به گزارش خبرنگار مهر، جنوب استان کرمان یکی از قطبهای اصلی تولید مرکبات محسوب می شود به گونه ای که در ایام نوروز و با افزایش تقاضای مرکبات، کرمان به تنهایی میوه چندین استان بزرگ کشور را تامین می کند.
عدم استفاده از کود شیمیایی و سم از جمله مزایای مرکبات کرمان است که در کمتر استان دیگری مشاهده می شود و از این رو کرمان قطب تولید مرکبات ارگانیک به خصوص لیموترش محسوب می شود اما طی سالهای اخیر جنوب استان کرمان دچار آفتی نابود نشدنی قرار گرفته است و این آفت مرموز چیزی نیست جز "جاروی جادوگر".
این بیماری در سال 1986 برای اولین بار در باغهای مرکبات عمان مشاهده شد و تنها طی 15 سال 95 درصد باغهای لیومترش عمان نابود شد و هم اکنون نیز از باغهای این کشور که بخش قابل توجهی از نیاز کشورهای حاشیه خلیج فارس را تامین می کرد تنها یادی مانده در خاطره عربهای عمانی.
اما این آفت نابود نشدنی از سال 67 سایه اش را برباغهای جنوب کشور انداخت این آفت برای اولین بار در سیستان و بلوچستان شروع شد و پس از آن به باغهای هرمزگان و در نهایت به باغهای لیموترش جنوب استان کرمان راه یافت.
نکته قابل توجه اینکه هر درختی که به این بیماری گرفتار شود هیچ درمانی ندارد به جز آتش.
نکته قابل توجه اینکه هر درختی که به این بیماری گرفتار شود هیچ درمانی ندارد به جز آتش.
درختان گرفتار به این بیماری دچار پدیده ای می شوند نادر و شاخه های این درختان در مدت کوتاهی شبیه جاروی جادوگر می شود که کشاورزان محلی به اصلاح به آن جاروک می گویند.
تنها توصیه کارشناسان کشاورزی نیز قطع سریع و سوزاندن درختان و ریختن آهک بر باقیمانده آنها است اما این درمان خشن نیز نتوانسته این جادو را از سر کشاورزان جنوب کرمان برهاند.
آلوده شدن باغهای سه استان جنوب شرق به بیماری مهار نشدنی
کارشناسان اولین مرکز شیوع این بیماری را در ایران نیکشهر سیستان و بلوچستان می دانند و پس از آن انتقال نهالهای لیموترش موجب شیوع این بیماری شد و هم اکنون بخش قابل توجهی از باغهای سه استان اصلی تولید لیموترش گرفتار شده اند و با وجود احداث ایستگاههای قرنطینه و کنترل شدید این بیماری همچنان قربانی می گیرد.
جنوب استان کرمان در وسعتی به میزان چهار هزار و 700 هکتار به کشت لیوترش اختصاص دارد اما این بیماری و همچنین خشکسالی و بروز آفتهای دیگر کشاورزان لیموکار جنوب کرمان را به ستوه آورده است.
وضعیت به جایی رسیده که کشاورزان دیگر توان پرداخت بدهی های تسهیلات بانکی را نیز ندارند و این مسئله شرایطی را مهیا کرده است که این روزهای مردم جنوب کرمان لیموی مورد نیاز خود را از سایر استانها تامین کنند.
جاروک؛ سرطان مرکبات/ تحقیقات همچنان ادامه دارد
محمد اسلام پناه، کارشناس کشاورزی در خصوص وضعیت باغهای جنوب کرمان به مهر می گوید: متاسفانه در حال حاضر بخش قابل توجهی از باغها به بیماری مبتلاء شده اند و دلیل این مسئله نیز شیوع سریع بیماری در باغها است.
وی افزود: هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد و تنها برخی توصیه های ژنتیکی شده است.
اسلام پناه ادامه داد: به کشاورزان توصیه می کنیم که به هیچ عنوان از نهالهای ناشناس به صرف اینکه ارزان هستند استفاده نکنند.
این کارشناس کشاورزی افزود: بخش قابل توجهی از درختان بارور جنوب کرمان از بین رفته اند و اگر کشاورزان این تهدید را جدی نگیرند وضعیت بدتر نیز می شود.
اسلام پناه از کشاورزان خواست به شدت وضعیت باغها را کنترل کنند و در صورت مشاهده بیماری بلافاصله درخت مورد نظر را مطابق با توصیه های علمی از بین ببرند.
وی گفت: دلیل اینکه به این بیماری جاروی جادوگر می گویند این است که شاخه درختان به سرعت شبیه جارو می شود و شاخه های متعدد بر درختان می روید اما قدرت باروری درخت به شدت کاهش می یابد.
امحاء 2000هکتار باغ مثمر لیمو در کرمان/ درختان بیمار آتش زده می شوند
وی افزود: آمار درختان امحاء شده نگران کننده است و تنها در جنوب استان کرمان تا کنون هزاران هکتار باغ امحاء شده است.
وی گفت: طی ماههای اخیر تحولی در عرصه مبارزه با این بیماری ایجاد شده است و روشهای جدیدی توصیه می شود.
محمد شعبانی، باغدار لیوترش در جنوب کرمان در گفتگو با مهر اظهارداشت: نیمی از درختان لیمو در جنوب کرمان از بین رفته است و به همین علت تولید نیز کاهش چشمگیر یافته است هر چند که باغها از بین رفته اما همچنان بخش قابل توجهی از لیموترش از جنوب کرمان تامین می شود.
نگرانی کشاورزان از ادامه گسترش بیماری
این تولید کننده لیموترش افزود: خشکسالی و جاروک جادوگر بلای جان کشاورزان شده اند زیرا پردرآمدترین محصول اقتصادی جنوب کرمان باغهای مرکبات لیموترش است.
وی افزود: بسیاری از کشاورزان دیگر باغهای جدید را پس از امحاء جایگزین نکرده اند و در برخی موارد نیز بار دیگر نهالهای آلوده وارد شده است که نتیجه اش همان شد که بعد از شیوع اول روی داد و این مسئله پذیرفته نیست.
این کشاورز افزود: وضعیت به جایی رسیده که توان پرداخت تسهیلات بانکی را هم نداریم و این امر باید به صورت ویزه مورد توجه مسئولان قرار گیرد.
وی گفت: آب در دسترس نیز برای کشاوری کاهش یافته است و از سوی دیگر توان جایگزین کردن باغها را نیز نداریم و در این زمینه باید نهال رایگان در اختیار کشاورزان قرار گیرد تا باغهای حذف شده را جایگزین کنیم.
این کشاورز افزود: تنها راه مقابله با شیوع این بیماری آتش زدن درختان آلوده است و این چنین باغهای خود را با دستان خود آتش می زنیم و باید برای این مسئله هزینه نیز بکنیم.
آغاز برداشت لیموترش و مثنوی مشکلات کشاورزان/ صادرات لیموخشک و تعجب لیموکاران داخلی
وی با اشاره به آغاز برداشت لیمو در جنوب کرمان که از مرداد تا شهریور ماه ادامه دارد گفت: با این وجود هیچ حمایتی از کشاورزان نمی شود و با قیمت بالای حمل و نقل از یک سو و دلال بازی از سوی دیگر مواجه هستیم.
وی ادامه داد: یکی از راههای جبران هزینه ها فروش لیمو به صورت لیموخشک است اما جالب است که بدانید لیموخشک به صورت عمده از خارج وارد می شود و همین امر موجب ضرر مضاعف کشاورزان می شود.
اما مجید درینی، رئیس جهاد کشاورزی جنوب استان کرمان در خصوص وضعیت باغهای جنوب کرمان اینگونه نظر می دهد که نمی توان صدمه وارد شده به باغهای جنوب کرمان را نادیده گرفت.
درینی افزود: هم اکنون برداشت لیمو از باغهای باقیمانده در جنوب استان کرمان به عنوان یکی از قطبهای تولید لیمو آغاز شده است.
وی شیوع این بیماری را تنها مختص به جنوب کرمان ندانست و گفت تمام استانهای تولید کننده با این مشکل مواجه شده اند و امیدواریم به زودی راه حل نهایی برای کنترل این آفت پیدا شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب استان کرمان اضافه کرد: تقریبا از مجموع باغهای جنوب کرمان تاکنون دو هزار هکتار حذف شده اند و این تنها راه مبارزه با شیوع این آفت است.
وی گفت: در مجموع پیش بینی میزان برداشت محصول بیش از 50 هزار تن محصول است که از کیفیت مناسبی برخوردار است.
وی افزود: تمام شهرستانهای جنوبی استان کرمان که مرکز تولید مرکبات جنوب شرق کشور محسوب می شوند این روزها درگیر برداشت لیموترش هستند.
درینی به حمایتهای دولت برای سرپا نگه داشتن این صنعت و احیاء دوباره آن اشاره کرد و گفت: نهال مورد نیاز برای جایگزنی در باغهای افراد متقاضی به صورت رایگان تامین می شود و از باغداران می خواهیم از نهالهای قاچاق و دارای بیماری استفاده نکنند زیرا جاروک به سرعت در باغها شیوع می یابد.
حجم باغهای امحاء شده موجب تضعیف اقتصاد منطقه شده است
شدت بیماری جاردوک به حدی است که از آن به عنوان سرطانی باغهای لیمو یاد می شود این گفته محمد ارژنگ گیاه پزشک است.
ارژنگ به خبرنگار مهر می گوید: حجم خسارت ناشی از این بیماری به شدت بالا است و همین مسئله اقتصاد کشاورزان را به شدت تضعیف کرده است.
وی عنوان کرد: در حال حاضر حدود 60 طرح برای مبارزه با این بیماری در حال مطالعه است و در این میان مقاومت ژنتیکی درختان و نهالها در مقابل بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است.
وی افزود: این بیماری از طریق حشرات و پیوندکهای آلوده گسترش می یابد و به دلیل زمان خفته بیماری در سالهای ابتدایی کشاورزان به پیوندها ادامه می دهند و اصلا اطلاعی از بیماری ندارند اما طی چند سال باغها در صورت امحا نشده به کلی خشک می شوند و این چیزی است که در جنوب استان کرمان روی داده است.
ارژنگ عامل این بیماری را فیوپلاسمایی دانست و گفت: این عامل در حقیقت همان عامل ویروسی است.
وی قطع درختان آلوده و سوزانده آن را تنها راه مقابله با بیماری عنوان کرد.
تنها راه ممکن برای جلوگیری از سرایت این بیماری به سایر درختان، قطع درختان بیمار و سوزاندن و معدوم کردن آنهاست.
............................
گزارش: اسما محمودی
نظر شما