سعید بیابانکی در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره بازنمایی بهار در شعر فارسی گفت: نوروز با توجه به ویژگیهایی که دارد و اینکه جشن باستانی ایرانیان است، همواره یکی از مضامین والای ادبیات و شعر ما بوده است.
وی افزود: گروهی از شعرهایی که درباره بهار سروده شده و به آنها بهاریه میگویند، کاملاً ناتورالیستی و طبیعتگرا است. اشعار منوچهری دامغانی از این دست است. سری دیگری از اشعار بهاریه، قیاسی است. یعنی تازه شدن طبیعت را با نو شدن انسانها قیاس کردهاند و در واقع آروزی این مسئله را داشتهاند و انسانها را به آن توصیه کردهاند.
این شاعر و طنزپرداز کشورمان اضافه کرد: دستهای دیگر از بهاریههای شعر ما، از جایگاهی بالاتر برخوردار است و همان شعرهای عرفانی ما را شامل میشود. این شاعران دیدگاهی عرفانی به بهار و نوروز دارند. از جمله آنها میتوان به مولوی اشاره کرد که بسیار به تمثیل درباره شباهت و ارتباط بهار به روز قیامت و رستاخیز پرداخته است.
بیابانکی گفت: در شعر معاصر هم با توجه به جزئی شدن موضوعات و عجین شدن شعر با مسائل روزمره زندگی، بهاریهها متفاوت است. در واقع نه از دسته اول است نه از دسته دوم و البته تلفیقی از هر دو. ولی نکته مسلمی که در بهاریههای جدید هست، این است که حس نوستالژیک در این شعرها کمتر دیده میشود.
وی افزود: علاوه بر این مقداری احساس میشود که بهار نقش و جایگاه مثبتی در شعرهای جدید ندارد البته این را هم بگویم که نمیشود آن را به همه شعرها تعمیم داد. چون به هر حال شاعر هم متاثر از فضای اجتماعی و سیاسی پیرامون خود است.
این شاعر ادامه داد: در مجموع معتقدم شعرهای شاعران کلاسیک درباره بهار شاخصتر است؛ در این میان میتوان به حافظ و سعدی و منوچهری اشاره کرد. البته به شخصه معتقدم شاخصترین بهاریهای که سروده شده، «هفت میر» سروده میرزا نعیم سدهی اصفهانی است.
نظر شما