به گزارش خبرنگار مهر، در مورد ظرفیت‌های فراوان گیاهان دارویی و قابلیت کاشت این گیاهان در خراسان شمالی، بحث‌های فروانی شده و به تبع این بحث‌ها مسئولین مربوطه نیز جلسات و سلسله نشست‌های تخصصی و غیرتخصصی بیشماری را برگزار کرده‌اند.
در بسیاری از این جلسات گفته شده که از حدود هزار و 200 گونه گیاهی موجود در خراسان شمالی 120 گونه آن، گیاه دارویی است و در مورد لزوم بهره برداری از این گیاهان طبیعی و توسعه کشت صنعتی آن، سخنرانی‌های فراوانی ایراد شده است.
آنچه که در طی سال‌های اخیر از ورای برنامه ریزی مسئولان بیرون آمده، تداوم بهره برداری‌های سنتی روستانشینان از گیاهان دارویی روییده شده در دامن پر مهر طبیعت خراسان شمالی است و از طرف دیگر نیز آمارهای عجیب و غریبی که مسئولان از میزان استحصال گیاهان دارویی در استان ارائه می‌دهند.
مجموع برداشت‌های سنتی و بی رویه مردم محروم روستاهای خراسان شمالی در سال‌های گذشته سبب شده تا چندین مورد از گیاهان دارویی مانند لاله واژگون، ختمی، زنبق، کاسنی و ... به مرز نابودی برسند و به ناچار جزء گیاهان دارویی که برداشت آنها غیرمجاز است، طبقه بندی شوند.
از سوی دیگر برنامه ریزی‌ها برای کشت گیاهان دارویی در اراضی کشاورزی خراسان شمالی ( موضوعی که با توجه به اقلیم آب و هوایی استان توسط کارشناسان گوناگون پیشنهاد شده است ) نیز راه به جایی نبرده است، چرا که هنوز هم در بهترین حالت و بر اساس خوشبینانه ترین اظهارنظرهای مسئولین کشاورزی استان، تنها در حدود هزار هکتار از اراضی کشاورزی خراسان شمالی، گیاهان دارویی کاشت می‌شود.
کاشت هزار هکتار در مجموع 310 هزار هکتار اراضی کشاورزی موجود در استان با در نظر گرفتن پتانسیل‌های بالقوه منطقه، تقریبا ناچیز بوده و به چشم نمی‌آید.
جالب‌تر اینکه تقریبا تمام این هزار هکتار به کشت گونه گیاهی "زیره" اختصاص دارد، گیاهی که غالب محصول آن در خراسان شمالی صرفا به عنوان ادویه و چاشنی غذایی مصرف می‌شود و بنابراین محصول تولید شده در استان نیز آنچنان سهمی در تهیه داروهای گیاهی ندارد.
طرح‌های گیاهان دارویی در منابع طبیعی
وجهی دیگر از گسترش گیاهان دارویی و بهره برداری اصولی از عواید آن، اجرای طرح‌های گیاهان دارویی در عرصه‌های طبیعی است.
این موضوع نیز از سال‌های گذشته در دستور کار اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی بود و حتی چند مورد نیز در مناطق مختلف استان انجام شد.
اما کارشناس مسئول بهره برداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی جدیدا گفته که برای اجرای طرح‌های گیاهان دارویی در این استان اعتبار ویژه ای اختصاص داده نمی‌شود.
حسن نصرتی با بیان اینکه در حال حاضر برای اجرای طرح‌های گیاهان دارویی در استان از اعتبار دیگر بخش‌های این اداره کل استفاده می‌شود، اضافه کرده است که در سال‌های قبل اعتبار اجرای طرح‌های گیاهان دارویی در خراسان شمالی از ردیف اعتباری بخش جنگل استفاده می‌شد اما این بخش اکنون زیر مجموعه بخش آبخیزداری و مرتع قرار گرفته است.
وی نیز اذعان داشته که متاسفانه حجم زیادی از گیاهان دارویی که از عرصه‌های منابع طبیعی این استان جمع آوری می‌شود به شکل خام به فروش می‌رسد.
نصرتی علاوه بر اینکه خواستار مشارکت بیشتر کارآفرینان و بهره برداران استان برای اجرای طرح‌های گیاهان دارویی در عرصه‌های طبیعی شده از مسئولان و فرمانداران شهرستان‌های مختلف نیز درخواست کرده که در این خصوص مشارکت بیشتری داشته باشند.
همایش ملی گیاهان دارویی در خراسان شمالی
همایش ملی فرآورده‌های طبیعی و گیاهان دارویی از چهارشنبه هفته جاری در بجنورد آغاز شده است، در این همایش 19 مقاله از محققین برتر کشور از بین حدود هزار مقاله انتخاب شده و در طی دو روز ارائه می‌شود.
البته این همایش با ارائه مقالات صرفا علمی و با هدف بررسی و آشکار کردن نقش حیاتی فرآورده‌های طبیعی و گیاهان دارویی بر سلامت انسان برگزار می‌شود اما قرار است در این همایش دو روزه علاوه بر بررسی گیاهان دارویی کشور، گیاهان دارویی خاص خراسان شمالی نیز بررسی شود.
دبیر این همایش با تاکید بر تامین زیرساخت‌های مورد نیاز برای توسعه گیاهان دارویی گفته است که علاوه بر این زیرساخت‌ها باید حلقه تکمیلی آن یعنی متخصصان و پژوهشگران نیز وارد عرصه شوند.
محمدرضا جلیلوند افزوده است که طی 15 ماه از راه اندازی مرکز تحقیقات گیاهان دارویی در دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی 15 طرح تحقیقاتی آغاز شده که تعدادی از این طرح‌ها به اتمام رسیده و در حال حاضر نیز در حال اجرا است.
رئیس مرکز تحقیقات فرآورده‌های طبیعی و گیاهان دارویی خراسان شمالی همچنین با اشاره به انعقاد تفاهمنامه این مرکز با جهاد کشاورزی خراسان شمالی با هدف انجام تحقیقات گیاهان دارویی گفته که خراسان شمالی با داشتن تنوع گیاهی مرغوب می‌تواند نقش موثری در صنعت داروهای گیاهی در کشور داشته باشد.
نظر شما