بافت فرسوده نقطه ضعف عمران و آبادانی مشهد/ دولت وارد میدان شد

به گزارش خبرنگار مهر، با تصویب هیئت وزیران، محمود صلاحی استاندار خراسان رضوی به عنوان نماینده ویژه رئیس جمهور در بهسازی و نوسازی بافت فرسوده پیرامون حرم تعیین شده است تا با اختیارات تام، به این پروژه بزرگ و قدیمی سرعت ببخشد.

شناسنامه

مشهد به عنوان یک مرکز جمعیت پذیر از سال 202 هجری و زمان شهادت امام رضا(ع) مطرح بوده است، اما شکل پذیری آن در قالب معماری هدفمند و منظم و برخودار از ساختمان های منطبق با ویژگی های مناسب در دوران صفویه آغاز و در دوره قاجار به اوج خود رسیده است.

رضا اسکندر پور کارشناس مسایل شهری در این باره می گوید: مشهد از قدیمی ترین سکونتگاه های کشوراست، در سده های اخیر همواره این شهر که از ادغام سناباد و توس سامان گرفته است، محل حضور دائم و موقت میلیون ها انسانی بوده است که به عشق امام رضا(ع) به مشهد سفر می کرده اند.

وی بیان می کند: تاریخ شهرداری نیز در مشهد حدود 100 سال عمر دارد و از اولین شهر هایی بوده است که بلدیه در آن استقرار یافته است، در مشهد ساختمان هایی وجود دارد که قوت آنها به دوره قاجاریه می رسد، این نشانه ها حاکی از آن است که بافت شهری به مفهوم امروزی در 200 سال اخیر در مرکز خراسان رضوی شکل گرفته و در قرن معاصر به اوج رسیده است.

به گفته وی نخسیتن بناهای مشهد در اطراف حرم مطهر امام رضا(ع) که محل اصلی توقف زائران و مسافران بوده شکل گرفته است، این بناها در کوچه های تنگ و باریک رشد کرده و در قالب واحد مسکونی و تجاری و مسافرخانه در خدمت شهر قرار داشته است.

اسکندرپور تصریح می کند: در دهه 50 اولین گام برای بازسای و نوسازی اطراف حرم برداشته شد، در این طرح 500 مسافرخانه و هتل و صدها واحد تجاری و مسکونی در معرض تیغ بلدوزرها قرار گرفت تا تمامی تیمچه ها، بازارچه ها، بازارهای سنتی و سر پوشیده اطراف حرم محو شود.

نتیجه اول

در پی خرابی اطراف حرم، سیمای این نقطه شهری کاملا تغییر کرد، با این دگرگونی هتل ها و مسافرخانه های جدید در چند گام عقب تر از محل قبلی احداث شد.

علیرضا نوحی کارشناس مسایل شهری در این باره می گوید: در پی تخریب حرم کمبود اقامتگاه و فروشگاه برای زائران کاملا محسوس شد، به همین دلیل شتاب برای ساخت مکانهای مورد نیاز آنها آغاز شد.

وی یادآور می شود: طی سه دهه اخیر از سوی آستان قدس رضوی 2 هزار میلیارد تومان هزینه شده است تا یک میلیون مترمربع صحن و حرم و رواق و ساختمانهای فرهنگی و و زیر گذر در زمین های آزاد شده بافت قبلی احداث شود.

نوحی، صحن رضوی، کتابخانه آستان قدس، بنیاد پژوهش ها، ساختمان حوزه علمیه و صحن های هدایت و قدس را مکانهایی ذکر می کند که در گذشته مکانهای تجاری و اقامتی بوده اند.

وی یادآور می شود: ضرورت نوسازی بافت فرسوده مشهد در اوایل انقلاب احساس و با توجه به رشد روز افزون زائران قرار شد، یک مساحت 337 هکتاری بازسازی شود.

این کارشناس می گوید: طی 15 سال گذشته 4 هزار میلیارد تومان برای تملک و احداث واحدهای اقامتی و تجاری هزینه شده است اما واقعیت آن است که نه پولی هزینه شده و نه پیشرفت کار رضایت بخش بوده است.

وی یادآور می شود: بافت مرکزی مشهد آن گونه که پژمان شهردار مشهد تاکید می کند مورد بی مهری قرار گرفته و از سوی وزیر و راه و شهرسازی و دیگر متولیان، کار محسوسی صورت نگرفته است، اوراق مشارکت هم با توجه به نیاز گسترده طرح پاسخگو نیست و به بودجه کلان نیاز دارد.

استانداری خراسان رضوی از تخصیص هزار میلیارد ریالی بودجه در دولت خبر داده است امام معلوم نیست این رقم کی به مشهد برسد.

به نظر می رسد با توجه به ضرورت ها، سرعت بازسای در این نقطه مشهد باید افزایش یابد تا زائر و مجاور از مشکلات بهداشتی و امنیتی آن رها شوند.

...............................

گزارش: محمد ابراهیمی