به گزارش خبرگزاری مهر، اصطلاح «عملیات روانی» یکی از مفاهیم متداول در مکاتبات و مذاکرات استراتژیست‌ها، نظریه‌پردازان و کارشناسان علوم سیاسی است؛ اما با وجود آنکه از این واژه در سطح گسترده و مقیاس وسیعی بهره‌برداری می‌شود اتفاق نظری پیرامون مفهوم آن وجود ندارد، تا حدی که تلقی افراد، گروه‌ها و دولت‌های مختلف از مفهوم عملیات‌روانی بسیار متفاوت است.
طراحی و بهره‌گیری هدفمند از تبلیغات و سایر اقدامات که هدف اصلی طراحان آن تاثیرگذاری و نفوذ در باورها، اعتقادات، عواطف و احساسات، تمایلات و رفتار ملت‌ها و دولت‌های متخاصم، بی‌طرف و هم پیمان به منظور دستیابی به اهداف ایدئولوژیک و ملی می‌باشد. ابعاد، پیچیدگی و قدرت اثربخشی عملیات‌روانی در گذر زمان رو به افزایش است.
مهمترین عامل گستردگی، پیچیدگی و قدرت بالای تاثیرگذاری عملیات‌های روانی، در دهه‌های پایانی قرن بیستم میلادی، مدیون بهره برداری از علوم گوناگون، به خدمت گرفتن وسایل ارتباط جمعی و تبلیغات و استخدام پژوهشگران و صاحب نظران اندیشمند از سوی سیاستمداران و دستاندرکاران مسایل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در این عرصه بوده است.
کتاب حاضر در مورد اصول و مبانی عملیات روانی بحث می‌نماید. کتاب از مقدمه و شش فصل به رشته تحریر درآمده است. در مقدمه کتاب با عنوان «اسلام‌هراسی دستور کار جدید عملیات روانی غرب» که به قلم دکتر اصغر افتخاری می‌باشد؛ نگارنده به دنبال پاسخ این سئوال است که: دلیل توفیق نسبی پروژه اسلام‌هراسی در جهان معاصر چیست؟ به عبارت دیگر محقق از «چرایی توفیق» راهبرد اسلام‌هراسی غرب سئوال می‌نماید.
دلیل این امر آن است که عملیات روانی از دیرباز بر ضد جهان اسلام در حال طراحی و اجرا بوده است، اما میزان توفیق آن ضرورتاً متناسب با ابزارها و منابع در اختیار عاملان عملیات‌روانی نبوده است. بلکه موفقیت و توانمندی مخاطب نقش مهمتری را ایفا نموده است.
نگارنده با تحلیل الگوی «برچسب» و کاربست آن در موضوع «اسلام‌هراسی»، این فرضیه را عرضه داشته که عملیات‌روانی غرب در حوزه ترویج اسلام‌هراسی در گرو تکوین و ظهور «اسلام‌هراسی ایجابی» در جهان اسلام است. منظور از «اسلام‌هراسی ایجابی»، ایجاد زمینه‌های داخلی برای توفیق سیاست‌های معارضه جویانه غرب است و این که عملیات‌روانی غرب بدون وجود مویدات و زمینه‌های داخلی نمی‌تواند از توفیق نسبی برخوردار باشد.
مبنای تأیید این فرضیه، تمییز بین دو گونه از «اسلام‌هراسی» (ایجابی ـ سلبی) است. در حالی که اسلام‌هراسی سلبی ریشه در تاریخ تحول مناسبات جهان اسلام با غرب و رویارویی این دو دارد (چیزی که موضوع رفتار عامل عملیات‌روانی است)؛ اسلام‌هراسی ایجابی از ناحیه داخلی و تحت تأثیر (غیر مستقیم) سیاست‌های غربی تکوین یافته است (چیزی که موضوع رفتار مخاطب یا هدف عملیات روانی است).
نتایج تحقیق بیانگر آن است که اسلام‌هراسی سلبی به دلیل مواجه شدن با مقاومت افکار عمومی (اعم از نخبگان و مردم) ـ بدلیل تولید وجهه‌ای مظلوم و تحت ستم از جهان اسلام در مقابل هجوم غرب ـ ناکام مانده و لذا «اسلام‌هراسی ایجابی» در تأیید آن پدیدار می‌شود که تا به امروز صورت غالب اسلام‌هراسی را شکل می‌دهد.
معنای این سخن آن است که الگوی عملیات روانی بر ضد جهان اسلام و ایران از حالت سلبی (اتکای بیش از حد به ابزارها) خارج و به سمت الگوی ایجابی (یعنی جلب همراهی عناصر داخلی) تمایل یافته است. در مقدمه حاضر، موضوع اسلام‌هراسی به عنوان هدف اصلی این گونه از عملیات روانی مورد بررسی قرار گرفته است.
«اصول و مبانی عملیات روانی (درآمدی بر اهداف، ابزارها و روش‌ها)» تألیف مهدی ذوالفقاری، با مقدمه اصغر افتخاری به همت انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) در سال جاری به بهای 60000 ریال منتشر شد.
نظر شما