به گزارش خبرنگار مهر، هنر نقش نگاران ایران زمین برگرفته از تاریخ و تمدن اسلامی، در دل نقشه‌های قالی با دستان پرتوان بافندگان فرش‌ها که خامه و رنگ نخ‌های تار و پود آن از کارگاه‌هایی در همین دیار بر دارهای قالی نشانده شده محصولی پدید آورده که سرمایه‌ای فرهنگی، تاریخی و اقتصادی محسوب می شود.
این محصول علاوه بر آن که یکی از نمادهای هنر و صنعت در هم آمیخته ایرانی است و محصولی 100 درصد میهنی و ملی به شمار می‌آید که حفظ اصالت آن را ضروری می کند.
فرش دستباف، کالایی ملی که با کار و سرمایه ایرانی گره خورده است
حال با عنایت به نامگذاری سال جاری به نام تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی، می‌توان فرش دستباف را به عنوان کالایی ملی که با کار و سرمایه ایرانی گره خورده معرفی کرد.
حمایت از این بخش تولید، منجر به به بار نشستن زحمات جمع زیادی از کارگران و زحمت‌کشان خواهد شد.
پر واضح است که فرش دستباف نیاز به معرفی مجدد به جهانیان دارد زیرا بر همگان روشن است سهم ایران از بازار جهانی این محصول بیش از این مقدار است اما تا این کالا شناخته و معرفی نشود همچنان باید با همین روند پیش رفت.
از سوی دیگر کیفیت بالا و اصیل بودن فرش‌های ایرانی در مقایسه با انواع خارجی به خصوص فرش چینی امتیاز ویژه ای است به نحوی که فرش‌های ایرانی دارای روح هستند و زنان و مردان ایرانی در هنگام بافت، گره گره تار و پودهای آن را با عشق به هم پیوند می‌دهند و بدین سبب است که فرش‌های مناطق مختلف ایران دارای رنگ و لعاب خاص خود است و این بخش از کار باید بیشتر به جهانیان معرفی شود.
باید شرایط را برای معرفی بیشتر هنر فرشبافی فراهم کرد
بر این اساس باید چنین گفت که فرش همدان نیز قابل رقابت با فرش های سایر استان های مطرح در این زمینه است اما باید شرایط را برای آن مهیا و زمینه معرفی بیشتر این هنر را فراهم کرد.
فرش همدان که این روزها با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می کند و به تازگی نیز امتیاز صادراتی خود را تا حدی از دست داده باید بیش از این مورد توجه قرار گیرد و در راستای معرفی بیشتر آن تلاش و کوشش شود تا شاید پاره ای از مشکلات این هنر که در ناشناخته ماندن آن نهفته شده حل شود.
همدان از مناطق دارای پیشینه در صنعت فرش کشور است و محصولات آن سهم بسزایی در صادرات فرش ایران داشت به نحوی که بافته‌های مناطقی از استان همدان از جمله حسین آباد و جوزان ملایر شهرت جهانی داشتند اما امروز خبری از این امتیاز نیست.
تولید فرش دستباف در حال حاضر به صفر رسیده است
یکی از فروشندگان فرش دستباف در همدان با بیان اینکه تولید فرش دستباف در حال حاضر به صفر رسیده است، گفت: فرشبافی به صرفه نیست و بافندگان رغبت و انگیزه‌ای برای بافتن فرش ندارند.
احمد روحی با بیان اینکه روستاهای تاج آباد و کهنوش زمانی قطب فرش دستباف استان همدان بودند، افزود: بافنده‌های اصیل همدانی در این مناطق مشغول به کار بودند اما در شرایط فعلی فرشبافی نه تنها برای بافنده به صرفه نیست بلکه فروشندگان نیز فروش و درآمدی ندارند.
وی ادامه داد: با این حال و روز صنعت فرش دستباف روبه نابودی است و جایگاه اصلی خود را ندارد و راکد شده است.
متأسفانه درآمد مردم کم است و قدرت خرید فرش دستباف ندارند
وی با بیان اینکه یکی از مشکلات بازار فرش دستباف، قالب شدن فرش ماشینی در این بازار است و مردم بیشتر به خرید این نوع فرش گرایش دارند، اضافه کرد: متأسفانه درآمد مردم کم است و قدرت خرید ندارند.
یک بافنده فرش دستبافت نیز با بیان اینکه دستمزد فرشبافان بسیار کم است و این حرفه درآمدزایی بالایی برای خانواده‌ها ندارد، گفت: به خاطر دستمزد پایین، این کار تنها به خاطر علاقه و به عنوان یک کار هنری انجام می شود.
منیره اسدی با بیان اینکه فرشبافی به یک سرگرمی برای فعالان این صنعت درهمدان تبدیل شده است، گفت: پیشتر که صنعت فرش دستباف در همدان رونق داشت و محصول به خارج کشور صادر می‌شد فرشبافان انگیزه بیشتری نسبت به کار خود داشتند.
رکود در بازار فرش همدان سبب بی انگیزگی فعالان این صنعت شده است
وی عنوان کرد: رکود در بازار و صادرات فرش همدان سبب بی انگیزگی فعالان این صنعت شده است.
اسدی متذکر شد: از فرط نشستن پشت دار قالی اغلب بافندگان به درد مفاصل مبتلا شده‌اند که به خاطر هزینه‌های سنگین درمان قادر به مراجعه به مراکز درمانی نیستند.
رئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت همدان نیز در این خصوص با بیان اینکه ارتقا کیفیت در تولید فرش دستباف از اولویت های مهم این مجموعه است، گفت: این اداره در راستای افزایش تولید و بالا بردن کیفیت تولیدات و ایجاد اشتغال پایدار برنامه های مهمی را در دست اجرا دارد.
آموزش فنی ناظران فرش و قالیبافان برنامه ریزی شده است
احمد علی بابایی با اشاره به اینکه ایجاد اشتغال پایدار در زمینه مشاغل خانگی با افزایش تولید فرش دستباف و تشویق علاقمندان به این هنر تحقق می یابد، افزود: آموزش فنی ناظران فرش، آموزش طراحان و نقشه کشان، آموزش قالیبافی، آموزش رنگرزی و رفوگری و آموزش ارکان و تعاونی های قالیبافی از جمله برنامه های این اداره است.
وی برگزاری جشنواره فرش دستباف را از دیگربرنامه ها ذکر کرد و افزود: این جشنواره با هدف معرفی فرش دستباف و تقدیر از عوامل فعال در این بخش برگزار می شود.
وی اعزام گروه های مرتبط با فرش دستباف و قالیبافی به واحدهای نمونه قالیبافی سایر استانها را زمینه ساز ارتقا فرش دستباف استان همدان دانست.
30 درصد قالیبافان همدان به این فعالیت مشغولند
رئیس اداره فرش صنعت، معدن و تجارت همدان گفت: در حال حاضر 80 هزار نفر در همدان قادر به قالیبافی هستند اما 24 هزار نفر در این زمینه فعالیت دارند و از این تعداد 25 درصد آموزش‌های لازم در این زمینه را دیده‌اند.
احمد علی‌بابایی با اشاره به اینکه لازمه موفقیت در هر کاری در بحث آموزش است، اظهار داشت: اعزام فعالان رشته فرشبافی به صورت گروهی برای بازدید از نمایشگاه و حضور در سمینارهای استانی، برگزاری المپیاد دانش‌آموزی، حمایت و هدایت هنرستان‌های آموزش قالیبافی و یا واحدهای صنفی دانش‌مجری و تجهیز آنها در حد توان از دیگر رویکردهای این مجموعه محسوب می‌شود.
آموزش قالیبافان در افزایش کیفیت و بالا بردن راندمان تولید موثر است
علی‌بابایی افزود: به طور قطع برگزاری این برنامه‌ها در افزایش کیفیت و بالا بردن راندمان تولید فرش دستباف همدان نقش بسزایی خواهد داشت که باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
وی از دیگر مزایای برگزاری این گونه برنامه‌ها را تلاش برای ایجاد اشتغال پایدار و کاهش بیکاری در جامعه دانست و بر این مهم تأکید کرد.
علی‌بابایی اظهار داشت: 25 درصد فعالان در زمینه حرفه قالیبافی آموزش دیده‌اند که با این وصف فضا برای استمرار مسائل قالیبافی وجود دارد و باید اعتبارات بیشتری برای آموزش علمی، فنی و تخصصی این قشر از جامعه در نظر گرفته شود.
پرواضح است که در مقطعی بیش از 12 میلیون نفر از تولید کننده پشم، ریسنده، رنگرز، بافنده، خریدار و فروشنده، باربر بازار تا صادرکننده و نیروهای کارگری در ایران درگیر صنعت فرش دستباف بودند اما به خاطر رکود صنعت فرش به تدریج از این بازار خارج شده و به شغل‌های کاذب رو آوردند.
این واقعیت تلخی است که آینده صنعت فرش پیکر نیمه جان این صنعت را تهدید می‌کند و در واقع خارج شدن نیروهای زبده، کارگران فنی و ماهر و هنرمندان واقعی آسیب بزرگی است که این هنر را به مخاطره می‌اندازد و جایگزینی و پرورش چنین نیروهایی برای آینده فرش ایران بسیار مشکل است.
نمایشگاه بستر خوبی برای تحولات اقتصادی و بازرگانی است
از نگاهی دیگر شاید بی ربط نباشد اگر عنوان شود که نمایشگاه بستر خوبی برای تحولات اقتصادی و بازرگانی است و حضور واحدهای فعال بازرگانی در نمایشگاه‌های تخصصی اهمیت و ارتباط بین اتاق بازرگانی و صنایع و معادن را با نمایشگاه دوچندان می‌کند.
با این تفاسیر این نکته به ذهن می رسد که پویایی اقتصادی در نمایشگاهها به خصوص نمایشگاه فرش، امتیاز ارزشمندی است که باید پیکره اقتصادی استان همدان بهره کافی از آن را ببرد.
هرچند نمایشگاه همدان نیز حال و روز خوشی ندارد و فضای محدود آن در برگزاری نمایشگاه ها مشکلاتی ایجاد می کند اما می توان با بهره مندی از همین فضای محدود گام هایی کوتاه اما مداوم را برای معرفی همدان و به ویژه هنرهایی از آن که در حال محو شدن از صحنه این دیار است، برداشت.
نظر شما