درچنين روزي در سال 1193 ه ق درمنطقه تبريزاين شهر را تقريباً به تمامي ويران كرد و حدود چهارصد روستا، ازجمله مرند، تسوج و ايرانق، را در هم كوبيد. در خود تبريز همه ساختمانهاي عمده، كه در اثر لرزه هاي پيشين سست شده بود، ويران شد و همه خانه هاي شخصي و همچنين دژ و باروي شهر به تمامي ويران گشت. شعاع ويراني به تفاوت 72 يا 120 كيلومتر از تبريز داده شده است. در بيرون از اين فاصله، در خوي، سلماس، اروميه و گونايي، ساختمان ها آسيب ديد اما تلفات جاني به بار نيامد. در اين زمين لرزه شمار بزرگي از مردم جان باختند كه برخي از برآوردها تلفات را تا بيش از 000، 200 تن دانسته اند. شمار كشتگان احتمالاً پيرامون000، 50 تن بوده است. در ميان اينان پسر فرمانرواي تبريز، فضلعلي بيگ دنبلي، نيز بود كه به همراه حدود 700 تن از ملازمان و مستخدمانش در اثر فرو ريختن كاخ كشته شد. زمين لرزه با يك شكستگي گسلي همراه بود كه دست كم شصت كيلومتر درازا داشت و از همسايگي شبلي در جنوب خاور تا نزديكي مرند در شمال باختر كشيده شده بود. گزارش هاي همروزگار نشان مي دهد كه گسلش از شمال خاور تبريز، در تپه هاي پاي كوه سرخاب ( عين علي)، به درازاي حدود چهل و پنج كيلومتر با روندي به سوي جنوب خاور تا شبلي كشيده مي شد. در سرخاب، شكستگي گسلي به پهناي دو متر كه در درازاي دوازده كيلومتر با ورندي به سوي جنوب خاوري كشيده مي شود توصيف شده است، در حاليكه در سوي شمال باختري تبريز شكستگي به صورت تنده اي پانزده كيلومتري به بلندي چهار تا ده متر توصيف شده است كه رو به جنوب باختر دادرد و با رنگ خاكستري خود به روشني بازشناخته مي شود و در راستاي شمال باختري كشيده شده است. فراتر به سوي شمال باختر، در همسايگي مرند، زمين از هم گشوده گشت اما بار ديگر برهم بسته شد. در منطقه پست باختر تبريز، خاك دچار روانگي شد و گل از زمين بيرون زد. در اثر لرزه چشمه ها و قناتها خشكيد و روانه هاي جديد آب در جاهاي ديگري جريان يافت كه در برخي جاها تا بدان اندازه زياد بود كه بيم آن مي رفت كه ناحيه درهم كوبيده شده در اثر زمين لرزه را سيل فرا گيرد. جريان آب پس از حدود دوازده كيلومتري خاور تبريز، زمين لرزه سبب پديداري لغزش و فروريزش گسترده اي در ناحيه بزرگي از سبزه زاران شد. زمين لرزه در وان و نيز تا دوريگي و ملطيه، يعني 700 كيلومتر آنسوتر، حس شد. پس لرزه ها فراوان بود و به مدت سه يا چهار سال پس از زمين لرزه، شايد هم به مدتي درازتر، در فواصل كوتاه از يكديگر حس مي شد. در ميان آنها، لرزه هاي نيرومندي كه مايه افزايش دامنه آسيب ها شدند در 6 صفر ( 12 فوريه) و 14 صفر 1194 ( 20 فوريه1780) ثبت شده است. اين زمين لرزه مسبب ويراني همه ساختمان هاي تاريخي در تبريز بود. در ميان آنهايي كه بازسازي شدند و امروزه ( در شكلي بسيار دگرگون شده) هنوز موجودند مي توان از مسجد جمعه واقع در بازار نام برد كه كار بر روي آن بيدرنگ پس از زمين لرزه توسط احمدخان دنبلي آغاز شد. مرمت مسجد صاحب الامر در سال 1208/1794 توسط جعفر خان دنبلي در مجموعه اي كه بلافاصله در شمال مهران رود جاي دارد و مسجد ثقه الاسلام را نيز در بر مي گيرد انجام شد. اين مجموعه ها هر دو، ساختمان هاي ديگري را در بر مي گيرند كه از آنها همچون بناهايي كه در اثر زمين لرزه به سختي آسيب ديده اند نام برده شده است،براي نمونه مدرسه طالبيه پيوسته به صاحب الامر كه در اصل به وسيله اوزون حسن ( درگذشته به سال 882/ 1478) ساخته شده بود. مدرسه صادقيه، كه آن نيز يك بناي دوره صفوي است، هنوز در ناحيه بازار بازمانده است، و بقعه و مدرسه سيد حمزه ( در گذشته به سال 714/1314) نيز در محله سرخاب در سوي شمالي شهر است. ويرانه هاي مسجد عليشاه امروزه به نام ارگ شناخته مي شود، و مسجد استاد شاگرد و مسجد دال ذال نيز تا به امروز بازمانده اند. عكس 7 موقعيت نسبي برخي ازاين ساختمان ها را در يك سده پيش از زمين لرزه نشان مي دهد. شكستگي گسلي در پيوند با اين زمين لرزه دامنه دار بود و ابعاد بزرگي داشت. امروزه، جنوب خاوري ترين بخش گسلش زمين كه مي توان باز شناخت و احتمالاً بيش و كم بطور مستقيم با اين رويداد در پيوند بوده است در منطقه باريكي جاي دارد كه جاده كهنه تبريز به اوجان را، در حدود دو و نيم كيلومتر پيش از رسيدن به گردنه شبلي، بطور اريب قطع مي كند. اين منطقه را كه عمدتاً از توف و آبرفت كواترنر تشكيل شده است، مي توان بر روي زمين به سوي شمال باختر تا شمال باريش(يا بارنج) دنبال كرد كه مارن هاي ميوسن را مي برد و شاخه اي ازآن جدا شده به باختر به سوي تبريز مي رود اما كاملاً به حومه شهر نمي رسد. از شمال باريش، پس از گذشتن از تلخه رود، شاخه اصلي به صورت ناپيوسته در مي آيد. دنباله آن از ميان مواد پهنه فرسايشي كواترنر مي گذرد و همچنانكه به اولي و زبرلو نزديك مي شود، به تدريج به صورت تنده تمام عياري درمي آيد كه بلندي جابجايي قائم آن، كه رو به سوي جنوب باختر دارد، چندين متر است كه يا از پي همبري ميان سازند قرمز بالايي و سازندهاي جوانتري كه عمدتاً از نهشته هاي كواترنر ساخته شده اند مي رود و يا آنها را قطع مي كند. اين گسستگي تا چله خانه سفلي پيش مي رود و در فراسوي آن بار ديگر اثر آن ناپيوسته مي گردد. به نظر مي رسد كه جهت كلي جنبش گسله، بهنجار بوده است كه سوي جنوب باختري آن حدود شش متر پايين افتاده است. داوري درباره اندازه يا جهت جنبش جانبي در امتداد شكستگي گسله، امكانپذير نبود.تبريز به تدريج بر همان جايگاه پيشين دگر بار ساخته شد. خانه هاي تازه را كوتاه، بدون طبقه بالا، و با استفاده بيشتر از چوب ساختند. حتي كاخ فرمانروا نيز با مهاربندي چوبي ساخته شد و شيوه ساختماني تازه اي به نام تخته پوش كاربرد گسترده يافت. ( بر گرفته از پايگاه اطلاع رساني موسسه زلزله شناسي )
تصرف بغداد :
در چنين روزي در سال 636ه ش هلاكو خان مغول ، بغداد را تصرف كرد و المستعصم عباسي را به قتل رساند . هلاكو در سال 651 ه ق با يكصد و بيست هزار نفروارد ايران شد و در مدت سه سال كليه قلاع مستحكم اسماعيليان مانند الموت ، لنبه سر و ميمون دژ را به تصرف خويش در آورد و ركن الدين خور شاه آخرين امير آن خاندان را اسير كرد و او را در سال 655 ه ق كشت وسلسله ايلخانان را در ايران تاسيس كرد . وي در سال 656 ه ق به بغداد لشكر كشي كرد و المستعصم بالله خليفه عباسي را مقتول ساخت و پس از مراجعت به ايران مراغه را به پايتختي خويش برگزيد . وي در سال 663 ه ق در گذشت.
شكسته شدن حكومت نظامي به فرمان حضرت امام خميني ره :
در چنين روزي در سال 1357 ه ش امام خميني ، رهبر خبير و با فراست و تيزبين و هوشيار انقلاب اسلامي به دنبال اعلاميه شماره چهل و چهل و يك فرمانداري نظامي تهران مبني بر افزايش ساعات حكومت نظامي و منع رفت و آمد مردم در خيابان ها، پيام مهمي انتشار يافت و در آن حكومت نظامي با طل اعلام شد و ازمردم خواست كه به خيابان ها بيايند و توجهي به حكومت نظامي نكنند : متن اطلاعيه يه اين شرح است .
بسم الله الرحمن الرحيم
ملت شجاع ايران ، اهالي محترم تهران ، به طوري كه مي دانيد اينجانب بنا دارم كه مسايل ايران بطور مسالمت آميز حل شود لكن دستگاه ظلم و ستم چون خود را بر حسب قانون محكوم مي بيند دست به خيانت زده و در شهرهاي گنبد و گرگان به مردم شجاع حمله كرده ودر تهران لشكر گارد بطور ناگهاني به نيروي هوايي كه به ملت پيوسته است حمله نموده و نيروي هوايي به كمك مردم شجاعانه آنان را شكست داده اند . من اين تعرض غير انساني عمل گارد را محكوم مي كنم . اينان مي خواهند با اين برادر كشي دست اجانب را در ايران باز نگه دارند و چپاولگران را به موضع خود برگردانند . من با آنكه دستور جهاد مقدس نداده ام و نيز مايلم مسالمت حفظ و قضايا موافق آراي ملت و موازين قانون عمل شود ليكن نمي توانم تحمل اين وحشي گري ها را بكنيم و اخطار مي كنم كه اگر دست از اين برادر كشي بر ندارند و لشكر گارد به محل خويش باز نگردد و از طرف مقامات ارتش از اين تعديات جلوگيري نشود تصميم آخرم را به اميد خدا مي گيرم و مسووليت آن با متجاسرين و متجاوزين است . من از مردم شجاع تهران مي خواهم در صورتي قواي متجاوز عقب نشيني كردند با حفظ آمادگي و هوشياري از خدعه دشمن آرامش و نظم را حفظ كنند ولي مجهز و مهيا براي دفاع از اسلام و قوانين مسلمين باشند . اعلاميه امروز حكومت نظامي خدعه و خلاف شرع است و مردم به هيچ وجه به آن اعتنا نكنند. برادران و خواهران عزيزم هراسي به خود راه ندهيد كه به خواست خداوند تعالي حق پيروز الست . از خداوند تعالي پيروزي ملت اسلام را خواهانم . والسلام عليكم و رحمه الله و بركاته روح الله الموسوي الخميني . اين پيام بعد از ظهر صادر شد و ناگهان خيابان هاي تهران مملو از جمعيت گرديد. بسياري از مردم به ويژه جوانان در خيابانها بيتوته كردند و خيابان ها را به حال خود رها نكردند ، زيرا اين اقدام فرماندار نظامي تهران توطئه اي براي كودتا و راه انداختن كشتار بود كه هوشياري امام و اطا عت مومنانه و شجاعانه ملت مسلمان از ولي امرخويش سبب نا كارآمد اين مكر شد .
در اين روز همچنين ميليونها تن از مردم مسلمان و انقلابي كشورمان براي تأييد حكم حضرت امام خميني رهبر فقيد انقلاب اسلامي در انتخاب اولين دولت نظام جمهوري اسلامي ايران در راهپيمايي باشكوهي شركت كردند. در همين حال اعضاي نيروي هوايي ارتش امروز به مردم پيوستند .
گام به گام تاپيروزي :
* ديشب جنگ شديد و موحش بين نيروهاي هوايي و لشكر گارد آغاز شد و امروز اين نبرد به اوج خود رسيد . در اين درگيري مردم مسلح به ياري افراد نيروي هوايي رفتند و زد و خورد شديد هر لحظه افزايش يافت . در اين برخورد مسلحانه عده زيادي كشته و مجروح شدند . افراد نيروي هوايي با كمك گروههاي مسلح مردمي و مردان وزنان بي سلاح توانستند حلقه محاصره گارد را بشكنند و آن ها را عقب راندند.
* ازبامداد شهر تهران تبديل به ميدان جنگ شد و حمله افراد مسلح و مردم به كلانتري ها و مراكز انتظامي آغاز گرديد به طوري كه كلانتري هاي نه ، ده ، يازده ، چهارده ، شانزده ، و بيست و شش و كلانتري نارمك سقوط كردند و چند كلانتري نيز تخليه شدند .
* تيپ زرهي قزوين كه براي تقويت نيروي دفاعي حكومت نظامي وارد تهران شده بود در خيابان سپه مورد هجوم مردم قرار گرفت .
* مهندس بازرگان در اجتماع كارگران و كاركنان شركت نفت و شركت ملي گاز ايران اعلام كرد با استقراردولت موقت اعتصاب شركت نفت پايان يافت كه در موقع خود دستور لازم داده مي شود .
* مردم چندين تانك و زره پوش را كه عازم فرح آباد براي جنگ با نيروي هوايي بودند از كار انداختند .
* در همه جاي تهران و غالب شهر هاي ايران براي ساقط كردن رژيم جنگ مسلحانه آغاز شد .
* از ديشب ساختن سه راهي و كوكتل مولوتف در خانه ها و مساجد و سنگرهاي خياباني با شو ر و اشتياق وصف ناپذير اوج گرفته است . ساختن موانع و ايجاد راهبندان براي جلو گيري از پيشروي و از كار انداختن تانك ها و زره پوش هاي دشمن همه جا به ويژه اطراف پادگان ها صحنه هاي تماشايي و هيجان انگيزهمراه باجوش و خروش به وجود آورده است . مردم با شجاعت تمام آماده نبرد بزرگي شده اند فقط با سلاح ايمان و تحت فرماندهي روح الله ، فرمانده كل قوا.
* ستاد امام با بلندگو لغو اعلاميه هاي فرمانداري نظامي را در سطح تهران اعلام كردند . پس از اين اعلاميه مردم به خيابان ها و كوچه ها آمدند و با برپايي آتش سوزي در سطح خيابانها مانع رفت و آمد قواي نظامي شدند .
* بيمارستانها پر از كشته و زخمي بود .
* در ميان خون ، آتش و بختيار اعلام كرد اگر دولت موقت بخواهد به زور وزارتخانه ها را اشغال كند ما به وظايف قانوني خود عمل مي كنيم .
* بختيار در مجلس سنا به هنگام توضيح پيرامون لايحه انحلال ساواك اعلام كرد حاضر به مذاكره هستم .
* خسرو قشقايي با امام ديدار و گفتگو كرد .
* كارگران شركت واحد اتوبوسراني تهران و حومه راهپيمايي كردند .
* بختيار در مصاحبه با كيهان انگليسي گفت : قانون اساسي اجازه هر نوع تغييري را داده است من جمله اعلام جمهوري ولي مردم بايد بطور عادي بوسيله مجلس موسسان يا تشكيل يك مجلس آزاد انتخاباتي اعلام جمهوري كنند . قانون هم چنين اجازه اي را داده است .
* ستاد امداد سازمان ملي پزشكان تعداد شهدا و كشته شدگان را تا يازده شب 126 تن و تعداد مجروحين را 634 نفر اعرام كرد .
* دو لايحه مبني بر انحلال ساواك و محاكمه وزيران غارتگر و غارتگران بيت المال به تصويب مجلس سنا رسيد . اين دولايحه توسط محمد علي وارسته نايب رييس شورا سلطنت توشيح شد و قدرت قانوني يافت .( خانه از پاي بست ويران است / خواجه در بند نقش ايوان است. اين حركات كاملا مذبوحانه بختيار غير قانوني بي اختيار و نمايندگان انتصابي و منفور رژيم شاهي مانند نفس عميق آدم هاي دم مرگ است كه فرو خوردن آن يعني بفرما گفتن مرگ . اين مسخره بازي ها به درد خودشان و اربابانشان درآن سوي مرزهاي پر گوهر ايرانزمين مي خورد كه تا آخرين لحظه مترسك هاي خود را بر صحنه نگاه داشتند تا شايد 000 شتر در اين ماجرا در خواب هم پنبه دانه اي گيرش نيامد كه هيچ ، در واقعيت در دام آز و ساده لوحي اش گرفتار شد .)
* گروهي از افراد نيروي مسلح در باره عدول از سوگند در باره وفاداري به ارتش شاه از امام خميني استفتا كردند . امام پاسخ دادند: قسم براي حفظ قدرت طاغوتي صحيح نيست و مخالفت با آن واجب است و كساني كه به اين نحو قسم خورده اند بايد بر خلاف آن عمل كنند .
* تا ظهر امروز 63 كشته به دو بيمارستان جرجاني و بوعلي انتقال داده شده ، عده كشته وزخمي ها را از نظر كثرت هنوز نمي توان تعيين كرد .
* مدافعان آموزشگاه هوايي5 تانك را از كار انداختند و 3 تانك به دست مردم از كار افتاد .
* منطقه فرح آباد تهران نو به اشغال همافران در آمد .
*افراد نيروي هوايي در خيابانهاو پشت بام ها و كوچه ها سنگر گرفته اند .
*گروهي از اقراد گارد خلع سلاح شدند .
* پيام فور ي آيت الله طالقاني : واقعه ديشب و امروز صبح پادگان نيروي هوايي توطئه اي است كه مسلما از ناحيه بعضي از مسوولين جز براي تدارك يك برادر كشي بزرگ و ايجاد خصومت و دشمني بين فرزندان ارتشي ما به وجود آمده است ، انتظار مي رود كه پاسداران استقلال و سعادت كشور صلح و دوستي فيما بين خود را به تحريك چند نفر عناصر مشكوك يا عصباني به دشمني و برادر كشي تهديد نكنند . اينك نيز از طرفين قضيه به عنوان يك پدر روحاني تقاضا دارم براي پيشبرد و تحقق هدف هاي انساني و نجات بخش رهبر ملت ايران امام خميني به ستيزه جويي و در گيري خاتمه داده همه به سرباز خانه هاي خود برگردند از متصديان مقامات بالاي ارتش نيز جدا وقويا خواستارم مسوول يا مسوولين اين تهاجم شبانه به پايگاه هوايي فرح آباد را تعيين و به مجازات حقه تسليم نمايند و عموم ملت نيز با تسلط بر اعصاب خود از مداخله جويي و مقابله هاي فردي سخت پرهيز نمايند .
*اقامتگاه امام خميني : ساعات ملاقات امام خميني صبح ها از ساعت ده تا دوازده براي آقايان و عصر ها از ساعت چهار و نيم تا پنج و نيم براي خانم ها تعيين شده است .
* هفته نامه المستقبل كه به زبان عربي در پاريس منتشر مي شود نوشت كه كميته مركزي حزب كمونيست شوروي از سازمان فلسطيني الفتح در خواست كرده است كه بين آيت الله خميني و حزب توده ايران پا در مياني كنند ولي الفتح اين پيشنهاد را رد كرده است .
* هنري كيسينجر در گفتگو با هفته نامه اكونوميست چاپ لندن ، علت سقوط شاه را تصميم دولت آمريكا و سياست بي موقع حقوق بشر آن ، قلمداد كرد . وي گفت : دولت هاي دانا با دادن امتياز هاي به موقع از انقلاب ها پيشي گرفته و جلوي آن را مي گيرند. در حالي كه وقتي انقلاب شروع به حركت كرده باشد ديگر نمي شود با مصالحه و دادن امتياز از حركت آن جلوگيري كرد . يكي از دلايلي كه باعث شد شاه روحيه خود را ببازد اين بود كه از پشتيباني آمريكا اطمينان نداشت و نتيجه آن شده است كه در عربستان سعودي و ساير كشور هاي خليج فارس اين اعتقاد به وجود آيد كه قدرت آمريكا ممكن است در مورد اكثر خطرات احتمالي كه اين كشور ها را تهديد مي كند بي اثر باشد . ( در خبر هاي قبلي آمده بود كه كيسيجر از چه چيز ناراحت است ، از رفتن حكومت مطيع شاه كه ژاندارم براي تامين منافع آمريكا در منطقه بود و اين كه با سرنگوني رژيم پهلوي درايران بر تمام غارت هاي شان خط بطلان كشيده مي شود . لذا به سرزنش دولت وقت كشورش به رياست كارت مي پردازد كه چرا دخال نكردي و با امتيازهاي صوري مانع انقلاب نشدي تا شاه بماند و مستشاران آمريكا يي همچنان در ايران جولان بدهند و شير نفت به سوي صنايع غرب باز باز باشد. مغز سخن كيسينجراين است.هنوز هم آمريكا در صدد است انقلاب را به شكست بكشاند يا به سود منافع نامشروع خود تسليم كند . هوشياري ملت مانع تحقق اين خواسته شيطان بزرگ خواهد شد مثل آن چه تا كنون شده است .)
* تو طئه وحشتناكي براي كشتار حداقل چهار ميليون ايراني ، ناموفق ماند . ستاد ارتش شاه به معاونت بختيار قصد داشتند تهران را به توپ ببندند و با يك نقشه وسيع بين سيصد تا چهار صد تن از شحخصيت هاي سياسي و مذهبي انقلاب اسلامي را ترور كنند .
در گذشت علي اكبر خان داور :
در چنين روزي در سال 1315 ه ش علي اكبر خان داور حقوقدان و قاضي بر جسته ايراني دار فاني را وداع گفت . علي اكبر خان داور در حوزه آيين دادرسي جديد در ايران تحقيقات گسترده اي كرد و قانون اصول محاكمات مدني و جزايي را به سبك قانون فرانسه به رشته تحرير در آورد . در واقع مي توان او را از نخستين بنيانگذاران شيوه دادرسي جديد در ايران دانست . شيوه دادرسي نوين در ايران يادگار اوست . داور در امور سياسي نيز نقش ايفا مي كرد .
در گذشت عباس اقبال آشتياني :
در چنين روزي در سال 1334 ميلادي استاد عباس اقبال آشتياني در گذشت . عباس اقبال آشتياني فرزند محمد علي آشتياني به سال 1277 خورشيدي در آشتيان ديده به جهان گشود. وي تحصيلات متوسطه خود را در دارالفنون به پايان رسانيد و در آنجا تحت نظر مرحوم ابوالحسن فروغي كه معلمش بود، تربيت شد ، و پس از اتمام تحصيلات هم او اقبال را براي تدريس در دارالمعلمين انتخاب كرد. اقبالآشتياني علاوه بر نوشتن يك دوره كتب درسي، كتبي چون ديوان امير معزي ، فرهنگ اسدي ، حدائق السحر، بيان الاديان ، تبصره العوام ، سياستنامه را تصحيح كرد . او همچنين چند كتاب به رشته تحرير در آورده است كه تاريخ مغول ، جزاير و بنادر خليج فارس، خاندان نوبختي و مأموريت ژنرال گاردان به ايران از جمله مهمترين آنهاست . عباس اقبال آشتياني علاوه بر تاليفات مذكور، صاحب امتياز و مدير مجله يادگار بود و مقالاتي در آن مي نوشت. يادگار يكي از بهترين مجلات تحقيقي و ادبي بود. مرحوم اقبال تا آخر عمر تاهل اختيار نكرد و فرزندي نداشت. او يكبار به وزارت فرهنگ منصوب شد، ولي نپذيرفت. اين مورخ ومحقق ارجمند در روز 22 بهمن ماه سال 1334 در شهر رم وفات يافت.
ازدواج محمد رضا پهلوي :
در چنين روزي در سالل 1329 ه ش محمد رضا پهلوي شاه مخلوع ايران با دختري نوزده ساله ، ثريا اسفندياري بختياري، ازدواج كرد .
خود مختاري منطقه نخجوان :
در چنين روزي در سال 1924 ميلادي منطقه نخجوان اعلام استقلال كرد . اين جمهوري خودمختار كه درجنوب قفقاز و شمال رود ارس واقع شده ، از شمال و مـشرق محدود به جـمهوري ارمـــنستان ، از جنوب محدود بــه «جمهوري اسلامي ايران» و از غرب محدود به جمهوري تركيه است . طول مرزهاي اين جمهوري با «جمهوري اسلامي ايران» 163 كيلومتر است. جمعيت اين جمهوري خودمختار بالغ بر چهار صد هزار نفر تخمين زده شده است. نخجوان خودمختار براساس معاهده تركمنچاي در سال 1818 ميلادي ازخاك ايران جدا شد . در سال 1918 ميلادي توسط ارمني‌ها از خاك جمهوري آذربايجان جدا گرديد اما با اعلام خودمختاري در تركيب جمهوري آذربايجان قرار گرفت . در سال 622 هجري قمري «جلال‌الدين محمدخوارزمشاه» بر نخجوان حكمراني مي كرد و اين نخستين حكومت ايراني حاكم بر نخجوان بود . نخجوان پس از آن در اختيار ايران بود تا قرن يازدهم هجري و دوران جنگهاي ايران و عثماني، كه اراضي نخجوان بارها به ميدان جنگ سپاهان دو كشور تبديل شد. درسال 1012 هجري قمري ، شاه عباس براي بازپس گرفتن ولايات شمال غربي ايران از دولت عثماني به آذربايجان لشگر كشيدو توانست بخش بزرگي از آذربايجان، قره باغ، ارمنستان ونخجوان را از تركان بازپس گيرد. در دوران جنگهاي ايران وروس ، نخجوان از سوي ارتش روسيه تزاري اشغال شد و طبق «معاهده تركمنچاي» اراضي اين منطقه به تصرف دولت روسيه درآمد.
در خواست پاپ :
در چنين روزي در سال 1361 ميلادي ، پاپ(رهبر كاتوليك هاي جهان ) خواستار اتحاد كشور هاي مسيحي در برابر تركان عثماني شد. تركان عثماني قصد داشتند قسطنطنيه ( استانبول ) را به تسخير خود در آوردند .
قرار داد لونويل :
در چنين روزي در سال 1801 ميلادي قرارداد لونويل ميان دو كشور اطريش و فرانسه به امضا رسيد . پس از جنگ هوهن ليندن، اطريش از فرانسه شكست خورد كه در نتيجه آن مجبور شد با پرداخت غراماتي با دولت فرانسه صلح نمايد .
تصرف پايتخت او كراين :
در چنين روزي در سال 1943 ارتش شوروي شهر" خاركوف " را به تصرف خود در آورد . خاركوف پيش از كيف، پايتخت سرزمين اوكراين بود . اوكراين در قسمت جنوب شرقي مركز اروپا واقع شده است و پرچم و دولت و سرود ملي خاص خود را دارد . مرزهاي اوكراين با كشور هاي روسيه سفيد و مالديو و اسلواكي و روماني و مجارستان و لهستان در خشكي و با كشور هاي روسيه و گرجستان و بلغارستان و روماني و تركيه در دريا قرار دارد.
جان كوينزي رييس جمهور آمريكا :
در چنين روزي در سال 1825 ميلاي نمايندگان آمريكا جان كوينزي را به عنوان رييس جمهور اين كشور انتخاب كردند. هيچ نامزد ديگري به اندازه وي اكثريت آرا را به دست نياورد .
اختراع ملده شيميايي براي تلگراف :
در چنين روزي در سال 1884 ميلادي توماس اديسون و پاتريك كني دستگاهي را اختراع كردند كه در آن با استفاده از يك ماده شيميايي تلگراف ها نوشته مي شد .
پايان نبرد گوادالاكانل :
در چنين روزي در سال 1943 ميلادي و در طول جنگ جهاني دوم نبرد گوادالاكانل با پيروزي عليه نيروهاي ژاپني پايان يافت . اين جنگ از آگوست سال گذشته ميان نيروهاي متفقين و متحدين آغاز شده بود و در دريا ادامه داشت . سرانجام با مداخله آمريكا در ميدان جنگ ، جنگ به نفع متفقين پايان يافت .
نخستين نمايش فيلم سوپرمن :
در چنين روزي در سال 1953 ميلادي براي نخستين بار فيلم سوپر من به نمايش در آمد . سوپر من بعدها به عنوان يكي از قهرمانان فيلمهاي هاليوودي در آمد و بسياري شيفته كارهاي خارق العاده او شدند . بعدها بتمن و... جاي وي را گرفت .
تولد امير عليشير نوايي :
در چنين روزي در سال 1441 ميلادي امير عليشير نوايي شاعر و نويسنده ترك به دنيا آمد ." محبوب القلوب " عنوان مهمترين اثر اوست .
تولد فرانتس ميخاييل :
در چنين روزي در سال 1772 ميلادي فرانتس ميخاييل فرانزن شاعر مشهور سوئدي فنلاندي به دنيا آمد . «آبو» عنوان مهمترين اثر اوست .
تولد واسيلي ژوكوفسكي :
در چنين روزي در سال 1783 ميلادي واسيلي ژوكوفسكي شاعر و نويسنده مشهور روس متولد شد . آثار او عمدتا محلي و فولكلور است . ترجمه هومر به روسي عنوان مهمترين اثر اوست.
تولد ناتسومي سوسكي :
در چنين روزي در سال 1867 ميلادي ناتسومي سوسكي نويسنده ژاپني به دنيا آمد . "كوكورو "عنوان مهمترين اثر اوست . نام اصلي وي ناتسومني كينوسوكي است .
عليه ميلان :
در چنين روزي در سال 1499ميلادي دو امپراطوري فرانسه و ونيز عليه ميلان پيمان جنگ امضا كردند .
معاهده آندرو سوف :
در چنين روزي در سال 1667 ميلادي دو كشور روسيه و لهستان با يكديگر معاهده آندروسوف را كه به منظور صلح تنظيم شده بود امضا كردند .
جنگ تولون :
در چنين روزي در سال 1744 ميلادي جنگ تولون ميان كشور هاي فرانسه و اسپانيا عليه انگليس به فرماندهي آدميرال ماتيو در گرفت .
عليه روسيه :
در چنين روزي در سال 1788 ميلادي اطريش عليه روسيه اعلان جنگ كرد .
جمهوري روم :
در چنين روزي در سال 1798 ميلادي جمهوري روم اعلام شد . اين جمهوري توسط نيروهاي فرانسوي كه روم و ملحقات آن را به اشغال خود در آورده بودند ، تاسيس شد . در اين ميان پاپ تبعيد شد و جمهوري جديد تحت فرمانداري هفت كنسول شروع به كار كرد .
جنگ داخلي در مكزيك :
در چنين روزي در سال 1913 ميلادي بر اثر يك تراژدي ده روزه در مكزيك كه به جنگ هاي داخلي در اين كشور منتهي شد بيش از سه هزار نفر جان باختند .
سقوط دولت بونومي :
در چنين روزي در سال 1922 ميلادي دولت بونومي در ايتاليا سقوط كرد .
گشايش يك موسسه فني در حيفا :
در چنين روزي در سال 1925 ميلادي موسسه فني رژيم صهوينيستي در حيفا گشايش يافت . اين نخستين حضور رسمي اشغالگرانه رژيم صهيونيستي در سرزمين هاي اشغالي به شمار مي رود .
پيمان ليتينوف :
در چنين روزي در سال 1929 ميلادي شوروي ، استوني ، روماني ، لهستان و لاتيوا پيمان مشترك تجاري صنعتي ليتينوف را امضا كردند .
اتحاد بالكان :
در چنين روزي در سال1934 ميلادي اتحاد بالكان شكل گرفت و در آن كشور هاي يوگسلاوي ، يونان ، تركيه و روماني شركت جستند .
اشغال اندونزي :
در چنين روزي در سال 1942 ميلادي و در جريان جنگ جهاني دوم ، نيروهاي ژاپني وارد ماكاسار واقع در جنوب اندونزي شدند و اين منطقه را به اشغال خود در آوردند .
تشكيل حزب كارگر آلمان :
در چنين روزي در سال 1946 ميلادي حزب كارگر آلمان تشكيل شد . اين نخستين حزب چپگراي آلماني بود كه پس از جنگ جهاني دوم و حكومت راستگراي هيتلر در آلمان تاسيس مي شد .
اعلام استقلال جاماييكا :
در چنين روزي در سال 1962 ميلادي جاماييكا با امضاي قرار دادي خواستار استقلال كشورش از انگلستان شد .
معاهده در سرزمين هاي اشغالي :
در چنين روزي در سال 1994 ميلادي شيمون پرز نخست وزيري رژيم صهونيستي با عرفات ، قرار داد صلح امضا كرد .
در گذشت ميشله :
در چنين روزي در سال 1874 ميلادي ژول ميشله مورخ مشهور فرانسوي در گذشت. وي در سن هفتادو پنج سالگي دار فاني را وداع گفت . او آثار درخشاني در حوزه تاريخ از خود به جاي گذاشته است .
نظر شما