و توسعه یافتگی" افزود: امام موسی صدر روحیه تعاملی دارد و نگاهی دعوتی به دین دارد. کرامت انسان محور تفکر ایشان است. او هیچ کس را طرد و حذف نمی کند. باید توجه داشت که بسیاری از ارزشهایی که بر کشور ما حاکم بوده ارزشهای چپها و کمونیستها است.
وی تصریح کرد: امام موسی صدر اهل تعامل بود و به دنبال مشترکات بود و تفاوتها را به تأخیر می انداخت و نه اینکه اختلافها را اصلاً مطرح نکند. بسیاری از خلقیات ما خلقیات چپ است. بر این اساس به مسائل خیلی سیاسی می نگریم و سیاست زده هستیم.
وی با اشاره به اینکه امام موسی صدر مصلح اجتماعی و عالم دینی است گفت: روش مندی امام موسی صدر شاهکار ادبی و شخصیتی است. باید توجه داشت که امام موسی صدر با یک جهان بینی عمل می کند و در همه کارهای ایشان شاهد یک جهان بینی هستیم که این نشان از تربیت اصیل و خانوادگی ایشان است.
مؤلف "اقتدارگرایی در عصر قاجار" در ادامه تصریح کرد: امام موسی صدر وقتی وارد لبنان شد به دنبال کار سیاسی نرفت بلکه به دنبال کار تربیتی می رود و بعد کار اجتماعی انجام می دهد و سپس کار اقتصادی و در آخر کار سیاسی انجام می دهد.
استاد دانشگاه شهید بهشتی در پایان تأکید کرد: یک تفکر و نظم و یک چارچوب تسلسلی در عملکرد امام موسی صدر وجود دارد. این برخلاف آنچیزی است که در کشور صورت می گیرد.
نظر شما