دکتر سید محمد ثقفی در مورد اینکه مسئولیت پذیری موضوعی است که از رهگذر جامعهپذیری قابل درک است، چه نهادهای در جامعهپذیری مسئولیتپذیری نقش اساسی ایفا میکنند؟ گفت: لازمه زندگی اجتماعی تقسیم کار است نتیجه تقسیم کار هم به وجود آمدن نهادها و سازمانهای هماهنگ با یکدیدگر است. این هماهنگیها نظم اجتماعی را سبب میشوند و نظم اجتماعی یک جامعه آرام، با نظم و سازمان یافته که در آن هرکسی وظیفه خودش را انجام میدهد را به وجود میآورد.
وی افزود: دورکیم جامعه را به یک ماشین یا دستگاه منظم تشبیه میکند که هر یک از اجزای آن وظیفه و مسئولیتی به عهده دارند. البته مسئولیت برای آن به عنوان یک مفهوم ارزشی تلقی نمیشود بلکه کارکرد اجزا و کل دستگاه است.
استاد جامعه شناسی دانشگاه آزاد ادامه داد: انجام کار اجزا (نهادها)، انتظام اجتماعی را به همراه میآورد و اگر چنین نشود هرج و مرج پیش میآید. اگر مسئولیتپذیری باشد هر نهادی باید وظیفه خود را انجام دهد؛ یعنی یک وظیفه اجتماعی آن نهاد است.
این محقق و پژوهشگر جامعهشناسی دین تصریح کرد: برای سامان جامعه باید هر نهادی وظیفه خود را به خوبی انجام دهد. ارسطو وافلاطون هم انسان را مدنی الطبع یعنی جامعهپذیر میدانستند.
ثقفی افزود: در کشور ما علاوه بر وظیفه نهادها یک بعد ارزش دینی هم به مسئولیتپذیری داده است. زیرا پیامبر فرمود هرکسی که کاری را انجام میدهد باید آن را متقن، محکم و به طور کامل انجام دهد.
وی در مورد اینکه میزان نهادینه شدن این اصل در میان مسئولان ما چقدر است؟ اینکه آیا مردم در نهادینه ساختن این اصل نگاهی به رفتار مقامات و مسئولان خود دارند؟ اظهارداشت: این مسئله برمیگردد به نوع سیستم کشورها. در نظام مدرن عصر جدید جامعه ارگانیک وار به وضع موجود نظم میدهد و در سیستمهای سابق کمونیستی این مسئله شلتر است و دیدیم که فروپاشید.
این نویسنده و مترجم درپایان یادآورشد: البته در کشور ما درست است که همه سر وقت به سرکار میروند و سر وقت آن را ترک میکنند، اما آیا ساعت کار مفید ما مانند کشورهای پیشرفته است؟ در ادارات ما به بهانه نهار و نماز یک ساعت تعطیل میکنند و حتی در سالی که مقام معظم رهبری سال وجدان کاری مطرح نمود ارباب رجوعها از ادارات راضی نبودند. مشکلات سیستم اداری ما نشان میدهد که ما میان علم و عمل فاصله زیادی داریم. و باید گفت که دوصد گفته چون نیم کردارنیست.
نظر شما