به گزارش خبرنگار مهر، بسیاری از بزرگترها در شب‌های رمضان با بیان خاطراتشان از مراسمات سنتی خود، یاد گذشته ها را برای نسل امروز مرور می کنند تا از فراموشی این رسوم جلوگیری کنند. شاید این مراسم‌ها با گذشت زمان کمرنگ تر شده باشند اما هنوز در بسیاری از مناطق انجام می شوند. استان قم نیز شاهد اجرای مراسم مختلفی برای استقبال، گذران و بدرقه ماه مبارک رمضان است.
مردم قم هرساله قبل از آغاز ماه مبارک رمضان به غبار روبی منازل و مساجد می پردازند و مانند میزبانی شایسته خود را برای استقبال از این ماه آماده می کنند.
"خانه تکانی" برای مردم قم نه تنها به منظور استقبال از بهار طبیعت و در فروردین ماه، که برای استقبال از بهار قرآن نیز صورت می گیرد و اعضای خانواده های این استان با مشارکت، تلاش دارند تا استقبالی شایسته از ماه خدا داشته باشند.
یکی از رسوم دیگر مردم این استان برای پیشواز از رمضان انجام مراسم « کلوخ اندازون» است. در این مراسم که بیشتر در گذشته انجام می گرفت، مردم به بیرون از شهر رفته و به مناسبت آغاز ماه رمضان به شادی می پرداختند.
در این مراسم، مردم با ساز و نقاره به محل دروازه قلعه می رفتند و بعد از جشن، هر کس کلوخی برداشته و به نیت اعطای توفیق روزه داری در آب خندق دروازه قلعه می انداخت.
انجام مراسم "آشتی کنان" از دیگر آیین های این استان برای پیشوازی از ماه مبارک رمضان است.
این مراسم توسط بزرگان هر خانواده و هر محله برای برطرف کردن کدورت‌ها انجام می‌شود تا مومنان با دل‌هایی پاک و عاری از کینه‌ها به استقبال این ماه عزیز بروند.
رسوم گذران ماه رمضان
همچنین مردم قم در این ماه برای برپایی نماز جماعت، مراسم دعا و انجام مراسم شب‌های احیا، در حرم حضرت معصومه(س) به عنوان ولی نعمت خود حضور می‌یابند و حتی در طول روزهای این ماه نیز مراسم تلاوت قرآن کریم را به صورت جمعی یا فردی در این مکان مقدس برپا می‌دارند.
"سحر خوانی" رسم دیگری است که توسط مردم قم و البته بسیاری از هموطنان دیگر در طول ماه مبارک رمضان انجام می‌شده است.
سحر خوانان با راه رفتن در کوچه‌ها و کوبیدن درب خانه‌ها، با طبل زنی و شیپور زنی، خواندن مناجات و سردادن تصنیف‌هایی مردم را از وقت سحر آگاه می‌کردند.
سحر خوانان با دانشی که داشتند وقت سحر و اذان را از روی تغییرات ستارگان به خصوص ستاره زحل و یا بانگ دوم خروس، اعلام می‌کردند.
"توپ در کردن" رویه دیگری بود که برای اطلاع مردم از وقت سحر، در گذشته انجام می‌گرفت، در این مراسم با استفاده از شلیک یک توپ که در نزدیکی حرم حضرت معصومه(س) مستقر می‌شد، مردم را از زمان آگاه می‌کردند.
افطار و پذیرایی از روزه داران
"خرما گردانی" از رسوم مردم قم برای پذیرایی از روزه داران است و بیشتر در مساجدی برگزار می‌شود که نماز جماعت قبل از افطار برگزار می‌شود. در این مراسم بعد از اتمام نماز، عده‌ای با افطاری مختصری مانند خرما، روزه روزه داران را باز می‌کردند.
همچنین رسم نیک و پسندیده افطاری دادن به مومنین مستمند از دیگر آیینی است که نه تنها در گذشته، که امروزه نیز در حال اجرا است و علاوه بر قم در سایر نقاط کشور نیز انجام می شود.
در این مراسم خیرین و نیکوکاران با برپایی سفره‌های افطار در مساجد و حسینه‌ها یا توزیع غذا در مناطق فقیرنشین شهر، به این فریضه الهی که بارها در قرآن کریم و احادیث بر آن تاکید شده است، عمل می کردند.
بدرقه ماه رمضان در قم
در قم از گذشته‌ها رسم بر این بوده است که پس از اعلام عید فطر، اقوام و همسایگان برای تبریک عید و بدرقه ماه مبارک رمضان به خانه‌های یکدیگر می‌روند و به دید و بازدید می‌پردازند.
همچنین پدر و مادرها و سایر بزرگترها در پایان ماه مبارک رمضان به کودکان و نوجوانان که توانسته‌اند روزه بگیرند، هدیه‌ای داده می‌شود تا کودکان و نوجوانان خاطره خوبی از این ماه در ذهن داشته باشند و با اشتیاق خود را برای سال بعد آماده کنند.
................................
محدثه نجف زاده
نظر شما