به گزارش خبرنگار مهر، صنایع دستی استان چهارمحال و بحتیاری دارای ویژگی و شرایط ومختصاتی است که با انواع تولیدات مشابه به دست دیگران قابل تمیز دادن است، بخشی از این ویژگیها عبارتند از فعالیت در رشته صنایع دستی کاری است که 100تمام مراحل ساخت آن را زنان و دختران انجام می دهند و مردان در تولید آنها هیچ نقشی ندارند.
صنایع دستی بختیاری فقط انواع بافتها را شامل نمی شودو تقریبا اغلب زنان و دختران ایلیاتی با آنها آشنایی دارند.
بافندگان معمولا از نقشه برای بافتنی استفاده نمی کنند مگر اینکه به قصد تفنن بخواهند محصولی شبیه به فرآورده های دیگر داشته باشند یا وقتی سفارشی برای مشتری دریافت کنند که ملزم به اجرای نقش و طرح پیشنهاد شده مشتری باشد.
پس به طور کلی نقشهایی که برای تزیین بافته ها به کار می برند ذهنی است ومعمولا از مواد اولیه تولید شده توسط خودشان بهره می گیرند و در موارد محدودی از نخ پنبه ای کارخانه ای به عنوان تار بافته هایشان استفاده می کنند.
از امتیازات تولیدات بختیاریها، عدم تشابه و ناهمانندی کارهایشان است و این به دلیل عدم استفاده از الگو و مدل برای نقوش تولیداتشان است.
تنوع و گوناگونی رنگ و نقش در بافته های زنان و دختران بسیار زیاد است و کمتر می توان دید که بافنده ای دو یا چند محصول یک اندازه و یک نقش با رنگ واحد تولید کند.
خورجین نوعی کیسه‌است که بر پشت حیوانات باری به منظور قرار دادن بار در آن گذاشته می‌شود. خورجین‌ها معمولاً از دو جوال تشکیل شده‌اند که که نیمی از دهانه هر دو را به هم می‌دوزند.
خورجین در حمل و نگهداری اشیاء نفیس و قیمتی به ویژه در مواقع کوچ مورد استفاده عشایر قرار می‌گیرد و تقریباً حکم صندوقچه را دارد. وخورجین‌ها جزو جهیزیه دختر عشایری هم به‌شمار می‌آیند.
گونه‌ای از خورجین نیز در دوچرخه‌سواری کاربرد دارد که به نام خورجین دوچرخه شناخته می‌شود.
خورجین از دست‌بافت‌های بی‌گرهٔ عشایر است که توسط زنان بر روی دارهای افقی و معمولاً از نقوش سنتی انتخاب و بافته می‌شود.
خورجین بافی با چندین تکنیک بافته می شود از جمله این تکنیک ها ساده بافی، سوزنی( رندی بافی) و قالی بافی از تکنیک های بسیار موثر دربافت این کالای منحصر به فرد است.
مواد اولیه دست باف خورجین در این استان موی بز برای چله، پشم بهاره گوسفندان که به وسیله دوک نخ ریسی به صورت سنتی به رشته در آمده و رنگ های کاملا طبیعی و ثابت دارند استفاده می شود.
به بافندگان خورجین "چینه گر" می گویند
به بافندگان ماهر این نوع دست باف به زبان محلی (چینه گر) می گویند.
استادکاران ماهر این رشته از هنر های صنایع دستی با بکار گیری فنون، نقوش حیوانی و بهره گیری و الهام از طبیعت اطراف نقوش زیبا و شکسته ای را در این صنعت پدید می آورند.
کارشناس توسعه و ترویج اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان چهار محال و بختیاری در گفتگو با خبرنگار مهرگفت: از ویژگیهای این محصول دستباف استان جاگیری ابزار و وسایل گرانبها و حساس که به وسیله موی بز دستگیره ای برای نصب قفل به منظور اطمینان بیشتر متصل می شودکه به این محصول" خورجین قفلی" نیز گفته می شود.
محمد رضا طاهر پور قدمت این محصول صنایع دستی استان را از ابتدای وجود زندگی عشایری و لزوم کوچ از مکانی به مکان دیگرکه در طول سال اتفاق می افتاده عنوان کرد و بیان داشت: خورجین نقش به سزایی در نحوه کوچ و انتقال وسیله و ابزار عشایر بر روی چارپایان داشته است.
وی بیان داشت: قدمت تولید خورجین در این استان به درازای تاریخ کوچ در کوچ نشینان است.
معروفترین خورجین متعلق به طایفه اولاد حاج علی است
طاهر پور بیان داشت: معروفترین و با کیفت ترین خورجین های عشایری استان متعلق به طایفه اولاد حاج عی واقع در بخش میان کوه اردل است.
وی با اشاره به اینکه در گذشته و هم اکنون خورجین یکی از اقلام لاینفک جهیزیه دختران ایل بوده و است، اذعان داشت: بیشترین بافت خورجین در مناطق عشایر نشین در شهرستنان های اردل، کوهرنگ، کیار، لردگان و مناطق عشاری درون و برون کوچ است.
کارشناس آموزش و ترویج میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهار محال و بختیاری یادرآور شد: آموزش و به آموزی این رشته و ترغیب بافندگان این هنر صنایع دستی با تعریف کاربرد های متنوع صورت گرفته که تولید این محصول از اقلام خود مصرفی عشایر خارج و باب مصرف مخاطب های تمام طبقات جامعه قرار گیرد.
............................
گزارش: زهرا مرادی
نظر شما