سیدحسین عابدینی، مدیر انتشارات سفیر اردهال در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن بیان مشکلاتی که برای چاپ کتاب با آن‌ها روبروست، گفت: وضعیت نشر یکی از مواردی است که دیگر همه از آن خبر دارند و می‌دانند چگونه است. کار فرهنگی هم دیگر از دستور کار ناشران خارج است. یعنی همه ما ناشرها سعی داریم کاری کنیم که بتوانیم حداقل هزینه‌های خودمان را تامین کنیم.
وی افزود: سر پا ماندن ناشران در شرایط فعلی بسیار مشکل است. چون هیچ حمایتی هم از آن‌ها نمی‌شود؛ چه حمایت از طریق ارشاد و چه حمایت از طرف نهادهای دیگر. چند سال پیش حمایت‌هایی درباره مکان ناشران و تهیه امکانات می‌شد، ولی از حدود 5 سال پیش است که دیگر از چنین حمایت‌هایی خبری نیست. زمانی هم بود که حمایت‌هایی درباره چاپ کتاب صورت می‌گرفت. زمانی بود که کاغذ یارانه‌ای در اختیار ناشران قرار می‌گرفت که البته حذفش هم کار بدی نبود. چون موجب شد ناشران پویاتر کار کنند و دیگر هر کتابی را چاپ نکنند.
این مدیر نشر ادامه داد: بعد از سال‌هایی که به آن‌ها اشاره کردم، بحث قیمت کاغذ و شرایط فعلی پیش آمد که قیمت کاغذ همه بحث‌ها را تحت شعاع قرار داد و موقعیت به گونه‌ای رقم خورده که هیچ ناشری نمی‌تواند کتابی را که دلخواهش است، به چاپ برساند و نمی‌تواند همه هزینه‌های چاپ کتاب را هم به تنهایی بپردازد. به این ترتیب برخی ناشران، مولف و صاحب اثر را مجبور می‌کنند بخشی از هزینه‌ها را تقبل کند و یا راه‌های دیگری را پیش می‌گیرند.
عابدینی گفت: سابق بر این، سالانه 50 تا 60 عنوان کتاب چاپ می‌کردیم، ولی در حال حاضر شرایط به گونه‌ای است که تعداد زیادی از کتاب‌هایی که به ما پیشنهاد می‌شود، رد می‌کنیم؛ چون قیمت کاغذ چنین اجازه‌ای به ما نمی‌دهد. این مشکل برای همه ناشرها وجود دارد و چیزی نیست که فقط جمعی از ناشرها با آن روبرو باشند. بحث کتابخوانی مردم هم که دیگر کتابخوان نیستند، مطرح است و فشار اقتصادی باعث شده تا کتاب از سبد خرید خانواده‌ها حذف شود. اگر در کشورمان کتابخوان داشتیم و مشکلات هم به همین وضع فعلی وجود داشتند، باز امید بود 70 تا 80 درصد مشکلات را رفع کنیم. یعنی اگر کتابخوان داشتیم، می‌توانستیم قیمت کتاب را تا حد معقولی بالا ببریم تا مخارجمان تامین شود.
این نویسنده در ادامه گفت: انتشارات سفیر اردهال حدود 7 سال است که شروع به کار کرده است. هنوز کارمان به آن‌جا نرسیده است که بخواهیم این نشر را تعطیل کنیم. راهی که در این شرایط پیش گرفته‌ایم، استفاده از چاپ دیجیتال است ولی راستش این است که با این چاپ دیجیتال و شمارگان 100 تا 200 نسخه‌ای که داریم، سر خود را کلاه می‌گذاریم. این کار باعث می‌شود که کتاب فقط به چاپ برسد و انتفاعی برای ناشر ندارد. چاپ دیجیتال تنها کار را ساده‌تر و روان‌تر می‌کند. ما امروز 70 درصد کتاب‌هایمان را با چاپ دیجیتال منتشر می‌کنیم. یک سری کتاب‌هایی هستند که قدیمی‌اند و به واسطه پرفروش بودنشان با همان رقم تیراژ قدیمی چاپ می‌شوند، اما در کل امروز ناشرها به چاپ دیجیتال رو آورده‌اند. اگر یک ناشر بخواهد یک کتاب 200 صفحه‌ای را با چاپ افست منتشر کند، حداقل باید 3 میلیون تومان هزینه کند، اما مگر چقدر می‌تواند کتاب 200 صفحه‌ای را با این رقم هزینه چاپ کند و در انبار نگه دارد. به این ترتیب به سمت چاپ دیجیتال می‌رود. چاپ دیجیتال سودی در بر نخواهد داشت، ولی ضرری هم به دنبال ندارد؛ یعنی ناشری که با چاپ دیجیتال کتاب چاپ کند، ضرر نمی‌کند ولی سود هم نمی‌برد.
وی درباره صفر شدن تعرفه واردات کاغذ گفت: به نظرم این موضوع هیچ کاری را از پیش نخواهد برد. دلار دولتی سال پیش هزار و 200 تومان بود که امسال قیمتش دو برابر شده است. کاغذ هم حداقل باید قیمتش دو برابر یا حداکثر 2 برابر و نیم می‌شد ولی قیمت کاغذ نسبت به شرایط سال گذشته 4 برابر شده است. تعرفه واردات و گمرکی کاغذ هم 10 درصد قیمت تمام شده اش بود. حالا اگر این تعرفه برداشته شده، اتفاق خاصی نیافتاده است. قیمت کاغذ ارزان می‌شود، ولی مثل این می‌ماند که ما کاغذ را الان با قیمت 95 هزار تومان می‌خریم و با ارزان شدنش، 85 یا حداکثر 75 هزار تومان آن را خواهیم خرید. بنابراین هنوز هم قیمت کاغذ بالاست و اگر به 35 هزار تومان برسد، می‌توان گفت کاری صورت گرفته است. حتی 40 هزار تومان هم فایده‌ای ندارد.
عابدینی افزود: ناشری که چند سال پیش نمی‌توانست کتاب چاپ کند، امروز هم نمی‌تواند چاپ کند. مافیای کاغذی که وجود دارد، کارها را جلو می‌برد و هیچ کاری‌اش هم نمی‌توان کرد. تازه این مباحث درباره کاغذ خارجی مطرح است. مشکلاتی هم در زمینه کاغذ داخلی‌مان داریم و این‌گونه نیست که کاغذ داخلی بدون مشکل به دست ناشر برسد. اما آن‌قدر بی‌مدیریتی و بی‌مسئولیتی در همین زمینه وجود دارد که نمی‌توانند قیمت کاغذ داخلی را هم متعادل کنند. در توزیع هم که مافیای خاص دیگری وجود دارد و کاغذ را جایی در بازار آزاد می‌فروشند. در حالی که اگر به ناشر بفروشند، باز می‌شود سامانی به شرایط نشر داد. امسال اتحادیه ناشران برای تعدادی از ناشران، کاغذ هندی با قیمت 49 هزار تومان وارد کر. برخی از این ناشران این کاغذها را بندی 72 تا 73 هزار تومان در بازار فروختند.
این ناشر در پایان سخنانش گفت: همه موضوعات در قیمت دلار و مسائل مشابه خلاصه نمی‌شود. احتیاجی نیست که قیمت کاغذ خارجی در داخل کنترل شود، کافی است قیمت و توزیع کاغذ داخلی کنترل و نظارت شود تا باری از دوش جامعه نشر برداشته شود.
نظر شما