به گزارش خبرنگار مهر، برداشت گندم از مزارع استان اردبیل در حالی از یک ماه پیش آغاز شده که کشاورزان این استان تاکید می کنند نه تنها امسال افزایشی در میزان تولید حادث نشده، بلکه بذر آلوده افت قابل توجهی را در تولید این محصول استراتژیک و پررونق منطقه موجب شده است.
کاشت گندم در اردبیل به دو شکل آبی و دیمی است و هم اکنون در 83 هزار هکتار از اراضی کشاورزی آبی و در 85 هزار هکتار اراضی دیمی انجام می شود. علاوه بر اینکه میزان بارندگی، نحوه رسیدگی به زمین زراعی و مدیریت زراعی در بهره وری کاشت تاثیر مستقیم دارد استفاده از بذر اصلاح شده می تواند موجب تولید کیفی محصول شود.
پیش بینی تولید گندم امسال 700 الی 750 هزار تن در 200 الی 250 هزار هکتار بود که از این تعداد 100 الی 120 هزار تن برای بذر مزارع کشاورزی در سال آینده در نظر گرفته شده است.
به گفته یکی از کشاورزان منطقه مغان برداشت محصول گندم امسال در این منطقه با افت قابل توجهی مواجه بود که دلیل عمده آن استفاده نکردن از بذر اصلاح شده است.
افت 50 درصدی برداشت گندم در پارس آباد
علی مرادی به خبرنگار مهر گفت: با توجه به اینکه بذر از طریق نهادهای مسئول به کشاورز داده می شود، بذر آلوده موجب شد امسال برداشت نصف به نصف داشته باشیم و با برداشت یک الی 1.5 تن در هر هکتار با افت 50 درصدی برداشت محصول مواجه بودیم.
وی تصریح کرد: در وضعیت فعلی نباید کشاورز به حال خود رها شود و برای رفع این مشکل چاره کار کمک بلاعوض و بذر اصلاح شده است در غیر این صورت کشاورزان به شدت متضرر می شوند.
برخلاف اظهارات این کشاورز مسئولان معتقدند برداشت گندم با افزایش 20 درصدی نسبت به سال گذشته مواجه بوده و اردبیل در رتبه هفتم تولید گندم در کشور، نزدیک به سه برابر تولید مازاد داخلی دارد.
مدیر غله و خدمات بازرگانی استان اردبیل در این خصوص گفت: 300 هزار تن تولید مازاد در استان تا به امروز داشته ایم که در ادامه برداشتها به سه برابر مازاد مصرف داخلی خواهد رسید.
عباس کریمی در خصوص علت واگذاری بذر آلوده پاسخ مشخصی نداد و تصریح کرد: مصرف سالانه گندم اردبیل 250 هزار تن است که در مقایسه با آمار برداشت محصول مازاد تولید داشته ایم.
گرانی کود باعث افت تولید گندم در استان شده است
مشکلات کشاورزان نه تنها در بذر و مرحله کاشت بلکه در مراحل دیگر تولید این محصول استراتژیک نیز ادامه دارد بطوریکه گرانی کود کشاورزی در سالهای اخیر را یکی از مهمترین گرفتاری هایی می دانند که کشاورزان بدون حمایت مجبور به تحمل آن هستند.
مرادی در این زمینه به مهر گفت: ورود دلالان به بازار خرید و فروش کود باعث شده قیمت آن افزایش یابد و این افزایش توام با کاهش درآمد کشاورز است چراکه برداشت محصول افت داشته و بسیاری از کشاورزان نمی توانند کود لازم خود را تهیه کنند.
اما یکی از مسئولان در پاسخ به علت افزایش قیمت کود دلیل آن را صادرات کود توسط صنایع پتروشیمی عنوان کرد و گفت: با توجه به صادرات سالهای اخیر قیمت کود افزایش یافته است.
سرپرست معاونت برنامه ریزی استانداری اردبیل تصریح کرد: برای کنترل بازار کود سیاستهای کشوری کنترل صادرات پیش بینی شده و صادرات تا زمانی که نیاز داخلی مرتفع نشود اجازه اجرا نخواهد داشت.
اما سوال این است که آیا در سیاستگزاری یکی از محصولات استراتژیک از ابتدا در خصوص تامین زیر ساختهای آن از جمله بذر و کود برنامه ریزی وجود نداشته و کارخانه صادر کننده از ابتدا چطور اجازه صادارت را کسب کرده است در حالی که نیاز داخلی و تولید سالانه مشخص و میزان کود لازم برای زمین زراعی نیز محاسبه می شود.
بی برنامه گی در خرید تضمینی گندم مهمترین عامل ورود دلالان
در سالهای اخیر خرید تضمینی گندم از جمله راه حلهای حمایتی دولت است تا کشاورزان در هنگام فروش محصول خود بتوانند از بازار دلالان در امان باشند.
خرید تضمینی گندم در سال 89، بالغ بر 9 میلیون تن و در سال 90، پنج میلیون تن در سراسر کشور بود و براساس این طرح طی سال گذشته در استان اردبیل چهار میلیون و 45 هزار و 867 تن گندم خریداری شده است.
در ابتدای اجرای این طرح در سال 89 گندم به قیمت سه هزار و 600 ریال برای هر کیلو خریداری شد اما تورم و افزایش قیمت تجهیزات و مواد اولیه قیمت خرید را به درخواست کشاورزان در سال جاری تا چهار هزار و 200 ریال برای هر کیلو با چهار درصد افت مفید و دو درصد افت غیر مفید متناسب با کیفیت گندم افزایش داد.
یکی از کشاورزان اردبیلی در این خصوص این طور ابراز عقیده کرد: در صورتی که سیاست خرید تضمینی به درستی پیاده شود به نفع کشاورز است اما عملا این طور نیست.
کشاورزان از فروش گندم سال گذشته طلبکارند
نور الدین الله وردی زاده افزود: در سال جاری چون سیلوهای دولتی دیر اقدام به خرید تضمینی گندم کردند، بسیاری از کشاورزان به دلیل عدم انبار مناسب و متحمل نشدن هزینه های اضافی مجبور شدند به جای فروش تضمینی به شخص حقیقی بفروشند.
وی معتقد است به دلیل اینکه در سالهای گذشته برخی مباشران تعاونی روستایی در پرداخت مبلغ خرید به کشاورزان کوتاهی کردند و هنوز بعد از گذشت یک سال برخی کشاورزان نتوانسته اند پول خود را استرداد کنند به همین دلیل بی اعتمادی نسبت به این طرح ایجاد شده است.
الله وردی زاده به صفهای طولانی و مشکلات حاشیه این طرح اشاره کرد و افزود: تا زمانی که اجرای خرید تضمینی با برنامه ریزی کامل انجام نشود نمی توان از کشاورز انتظار داشت مشتری نقد را کنار گذاشته به دولت گندم بفروشد.
با وجود اینکه از اهداف خرید تضمینی کاهش کاهش تصدی گری دولت و ورود بخش خصوصی در این حوزه است اما در تمامی مراحل کاشت تا برداشت گندم نقش پررنگ نهادهای دولتی و سیاستهای آن احساس می شود.
ایجاد 40 مرکز خرید و پرداخت 24 ساعته پول کشاورزان
مدیر غله و خدمات بازرگانی استان در پاسخ به مشکلات خرید تضمینی گندم گفت: برای حداقل کردن تخلفات بازرسی های روزانه از 40 مرکز خرید، پنج سیلو و 35 مباشر تعاون روستایی انجام خواهد شد.
کریمی در خصوص پرداخت به موقع پول کشاورزان نیز عنوان کرد: امسال بانک عامل بانک سپه معرفی شده است که بعد از دریافت گندم و شماره حساب کشاورز تا 24 ساعت پول وی پرداخت می شود.
وی با بیان اینکه از محل خرید گندم کشاورزان تاکنون بیش از 240 میلیارد ریال به حساب کشاورزان واریز شده است، یادآور شد: در استان اردبیل پنج سیلوی ملکی دایر است که یک مورد رو باز با ظرفیت 100 هزار تن و چهار مورد مکانیزه و عمودی با ظرفیت 288 هزار تن توان ذخیره سازی نیاز مصرف سالانه گندم اردبیل و حتی مازاد بر آن را دارد.
توان ذخیره سازی گندم در اردبیل پایین است/ضرورت ایجاد سیلو
کریمی تصریح کرد: با توجه به قابلیت استان اردبیل در بخش کشاورزی لازم است تعداد سیلوها افزایش یابد و به عنوان مثال در شهرستانهای پارس آباد، خلخال و اردبیل حداقل یک سیلو احداث شود.
وی علت تاخیر در ساخت سیلو را عدم ورود سرمایه گذاران بخش خصوصی عنوان کرد و گفت: در صورتی که بخش خصوصی اقدام به ساخت سیلو کند تسهیلات بانکی نیز برای این مهم در نظر گرفته شده است.
کارخانه های آرد سازی رقابت کنند
یکی دیگر از پیامدهای خرید تضمینی گندم ایجاد رقابت بین کشاورزان، کارخانه های آرد سازی و نانواها برای کسب محصول بهتر و افزایش سود است.
سرپرست معاونت برنامه ریزی استانداری اردبیل در این خصوص گفت: قبل از هدف مندی یارانه ها گندم به صورت امانی به کارخانه ها و آرد به صورت سهمیه به نانوا واگذار می شد. اما پس از هدف مندی یارانه ها کارخانه و نانوا در خرید گندم و انتخاب زمین زراعی آزاد است و می تواند محصول مرغوبتر را با قیمت بالاتر تهیه کند.
عزیزی تصریح کرد: در حال حاضر ده واحد کارخانه آرد سازی با ظرفیت تولید 95 هزار تن آرد در اردبیل فعال است که با طرح خرید تضمینی می توانند گندم مورد نظر خود را به صورت انتخابی خریداری کنند.
وی در ادامه گفت: در ابتدای اجرای این طرح قیمت واگذاری گندم به کارخانه با قیمت خرید از کشاورز یکسان بود که در سال جاری یکسان سازی لغو و آرد با قیمت چهار هزار و 650 ریال در هر کیلو به کارخانه آرد سازی داده می شود.
عزیزی این افزایش قیمت را نه تنها به ضرر کارخانه دار نمی داند بلکه معتقد است در این حالت بخش خصوصی وارد بازار رقابت خواهد شد.
برخلاف نظر این مسئول به نظر می رسد افزایش قیمت خرید گندم از کشاورز توسط بخش دولتی در جای دیگر با افزایش قیمت فروش گندم به کارخانه و نانوا جایگزین شده و در این میان نه کشاورز و نه کارخانه دار و نه نانوا از بازی با ارقام منفعتی نداشته اند.
دلیل عدم کیفیت نان اردبیل واردات گندم نامرغوب اعلام شد
به نظر کارشناسان اقتصادی افزایش قیمت فروش گندم به کارخانه های آرد سازی و نانوا ها نه تنها تاثیر مثبتی در بازارهای رقابتی نداشته است بلکه به دلیل افزایش بی دلیل قیمت آرد، مردم نان را همچنان با کیفیت پایین اما با قیمت بالاتری خرید می کنند.
مدیر غله و خدمات بازرگانی استان در پاسخ به گلایه شهروندان اردبیلی از کیفیت پایین نان در اردبیل گفت: در حال حاضر گندم نانوا ها از گندم وارداتی است و بهبود کیفی نان نیازمند گذشت زمان، استراحت گندم داخلی و استفاده از آن است که به مراتب کیفیت بهتری دارد.
اما کریمی در این خصوص ابراز عقیده نکرد که در حالی که هر ساله گندم مازاد در استان تولید می شود و سیلوها نیز فقط توان ذخیره سازی گندم مصرفی سالانه را دارند به چه دلیل از گندم وارداتی استفاده شده و زحمت کشاورز اردبیلی در سفره های هم شهریان خود دیده نمی شود.
قیمت نان به عنوان مهمترین گروه غذایی که همیشه به برکت سفره شناخته می شود هم اکنون از رشد زیادی برخوردار بوده که در قبال آن شهروندان نیز انتظار کیفی سازی محصول را دارند، از اینرو تعدیل این وضعیت در گرو بهبود سیاستگذاری کاشت، داشت و برداشت گندم است.
سیاستهایی که به عقیده کشاورزان با نگاه به منافع آنها و بهبود کشاورزی منطقه تدوین نشده است.
...........................
گزارش: ونوس بهنود
نظر شما