كمبود نيروي پرستاري سلامت جامعه را تهديد مي كند

 در حال حاضرميانگين استاندارد استخدام پرستاردر ازاي هر تخت 2 پرستار است كه متاسفانه در ايران اين رقم 5/1 نفر كمتر از استاندارد جهاني است ، يعني در ازاي هر تخت ما تنها 5/0 پرستار داريم، همچنين سرانه پرستار در كشورهاي پيشرفته به ازاي هر هزار نفر حداقل 3 پرستار و حداكثر 6 تا 8 پرستار است.

حال اگر جمعيت ايران را 70 ميليون نفر در نظر بگيريم، حداقل تعداد پرستار مورد نياز در ايران 210 هزار نفر است كه ما در خوشبينانه ترين شرايط بيش از 65 هزار پرستار شاغل نداريم.

البته تعداد پرستاران در كشورهاي ديگر به ازاي هر پزشك 3 پرستار است كه در اين حالت هم با توجه به 80 هزار پزشك شاغل در ايران بايد 240 هزار پرستار داشته باشيم كه در حال حاضر تنها يك چهارم از اين تعداد پرستار در كشور ما مشغول به كارند.

 كمبود نيروي انساني در بخش پرستاري باعث بروز بسياري از مشكلات از جمله عدم رسيدگي لازم به بيماران شده و بارها و بارها مسئولان سازمان نظام پزشكي اعلام كرده اند كه كمبود پرستار جان بيماران را تهديد مي كند و اكثر مرگ و ميرهايي كه در بيمارستان هاي كشور رخ مي دهد به دليل كمبود نيروي پرستار است.

چنين كمبودي باعث شده تا بيشتر خدماتي را كه بايد توسط پرستار به بيماران ارايه شود، توسط همراه بيمار انجام مي گيرد و خيلي از خدمات بهداشتي و درماني نيز در اين زمينه به دليل كمبود پرستار انجام نمي شود.

استاندارد فعاليت پرستاران در دنيا در سه سطح مختلف دسته بندي شده سطح بهداشت، درمان و توانبخشي كه در كشور ما استخدام پرستاران فقط در بخش درمان صورت گرفته و آن هم به ازاي هر تخت مصوب 5/1 نفر است.

از اين 5/1 نفر تنها 7/0 آن به جذب نيروي پرستار اختصاص دارد و اين در حالي است كه قانون فوق شامل بخش هاي ويژه در بيمارستان ها نمي شود. مثلا هيچ نيروي براي بخش ICU ، CCU ، PCU و ... در نظر گرفته نشده است و مسئولان اين بخش ها براي تامين نيروي انساني خود مجبورند از بخش هاي ديگر پرستاران را به اين بخش ها بفرستند كه اين امر باعث مي شود بيمارستان ها در بخش عمومي خود با كمبود شديد پرستار مواجه شوند، نبايد فراموش كرد كه براي بخش هاي پاراكيلينيكي از جمله بخش دياليز نيز در قانون هيچ پيش بيني نشده است در حالي كه پرستاران در اين بخش ها هم بايد فعاليت كنند و حضورشان در بخشي چون دياليز و ... بسيار مهم است.

بعد از آن كه كميسيون بهداشت و درمان مجلس با قيد دو فوريت استخدام نيروي انساني در وزارت بهداشت را به تصويب رساند و قرار بر اين شد كه يك سوم اين تعداد به نيروي پرستار اختصاص يابد، به يك باره كميسيون اجتماعي مجلس با اين موضوع مخالفت كرده و اظهار داشت تنها استخدام 20 هزار نيروي پرستار براي كار در بيمارستان هاي تازه تاسيس مي تواند مشكل كمبود پرستار را حل كند، اين در حالي بود كه بيمارستان هاي بزرگي با قدمت چند دهه هنوز از كمبود نيروي پرستار رنج مي برند و جان بسياري از بيماران به همين دليل تهديد مي شود.

اما خبر خوبي كه مي شود تا حدي به آن اميدوار شد، تصويب نهايي طرح استخدام سالانه 6 هزار نيروي انساني علاوه بر استخدام به تعداد بازنشستگان هر ساله وزارت بهداشت است كه اميدواريم پرستاران سهم بيشتري از اين قانون ببرند.  

 معاون فرهنگي و اجتماعي سازمان نظام پرستاري در گفتگو با خبرنگار اجتماعي خبرگزاري مهر مي گويد: ما اميدواريم با تصويب استخدام هر سال 6 هزار نفر نيرو توسط وزارت بهداشت سهم قابل توجهي به پرستاران اختصاص يابد.

وي مي افزايد: 30 سال پيش براي هر تخت بيمارستاني 7/0 نيروي پرستار استخدام مي كردن و اين در حالي بود كه بيمارستان ها بخش هاي ويژه نداشتند بسياري از بيماري هايي كه امروزه وجود دارد در آن موقع نبود به همين دليل كمبود نيروي پرستار احساس نمي شد.

محمد شريفي مقدم  تصريح مي كند: در حال حاضر بسياري از عمل هاي جراحي در ايران انجام مي شود، بخش هاي مختلف مراقبت هاي ويژه مخصوص بيماران در بيمارستان ها داير شده و تمام اين ها نياز به نيروي پرستاري دارد.

وي نظر كميسيون اجتماعي مجلس را در خصوص جبران كمبود تعداد پرستاران با استخدام 20 هزار نيرو براي استخدام در بيمارستان هاي تازه تاسيس مي گويد: اين نظرات كاملا غير كارشناسي است ، نه كميسيون اجتماعي و نه سازمان مديريت و نه حتي وزارت بهداشت و درمان نمي توانند در  كمبود كادر پرستاري نظر كارشناسي بدهند.

شريفي مقدم مي افزايد: كار كارشناسي بر روي كمبود نيروي پرستاري به سازمان نظام پرستاري مربوط مي شود، سازمان نظام پرستاري مي تواند با احاطه اي كه بر موضوع دارد تمام جوانب اين كار را در نظر بگيرد.

معاون فرهنگي و اجتماعي سازمان نظام پرستاري تصريح مي كند: سازمان مديريت سعي دارد در كار پرستاران كار شكني كند، عدم حسن نيت اين سازمان مدت ها است كه به ما ثابت شده است ، در واقع سازمان مديريت خود بزرگترين مانع بر سر راه سلامت مردم است.

وي مي گويد: اگر ما بخواهيم به مردم حداقل خدمات بهداشتي و درماني را ارايه دهيم نياز به 210 هزار پرستار داريم، ولي در حال حاضر تنها 70 هزار نيروي پرستار مشغول به كار داريم.

شريفي مقدم مي افزايد: با تصويب طرح استخدام سالانه 6 هزار نيروي جديد در وزارت بهداشت و علاوه بر آن استخدام به تعداد خروجي ها اميدواريم وزارت بهداشت درصد بالايي از اين طرح را به نيروي پرستار اختصاص دهد تا حداقل در اين زمينه با مشكل مواجه نباشيم.