به گزارش خبرنگار مهر، ما در جهانی زندگی می کنیم که شهرنشین شده است؛ جدا از رشد خود جمعیت، شهرنشینی اکنون جمعیت شناختی غالب بشر کنونی است. محیط زیست کره زمین در صد سال گذشته شاهد افزایش فزاینده جمعیت بوده است؛ این در حالی است که بر اساس آمارهای معتبر جهانی جمعیت ساکن شهرها 19 برابر افزایش یافته است.
به دیگر سخن، از نظر تاریخی شهرنشینی با ابعاد کنونی خویش پدیده ای است کاملا جدید که در حقیقت بستری برای شکل گیری تمدنهای نو فراهم آورده است.
این در حالی است که برای حیات یک شهر تجمع شدید مواد غذایی، آب، انرژی و مواد خام همواره یک دغدغه اصلی به شمار رفته و البته خروجی این همه مصرف گرایی افزایش انواع پسماند و بالا رفتن آلاینده های مختلف از حد استاندارد است.
زندگی در محیط شهرهای امروزی به ویژه شهرهایی که به شدت به وسایل نقلیه شخصی متکی اند، سبب بروز چالش هایی شده است که می توان به مواردی همچون افزایش آلاینده های خطرناک، مختل شدن سیستم حمل و نقل و افزایش معضل ترافیک اشاره کرد که موجب به خطر افتادن سلامتی خود شهروندان می شود.
خوشبختانه امروزه فرآیند شهرنشینی به دلیل بروز مشکلات حاد زیست محیطی در حال تغییر است؛ در حال حاضر شهرهای بسیاری در سراسر جهان به سمت طرح های زیست محیطی و پاک حرکت کرده اند؛ استفاده از انرژی های خورشیدی و باید امروزه در دستور کار بسیاری از شهرهای جهان قرار گرفته و استفاده از سوخت های فسیلی به حداقل رسیده است.
این در حالی است که ما نیز می توانیم بر اساس توانایی های سرزمینی خویش حرکت کرده و بر اساس یک مدیریت خردمندانه داشته های طبیعی این سرزمین را برای آیندگان حفظ کنیم.
اقلیم متفاوت، مدیریت متفاوت را طلب می کند
مرکز استان لرستان در یک اقلیم خاص واقع شده است؛ این شهر در میان کوههای سر به فلک کشیده سفید کوه، کمرسیاه و مدبه قرار گرفته و از لحاظ ریزش های جوی، دما و رطوبت همواره در یک شرایط خاص قرار دارد.
این در حالی است که مرکز استان لرستان در یک دهه گذشته با افزایش جمعیت روبرو بوده است؛ مهاجرت خانواده های روستایی به شهر یکی از عوامل افزایش جمعیت در خرم آباد بوده است.
به دیگر سخن، افزایش جمعیت در کنار اقلیم کوهستانی شهر سبب گسترش طولی خرم آباد شده است؛ به همین دلیل شاهد از بین رفتن شرایط طبیعی شهر در شمال و جنوب و دامنه کوه کمرسیاه این شهر در 50 سال گذشته بوده ایم.
در اکثر موارد افزایش جمعیت سبب افزایش وسایل نقلیه موتوری می شود؛ موضوعی که با بافت قدیمی شهر خرم آباد چندان سازگار نیست؛ زیرا گذشتگان این سرزمین، خرم آباد را برای محل زندگی انسانها طراحی کرده اند، اما اینک متاسفانه به اشغال خودروها در آمده است.
این در حالی است که خرم آباد از فقر فضای سبز شهری رنج برده و حتی نسبت به سایر شهرهای استان در شرایط استاندارد قرار ندارد؛ یکی از موضوعاتی که در نخستین جلسه کمیته صیانت از محیط زیست شهری و مدیریت پسماند مطرح شد؛ موضوع کمبود سرانه فضای سبز شهری و از بین رفتن برخی از درختان قدیمی شهر در این جلسه مطرح شد که متولیان امر بایستی با سنجش تدابیر خاص درصدد رفع این مشکلات برآیند.
خزان زودرس؛ زنگ خطری که به صدا در آمد
متاسفانه تابستان سال گذشته شاهد خزان زودرس درختان مرکز شهر بودیم؛ موضوعی که به صورت کاملا آشکار زنگ خطر را برای شهروندان خرم آبادی به صدا درآورد.
در حقیقت تاثیر ریزگردها در یک دهه گذشته در کنار تولید آلاینده های ثانویه ای همچون ازن که از وسایل نقلیه موتوری منشا می گیرند بر روی سوخت و ساز گیاه اثر منفی بر جای گذاشته و سبب انسداد روزنه های برگ و کاهش نفوذ نور به بافت های گیاه می شود؛ ترکیب این اثرات سبب پیری زودرس درختان خرم آباد شد.
این موضوع از آن جا اهمیت پیدا می کند که مرگ زودرس درختان هشداری جدی برای سلامتی شهروندان به حساب می آید؛ موضوع خزان زودرس درختان در این جلسه مطرح شد که امیدواریم متولیان امر برای سامان دهی سیستم حمل و نقل عمومی در مرکز شهر و همچنین خارج کردن خودروهای فرسوده پیشنهادات مطرح شده را در دستور کار خویش قرار دهند.
بحران تغییرات اقلیمی جدی است
بر بنیاد تحقیقات به عمل آمده از سوی پژوهشگران حوزه تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی در حال حاضر قسمت های زیادی از کره زمین در معرض اثرات منفی تغییرات اقلیمی قرار گرفته اند؛ تخریب منابع طبیعی، استفاده مداوم از سوخت های فسیلی و اقتصاد متکی بر نفت و کشاورزی برخی سرزمینها را آسیب پذیر کرده است؛ همانطور که در بالا نیز اشاره شد خرم آباد به دلایل مختلف با کمبود سرانه فضای سبز روبروست و در سال های اخیر دگرگونی های بسیاری را تجربه کرده است.
بر اساس یکی از آخرین نقشه های منتشر شده که خطر اثرات تغییرات اقلیمی را با رنگ آبی تیره نشان داده است؛ بخش اعظم زاگرس به دلیل دگرگونی های مصنوعی در معرض خطرات احتمالی اقلیمی قرار گرفته که مرکز استان لرستان نیز یکی از نقاطی است که احتمال وقوع اثرات منفی در آن وجود دارد؛ به همین دلیل حفظ داشته های طبیعی شهر و افزودن فضای سبز بسیار ضروری به نظر می رسد.
خرم آباد؛ شهری خالی از نمادهای شهری
امروزه در بسیاری از شهرهای کشور از نمادهای شهری برای شناساندن فرهنگ بومی، هویت بخشی و ایجاد خاطره در ذهن شهروندان، تلطیف فضا و کاهش اثرات مخرب آلودگی های بصری محیطی استفاده می شود.
این در حالی است که شهر خرم آباد از وجود نمادهای شهری که می توان با کمک آنها از شدت اثرات فضای ماشینی شهر کاست، خالیست.
این موضوعی است که در نخستین جلسه کمیته به آن پرداخته و از مسئولان شهرداری و سازمان پارکها و فضای سبز خواسته شد که بیش از پیش به امر زیبا سازی فضای شهر بپردازند.
رودخانه خرم آباد؛ معضلی که فرصتها در آن نهفته است
"گلال" رودخانه ای با 110 کیلومتر طول که از ارتفاعات شمالی شهر و از دامنه های سفید کوه و کوه کمر سیاه سرچشمه گرفته و خرم آباد را به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم می کند؛ این رودخانه در سالهای گذشته مورد بی مهری مردم و مسئولین قرار می گرفت و متاسفانه به منبع تولید بیماری و آلودگی تبدیل شده بود؛ خوشبختانه در چند سال اخیر و با توجه ویژه متولیان امر از حجم گسترده مشکلات این رودخانه کاسته شد و از سال 87 طرح ساماندهی این رودخانه به جریان افتاد.
در یک سال اخیر روند عملیات سامان دهی این رودخانه کند شده که در کمیته صیانت از محیط زیست پیشنهاد شد طرح مذکور با حمایت مسئولین از سر گرفته شود.
مدیریت پسماند در خرم آباد و چالش های پیش روی آن
موضوع مهم و چالش برانگیز مدیریت پسماند یکی از مواردی بود که نخستین جلسه کمیته صیانت به آن پرداخته شد؛ مشکلات محیط زیست انسانی شهر خرم آباد به گونه ای است که می توان توسط یک برنامه ریزی صحیح و کاربردی نه تنها از مشکلات جاری کاست، بلکه می توان در بسیاری از هزینه عمرانی شهر نیز صرفه جویی کرد.
نمونه قابل ذکر این موضوع، چالش نخاله های ساختمانی است که می توان آنان را به چرخه مصرف بازگرداند.
در گام نخست موضوع فرهنگ سازی از طرق مختلف مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت که می توان با کمک رسانه ها به خصوص رسانه ملی صحیح مصرف کردن، کاهش تولید زباله، تفکیک زباله های تر و خشک و...را با مردم آموخت.
این در حالی است که پیشنهاد شد بر اساس سیاست های تشویقی مردم را در امر بازیافت زباله ها شرکت داد، که می توانیم با احداث ایستگاههای دریافت زباله های قابل بازیافت گامی مهم و موثر در مدیریت پسماند شهر خرم آباد برداریم.
سطل های زباله نیازمند سامان دهی
در حال حاضر تعداد قابل توجهی از سطل های زباله شهر متاسفانه کارایی اولیه خویش را از دست داده اند که پیشنهاد شد موضوع سامان دهی مجدد سطل های زباله در دستور کار متولیان شهر قرار گیرد.
از طرف دیگر متاسفانه مرکز استان لرستان همواره شاهد غلط ترین شیوه تبلیغات است که امید می روند مسئولان همچون گذشته با متخلفان برخورد قانونی کنند.
متاسفانه به دلیل فقدان مکانهایی مناسب که معمولا برای تبلیغات در شهرها احداث می شود، امروز شاهد نصب تبلیغ و حتی شعارنویسی بر روی درختان قدیمی شهر هستیم، این موضوعی است که باید از سوی خود شهروندان رعایت شود.
ناوگان فرسوده؛ آلودگی هوا را تشدید می کند
در سالهای اخیر به سیستم حمل و نقل عمومی شهر خرم آباد تعداد زیادی مینی بوس اضافه شده اند که متاسفانه با بیش از 25 سال عمر مفید امروز جزء وسایل نقیله فرسوده به شمار می آیند و باید از چرخه حمل و نقل خارج شوند.
این در حالی است که بر اساس تحقیقات به عمل آمده میزان آلایندگی این خودروها سه برابر مینی بوس های جدید است که با تولید منواکسید کربن، اکسیدهای ازت، ازن و ذرات ریز معلق سهم چشمگیری در آلوده شدن مرکز شهر بر عهده دارند.
از سوی دیگر قرار گرفتن این مینی بوسها در پیاده رو قدیمی ترین پارک شهر چیدمان طبیعی مرکز شهر را به هم ریخته است. در جلسه کمیته صیانت پیشنهاد شد از طریق اعتبارات بانکی و حمایت های دولتی ناوگان فرسوده شهر مورد بازبینی قرار گیرد.
........................................................
نظر شما