به گزارش خبرنگار مهر، در سده اخیر شخصیتی وجود دارد که توانسته است ترانه و تصنیف را تا حد شعر، البته با تعریف شعر سنتی معاصر، ارتقا دهد و شعر خود را هم تا مرز صمیمیت و روانی تصنیف و ترانه گسترش دهد. این شاعر نصنیف پرداز و ترانه‌ساز، زنده‌یاد رهی معیری است. چه بسیار غزل‌ها که از او به جا مانده که روانی و صمیمیت و رواج ترانه‌ها و تصنیف‌های موثر را داشته و چه تعداد ترانه‌ها و تصنیف‌هایی که از او به جا مانده و هم شانه و در حد و قواره شعر است.
بی شک رهی معیری را باید با شعرها و ترانه‌هایش، توامان شناخت. بحث و بررسی هنر او نیز، بدون توجه به هر یک از این دو گونه ادبی، ناقص و ناتمام خواهد بود. آثار رهی معیری نمونه‌هایی ارزنده است تا بتوانیم به اهمیت این هر دو گونه و شکل ادبی پی ببریم و از ورطه جنگ و منازعه‌ای اعلان نشده، کناره بجوییم و از یکسونگری و مطلق‌گرایی فاصله بگیریم.
محمدحسن (بیوک) معیری که تخلص رهی را برای خود برگزیده بود و به رهی معیری معروف شده است، روز دهم اردیبهشت 1288 شمسی در تهران متولد شد. پدرش محمدحسن خان معیری (موید خلوت) نوه دوستعلی خان نظام الدوله (معیرالممالک) و از عموزادگان فروغی بسطامی، غزل‌سرای نامدار بود. مادرش بانو فخری حجازی از نوادگان میرزا احمدخان مشیرالسلطنه و از اقوام مطیع‌الدوله حجازی نویسنده معروف به شمار می‌رفت. شاید هم سبب یکی بودن نام پدر و پسر، تولد رهی پس از درگذشت پدر باشد. رهی از نوجوانی به سرودن شعر پرداخت و همزمان به موسیقی دلبستگی پیدا کرد و گاه به نقاشی می‌پرداخت.
از شعر رهی باید به عنوان خوش‌تراش‌ترین نمونه غزل سنتی معاصر یاد کرد. دقت و توجه رهی به لفظ و حساسیت و انتخاب کلمات برگزیده و کنار هم چیدن آن‌ها با هارمونی و آهنگی گوش‌نواز، مثال زدنی است. او در این شیوه از استاد سخن سعدی، پیروی کرده است. نه این که غزلش تقلید از شیوه شیخ اجل باشد، بلکه تلفیق و هماهنگی کلمات را پس از غور بسیار در آثار بزرگان شعر و به ویژه سعدی که سرآمد این شیوه است، آموخته است. این چند بیت، نشانه تسلط او در ارائه سخنی روان و راحت است که طنین موسیقایی آن‌ها گوش‌نواز است.
از سوی دیگر، رهی یکی از نخستین کسانی است که در سال‌های آغازین قرن شمسی جاری، پس از یک دوره فترت ادب فارسی، به شیوه صائب تبریزی اقبال نشان داده است. از این گروه، در کنار رهی، می‌توان از کسانی چون امیری فیروزکوهی ،هادی رنجی، صابر همدانی و گلچین معانی نام برد.گرایش رهی به مضمون پردازی و معادله‌سازی، با زبان و بیانی شسته و رفته درآمیخته است. تا پیش از رهی، این دو ویژگی در شعر یک شاعر، کمتر جمع شده بود. شاعران سبک هندی معمولا به سلامت زبان و روانی بیان و ادبیت گفتار کمتر توجه داشته‌اند. از سوی دیگر آنان که به سبک عراقی غزل گفته‌اند، به خیالپردازی و مضمون‌سازی اقبال چندانی نشان نداده‌اند. شعر رهی، جمع میان این دو شیوه است، آن هم با وسواس‌ها و سختگیری‌هایی که خاص خود اوست.
کتاب «صفای چشمه مهتاب» در چندین فصل، گزیده اشعار رهی معیری را در برمی‌گیرد. فصل اول به گزیده غزلیات این شاعر اختصاص دارد. مثنوی‌ها، قطعه‌ها، قصیده‌ها، اشعار طنزآمیز، رباعی‌ها، تک بیت‌های برگزیده و ترانه‌ها و تصنیف‌ها عنوان فصل‌های بعدی کتاب هستند.
غزل غمگسار را از این مجموعه می‌خوانیم:
این کتاب با 134 صفحه، شمارگان 3 هزار نسخه و قیمت 2 هزار و 200 تومان منتشر شده است.
نظر شما