پشت پرده ناامنی های اخیر یمن/آمریکا و بازی با مهره ای به نام القاعده

به گزارش خبرگزاری مهر، با اوج گرفتن قیام های مردمی تونس و مصر مردم یمن نیز علیه عبدالله صالح دیکتاتور این کشور قیام کردند، اما قیام مردمی یمن همچون انقلاب مصر و تونس با پیروزی سریع همراه نبود.

قیام مردمی یمن علیرغم اینکه با سرکوب شدید عوامل رژیم عبدالله صالح مواجه بود و طی یک سال و نیم گذشته هزاران نفر از انقلابیون یمنی کشته و زخمی شدند اما با سکوت کشورهای غربی مدعی دفاع از حقوق بشر و نهادهای بین المللی مواجه شد تا اینکه در نهایت کشورهای حاشیه خلیج فارس طرحی را برای حل بحران یمن ارائه کردند.

به موجب این طرح که طرح انتقال قدرت به شمار می رفت عبدالله صالح در ازای اخذ مصونیت قضایی از قدرت کناره گیری کرد و امور را به معاون خود عبد ربه منصور واگذار کرد و وی سپس در انتخاباتی فرمایشی و به عنوان تنها نامزد انتخابات ریاست جمهوری به پیروزی رسید.

طرح انتقال قدرت در یمن هرگز رضایت انقلابیون این کشور را فراهم نکرد چرا که مردم خواستار سقوط رژیم دیکتاتوری صالح و نیز محاکمه وی به عنوان یک جنایتکار جنگی بودند. جنایتکاری که هزاران انقلابی را ظرف چند ماه به کام مرگ کشانده بود.

نکته جالب توجه اینکه "باراک اوباما" رئیس جمهور آمریکا که از آغاز قیام های عربی مواضع دوگانه ای در قبال تحولات کشورهای عربی اتخاذ کرده است و علیرغم کشتار وحشیانه معترضین در یمن طی ماه های گذشته هیچگاه تغییر رژیم صالح را خواستار نشده بود و تنها معتقد به برکناری عبدالله صالح بود و از طرح مذکور استقبال کرد.

در واقع یمن یک موقعیت استراتژیک برای آمریکا محسوب می شود، لذا پیاده شدن الگوی انقلاب مصر و تونس در یمن و روی کار آمدن انقلابیون به ویژه شیعیان الحوثی به نفع دولتمردان آمریکا نبوده و بنابراین تنها بقایای رژیم دیکتاتوری عبدالله صالح می توانند تضمین کننده منافع واشنگتن باشند.

از بعد اقتصادی کشور یمن با توجه به موقعیت استراتژیک خود در منطقه از مدت ها پیش مورد توجه آمریکا قرار داشته است و این کشور همواره سعی کرده است با ایجاد پایگاه دائمی در یمن کنترل تنگه استراتژیک "باب المندب" را دست بگیرد و به دلیل قرار گرفتن در شاهراههای بین المللی و ورودی دریای سرخ و کانال سوئز از جایگاه مهم این کشور در نقل و انتقالات منطقه ای بهره مند شود و از سوی دیگر بر تجارت آزاد کشورهای بزرگ آسیایی همچون چین کنترل داشته باشد.

از بعد سیاسی و امنیتی نیز باید گفت که واشنگتن که پیشتر به بهانه مبارزه با تروریسم و نفوذ القاعده در یمن همکاری امنیتی و نظامی گسترده ای با عبدالله صالح برای سرکوب شیعیان داشت. با افزایش اعتراضات مردمی یمن کم و بیش به این همکاری ادامه می دهد تا مانع از به قدرت رسیدن جریان های اسلامگرا در یمن شود.

با توجه به این اوصاف، آمریکا برای ماندن در یمن نیازمند بهانه ای بود که در این رابطه القاعده بهترین ابزار است. پس از کناره گیری عبدالله صالح و روی کار آمدن عبد ربه منصور هادی اوضاع امنیتی یمن بیش از پیش ناامن شده است و حملات القاعده در این کشور به ویژه در شهرهای زنگبار، جعار، ابین، لودر افزایش یافته است.

نیروهای امنیتی یمن و جنگنده های بدون سرنشین آمریکا طی ماه های اخیر مناطق مختلف یمن را بمباران کرده اند که علاوه بر عناصره القاعده بسیاری از مردم بی گناه یمن نیز کشته شده اند.

با توجه به موارد مذکور آمریکا القاعده را یک وسیله برای سرکوب انقلابیون یمن قرار داده است و در واقع به بهانه مبارزه با حملات القاعده مناطق مختلف یمن را بمباران می کند انقلابیون را قلع و قمع می کند تا مانع از قیام جدید در یمن شود.

"حسن هانی زاده" کارشناس مسائل خاورمیانه در این رابطه معتقد است: سیاست عبد ربه منصور هادی ادامه سیاست های عبدالله صالح است و با توجه به اینکه وی هیچگونه تغییری در ساختار سیاسی و نیروهای مسلح و نهادهای امنیتی یمن انجام نداده است لذا این امر اعتراض مردم یمن را برانگیخته است.

وی در ادامه گفت: عبد ربه منصور هادی نیروهای مسلح و دستگاه های امنیتی را همچنان در اختیار نزدیکان عبدالله صالح قرار داده است و اخیرا در پاسخ به اعتراضات مردم یمن حضور القاعده در شهرهای ابین، لودر، زنگبار و جعار را بهانه قرار داده است و با استفاده از نیروی هوایی یمن اقدام به بمباران مناطقی که همسو با دولت نیستند می کند.

این کارشناس بر این باور است در این مناطق معمولا قبایل زندگی می کنند که با دولت عبد ربه منصور هادی اختلاف اساسی دارند و جزء عشایر مخالف عشیره الحاشد هستند. به همین دلیل عبد ربه منصور هادی همچون سیاست عبدالله صالح به بهانه سرکوب القاعده نوعی فضای امنیتی بر سراسر یمن حاکم کرده است.

ادامه شرایط موجود و ناامنی های اخیر یمن که انفجارهای خونین همچون انفجار امروز صنعا با حدود 400 کشته و زخمی به آن افزوده شده است نارضایتی عشایر شهرهای جعار، زنگبار، ابین، لودر و حتی عدن را تشدید خواهد کرد و این احتمال وجود دارد با توجه به درگیری های داخلی و قبیله ای یمن میان قبایل شمال و جنوب این کشور درگیری صورت گیرد امری که باعث خواهد شد آمریکا بیشترین بهره برداری را از آن داشته باشد.

گزارش: سمیه خمارباقی