زنگ پایان نخستین روز ازجشنواره فیلم کوتاه به صدا درآمد

به گزارش خبرنگار مهر، در ابتدای این جلسه علی علایی مجری و کارشناس پس از صحبت‌های اولیه، از منوچهر اکبرلو که به عنوان منتقد مهمان در جلسه حضور داشت  درخواست کرد تا بحث را با صحبتی کلی در مورد روز اول جشنواره و فیلم‌هایی که دیده است آغاز کند تا به ترتیب کارگردانان حاضر در جلسه نقد و بررسی پشت میکروفن قرار گیرند و در مورد فیلم‌های خود توضیح دهند و حضار هم سوالات خودشان را از کارگردانان بپرسند.

در ادامه  اکبرلو صحبت‌هایش را اینگونه آغاز کرد که جشنواره فیلم کوتاه تهران برای او همیشه از جایگاه و اهمیت بالایی برخوردار بوده و در تمام 28 دوره قبلی جشنواره آثار کوتاه سینمایی ایران را به طور جدی دنبال می‌کرده است. اکبرلو 40 فیلم را در سانس‌های مختلف روز نخست جشنواره دیده بود و مهم‌ترین نکته‌ای که در مورد فیلم‌های روز اول در بخش داستانی به ذهنش رسیده بود، بحث استفاده نه چندان درست کارگردانان از بازیگران بی‌تجربه یا همان نابازیگران بود.

به گفته اکبرلو در بسیاری از کارهای کوتاه ایرانی که در شهرستان ساخته می‌شوند و مخصوصا آنهایی که کارگردان به سراغ سوژه‌هایی در محیط‌های روستایی می‌رود از نابازیگران به صورت چندان درستی استفاده نمی‌شود و این باعث شده فاصله بین کارهای داستانی و مستند کمی مخدوش شود.

اکبرلو در ادامه افزود: کارگردانی مثل عباس کیارستمی به سراغ نا بازیگران می‌رود قطعا زبان خودش را دارد، زبانی که دارای عمق فکری و نگاه هنری درستی است. اما وقتی کارگردان جوان ایرانی به سراغ نا بازیگری می‌رود که نمی‌تواند جلوی دوربین حرف بزند، نمی‌داند کجا به دوربین نگاه کند و از انتقال حس‌هایی که کارگردان مدنظر دارد، عاجز است اثر ضربه بدی می‌خورد. این منتقد باسابقه معتقد است اینگونه انتخاب بازیگر راه خطایی است که شاید در بعضی از استثنائات قابل قبول باشد اما متاسفانه الان در بین کارگردانان سینمای کوتاه تبدیل به یک قاعده شده است.

اکبرلو گفت : این نکته مهم‌ترین ضعفی بود که به اعتقاد وی در خیلی از کارهای روز نخست وجود داشت. تدوین مشکل اصلی فیلمهای کوتاه بود.

علایی هم ضعف دیگری را عنوان کرد. به اعتقاد او تدوین مشکل بزرگ بسیاری از فیلمسازان کوتاه به خصوص فیلمسازان شهرستانی است. به گفته او شاید علت این قضیه این باشد که امکانات تدوین در تهران بیشتر از شهرستان‌هاست و بسیاری از آدم‌های حرفه‌ای این عرصه در تهران حضور دارند و شهرستان‌ها از داشتن تدوین‌گرهای حرفه‌ای تا حدودی محروم هستند. البته علایی این مشکل را خیلی متوجه فیلمسازان نمی‌داند.

در این جلسه فیلمهای به کجا چنین شتابان،کمی با من حرف بزن، جوخه و گلدان مورد نقد و بررسی مجری و کارشناس نشست قرار گرفتند.

کارگاه جلوه های بصری برگزار شد

نخستین کارگاه جلوه های بصری در نخستین روز از برگزاری جشنواره بیست و نهم بین المللی فیلم کوتاه برگزار شد.

این کارگاه به بحث روش تعامل کارگردان با عوامل جلوه‌های بصری، تفاوت جلوه‌های ویژه با جلوه‌های بصری و مراحل استفاده از جلوه‌های بصری در ساخت فیلم مطرح شد. به گفته جوانرودی، حضور عوامل جلوه‌های بصری در یک فیلم بر خلاف آن‌چه فیلمسازان ایرانی فکر می‌کنند، باید از مرحله پیش تولید آغاز شود.

در ادامه جوانرودی در مرحله پیش تولید، جلوه‌های بصری را به چهار مرحله تقسیم کرد و توضیح داد اولین مرحله «تحقیق و گسترش» نام دارد که بیشتر تهیه‌کنندگان به خاطر هزینه‌اش این مرحله را حذف می‌کنند اما بهرام جوانرودی معتقد است این کار بسیار به ضرر آنهاست و عملی شدن پروژه را با تردید روبه‌رو می‌کند. وی تفاوت جلوه‌های ویژه با جلوه‌های بصری را در این دانست که در پروسه تولید فیلم، جلوه بصری در زیر مجموعه جلوه ویژه قرار می‌گیرد و جلوه ویژه بیشتر مربوط به جلوه‌های میدانی مانند ساخت ماکت و تولید برف و باران مربوط است.

جوانرودی مرحله تسترا ، دومین مرحله از مرحله پیش تولید دانست و گفت که تهیه‌کننده، کارگردان، طراح و فیلمبردار ساخته اولیه را مورد بازبینی قرار می‌دهند و میزان نزدیک بودن به واقعیت آن را می‌سنجند. مرحله مدل‌سازی و پیش نمایش، دو مرحله بعدی هستند که هم برای ساخت مدل اورگانیک و هم غیراورگانیک نیاز به پس‌زمینه علمی، اشراف به ساخت مجسمه و زمینه هنری است.

جوانرودی معتقد است بدون مدل‌سازی جلوه بصری امکان‌پذیر نیست و تاکید کرد اجرای این مرحله ضروری است.

در مرحله تولید، مرحله تصاویر مرجع و اسکن سه‌بعدی مراحلی هستند که به کمک مدل‌سازی می‌آیند. در مرحله تصاویر مرجع، کسانی برای نزدیک شدن مدل به واقعیت، تصاویری از نمونه‌های واقعی آن جمع‌آوری می‌کنند و در مرحله اسکن سه‌بعدی با کمک دوربین‌هایی حرفه‌ای از نمونه‌های واقعی، مدل سه‌بعدی قابل انتقال به سیستم می‌سازند. این اسکن در جایی کاربرد دارد که اندازه‌گیری نمونه واقعی آن ممکن نیست مثل جسد یک مومیایی و یا زمانی که نمونه واقعی خیلی بزرگ و با جزئیات است مثل یک کوهپایه و خانه‌های پایین کوه که ساخت آن زمان زیادی طول می‌کشد.

مرحله تصاویرHDR  نیز مرحله‌ای است که تصاویری بدون محدودیت رنگ در آن تهیه می‌شوند که برای تغییر نورپردازی صحنه بسیار مناسب هستند. مرحله اسکن فیلم، مرحله‌ای است که در مرحله تولید، موازی با فعالیت‌های مراحل قبلی انجام می‌شود و پس از آن مرحله «تصحیح و تطبیق رنگ» پس از تولید انجام می‌شود. به دلیل خاصیت چسبندگی نوار فیلم‌ها، از مرحله «گرد و غبارروبی» استفاده می‌شود تا به این ترتیب عیوب حاصل از گرد و غبار آن برطرف شود. استخوان‌بندی یکی از مراحلی است که باز هم به کمک مدل‌سازی می‌آید و به انیماتور کمک می‌کند تا حرکت روی مدل راحت‌تر انجام شود.

آشناسازی و تطبیق حرکت، متحرک‌سازی و شبیه‌سازی مراحل بعدی هستند که پس از تولید انجام می‌شوند. به همین دلیل تعامل با فیلمبردار قبل از این مرحله ضروری است و مدیر جلوه‌های بصری باید نیاز‌های مدل‌سازی را با مدیر فیلمبرداری و مدیر جلوه‌های ویژه هماهنگ کند. جوانرودی در این‌باره گفت: انیماتور بیش از هرچیز به صبر نیاز دارد، چرا که امکان دارد برداشت‌های یک صحنه چندین و چند بار تا گرفتن رضایت کارگردان تکرار شود و طول بکشد.

مرحله بافت زمانی، جنسیت‌پردازی و نورپردازی رندر مراحل بعدی هستند که روی کیفیت تصاویر تاثیر زیادی دارد و باعث می‌شود ساخت مدل کم‌هزنیه‌تر و در زمان کمتری ساخته شود. مرحله "دور بر تصاویر"، مرحله‌ای است که احتیاج به دقت زیادی دارد، اگر فرم اول با فرم دوم یکسان نباشد، لرزشی ایجاد می‌شود که بسیار آزاردهنده است. المان‌های تصویری هم آخرین مرحله‌ای است که به کمک مدل‌سازی می‌آید و در کاهش هزینه بسیار تاثیر دارد. چراکه به طور مثال به جای آتش زدن ماشینی گران‌قیمت این مرحله را فقط مدل‌سازی می‌کنند و در هزینه تولید صرفه‌جویی می‌شود.

مدیرعامل بنیاد فارابی درباره فیلم کوتاه نظر داد

سید احمد میرعلایی مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی درباره برگزاری این جشنواره و تاثیرات آن بر رشد فیلم سازی فیلم کوتاه گفت : جوانان با انگیزه و مصمم زیادی در سطح کشور داریم که به فیلم سازی در گوشه و کنار کشور مشغول هستند و برای این که کارشان دیده شود نیاز به حضور در ویترینی به نام جشنواره دارند .دیده شدن فیلم توسط مخاطبان و کارشناسان است که سطح استعداد فیلم سازان را به نمایش در می آورد وموفقعیت این جوانها  در جشنواره تا حد زیادی می تواند آینده حرفه ای آنها را رقم بزند .

مدیر عامل بنیاد سینمای فارابی با تاکید بر اهمیت عنصر آموزش تاکید کرد : همه جشنواره ها باید برای برگزاریشان دارای برنامه و هدف باشند و برای ترسیم آن زمان بندی مناسبی انجا م  بدهند تا باعث رشد سینمای ملی بشوند .فیلم ساز جوان برای رسیدن به کیفیت بهتر کاریش نیاز دارد دوره های مختلف آموزشی را به صورت بلند مدت و یا کوتاه مدت درطول برگزاری جشنواره با محوریت موضوعی درست و اصولی ببیند . حضور اساتید حرفه ای و کار بلد در حوزه فیلم سازی فیلم کوتاه می تواند استعداد جوانها را جهت دهی کند و جشنواره وانجمن هم برای ثمر دهی افدامتشان باید با سیاست گداری درست و منطقی در آینده هم از اینها حمایت کند.