دكتر رضا داوري اردكاني، رئيس فرهنگستان علوم، در گفت وگو با خبرنگار گروه دين و انديشه "مهر" درباره جايگاه و شان علمي - فلسفي ميرداماد گفت : ميرداماد به جز علوم نقلي، مانند فقه و اصول و حديث، در علوم عقلي مانند رياضي و هيأت استاد بود و در فلسفه و كلام زبردستي و ژرف انديشي هاي در خوري از خود نشان داده است و در بيش تر اين دانش ها، آثاري ارزشمند دارد.
وي افزود: كتاب "قبسات" مهم ترين كتاب فلسفي او است كه استادان فلسفه بر آن شرح و حاشيه نوشته اند. صراط المستقيم، الافق المبين، الحبل المتين، جذوات و تقويم الايمان، آراي فلسفي او را در بر دارند. در شارع النجاه (كتاب فقهي) و الرواشح السماويّه في شرح الاحاديث الاماميه در لابه لاي شرح روايات به بسياري از مسائل مهم و اساسي فلسفه اشاره كرده است. به فارسي و عربي شعر مي سرود و به "اشراق" تخلّص مي كرد.
دكتر داوري اردكاني ميرداماد را فيلسوفي دانست كه فقيه چيره دستي نيز بود و در اين باره گفت : در تفكرات ميرداماد فلسفه و فقه بسيار نزديك است. يعني در هم تركيب نشده است بلكه بسيار نزديك به هم است و او در بسياري از آراي خود بر فقه و فلسفه نظر داشته است. ميرداماد از محضر عبدالعالي كركي، حسين بن عبدالصمد عاملي، پدر شيخ بهايي و سيد نورالدين علي موسوي عاملي، درس آموخته است. اين افراد استادان علوم نقلي وي بوده اند ولي استادان او در فلسفه چندان شناخته شده نيستند. البته، شخصيت فلسفي او در حوزه فلسفي قزوين شكل گرفت و چه بسا از محضر شاگردان جلال الدين دواني و فيلسوفان حوزه شيراز، كه در قزوين بوده اند، بهره برده است. افزون بر اين، از استعداد و نبوغ ميرداماد كه چه بسا نقش بنياديني در شكل دهي و بروز انديشه فلسفي وي داشته نبايد چشم پوشيد.
استاد فلسفه دانشگاه تهران مشرب فلسفي ميرداماد را جمع ميان فلسفه سينايي و حكمت اشراق توصيف كرد و گفت : او اين مشرب را حكمت ايماني مي نامد، حكمتي كه خداوند توسط پيامبران و از راه وحي يا اشراق به بشر ارزاني داشته است. بي گمان اين سلوك فلسفي، زمينه ساز شكل گيري افكار بلند ملاصدرا و ظهور حكمت متعاليه بود.
دكتر داوري مهمترين آورده ميرداماد را در گستره تاملات فلسفي موضوع حدوث دهري عنوان كرد و گفت : فلاسفه حدوث دهري را هم حمل بر " قدم " مي كنند و البته حدوث ذاتي در حد خودش اشكال دارد من چندان نظرات برخي مانند عبدالرزاق لاهيجي را كه مي گفتند حدوث دهري همان حدوث ذاتي است را نمي پذيرم اينها مسائلي است كه بايد درباره آن بحث شود.
نظر شما