ه گزارش خبرنگار مهر، اراک شهری دود زده، که با پرورش مردان بزرگ بخشی از توسعه فرهنگ کشور را بر دوش دارد اما خود از داشتن مکانهای فرهنگی بی نصیب مانده است.
شهری که در ادامه دشت فراهان و مهمترین شهر استان که پایه های آن در زمان سلطنت قاجاریه و بر حسب تقاضای سپهدار و موافقت فتحعلی شاه شکل گرفت و تا این زمان فراز و نشیبهای زیادی را برای توسعه متوازن طی کرده است.
شهری با قدمت 200 ساله که برای جلوگیری از مهاجرتهای بی رویه به تهران تاسیس و خیلی زود به قطب صنعتی قوی و جاذب نیروی کار تبدیل شد؛ اکنون آپارتمانهای سربه فلک کشیده ان می رود تا برای این نیروی کارگر مامنی مطمئن و آرام باشد و در کنار این آپارتمانها ساخت مکانهای فرهنگی بتواند بخشی از آرامش از دست رفته این آدمها را که در کنار رشد صنعت از بین رفته است جبران کند.
رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر اراک کمبود مکانهای فرهنگی به خصوص در مجتمع های آپارتمانی را یک ضعف می داند و می گوید: با توجه به این که مجتمع ها توسط پیمانکاران بخش خصوصی ساخته می شود نظارتی جهت ایجاد مجتمع فرهنگی صورت نمی گیرد.
50 طرح بی نتیجه فرهنگی
اشرف بهادری با تاکید بر اینکه در دوره سوم شورای شهر حدود 50 طرح در زمینه مکانهای تفریحی و فرهنگی مصوب و به شهرداری ارائه شد اظهارداشت: مسئولین کمبود بودجه را دلیل اجرا نشدن طرحهای فرهنگی دانستند.
رئیس کمیسیون نظارت و پیگیری شورای شهر نیز در پاسخ به این سوال مبنی بر کمبود مکانهای فرهنگی و چگونگی بر نظارت ساخت مکانهای فرهنگی در آپارتمانها گفت: طبق قانون کلیه امورات مربوط به فضای سبز ؛ موارد فرهنگی و آموزشی به عهده سازمان مسکن و شهرسازی است که عملا اجرا نمی شود.
آپارتمانها از حداقل مکانهای فرهنگی بی بهره اند
علی رجایی با اشاره به اینکه این آپارتمانها از حداقل مکانهای فرهنگی بی بهره اند اضافه می کند: شهرک الهیه که یکی از شهرک های قدیمی اراک با قدمت 20 ساله است به تازگی و با کمک مردم و مسئولین دارای مسجد شده است.
وی ضمن گلایه مندی از مسکن و شهرسازی در این زمینه گفت: در برخی از مجتمع ها بدون توجه به نیازهای افراد ساکن در این محله ها کاربری فضای سبز را به هم زده اند و تبدیل به مسکونی شده است.
این مقام مسئول شورای شهر همچنین در مورد چشم انداز فرهنگی شهر اراک با توجه به مهاجر پذیر بودن و وجود خرده فرهنگها گفت: تفاوتهای فرهنگی مثل یک باغچه است که گلهای مختلف در آن است و این یک نوع تنوع خوب بوده و انسان تنوع طلب است که این تنوع فرهنگی نه تنها تهدید نیست بلکه یک فرصت است چراکه اگر تفاوت فرهنگ ها خوب دیده شود باعث غنا و ثروت یک شهر و کشور می شود.
وی که دارای مدرک دکتری زبان و ادبیات آلمانی و چند سالی نیز مقیم این کشور بوده است ضمن مقایسه شهرهای صنعتی آلمان با شهر صنعتی اراک می گوید: در کشور آلمان در چند شهر بزرگ مثل هامبورگ در تعطیلات آخر هفته در یکی از میادین بزرگ شهر با برپایی نمایشگاه به معرفی موسیقی آداب سنن صنایع دستی و اجرای سرودهای محلی و فورلکلور مناطق مختلف آلمان می پردازند که در این شهر حتی حداقل ها هم با حذف مجموعه های فرهنگی از بین برده اند.
رجایی با اشاره به ارائه ماکت مرکز بزرگ تجاری فرهنگی در شهر اراک به معاونت عمرانی استانداری اظهارداشت: برای ایجاد یک مرکز بزرگ تجاری فرهنگی طرح و ماکتی را ارائه کردم که در آن برای هر استان کشور غرفه هایی در نظر گرفته شده است که در آن تمام سوغات و صنایع دستی آن استان وجود داشته باشد و شهروندان با مراجعه به آن به صورت دایمی بتوانند نیازمندیهای خود را برآورده سازند.
رئیس کمیسیون عمرانی شورای اسلامی شهر اراک نیز در این زمینه گفت: طبق قانونی هر مکانی که سازمان مسکن و شهرسازی اقدام به ایجاد مجتمع های مسکونی نماید بر قانون باید فضای فرهنگی؛آ موزشی و تجاری را ببیندودرصدی از زمین باید در این زمینه مشارکت داده شود ولی متاسفانه این اتفاق در شهری به مانند اراک به دست فراموشی و غفلت سپرده شده است.
نگاه های تجاری و سود آور
سید عماد مولایی نسب نیز می گوید: برخی نگاه های ما نگاه های تجاری و سود آورشده است برای مثال زمین در اختیار تربیت بدنی با کاربری ورزشی قرار گرفته است ولی بعد از مدتی به خاطر کمبود بودجه و مسائل دیگر تغییر کاربری پیدا می کند و زمین تبدیل به تجاری و یا مسکونی می شود.
وی با تاکید بر اینکه این تغییر کاربری مکانهای تفریحی ، ورزشی و حتی عبادی اثرات بدی بر فرهنگ خواهد داشت اظهارمی کند: این نگاه تجاری تمام مسائل فرهنگی را در خود حل کرده است.
مولایی نسب در خصوص مشکلات فرهنگی شهر گفت: متاسفانه در منطقه جهانگیری با وجود جمعیت چهار پنج هزار نفری زیر ساختهای فرهنگی همچون کتابخانه، مسجد مراکز فرهنگی دیده نشده است و این خود باعث مراجعه مکرر افراد به شورای شهر جهت پیگیری و گلایه این موارد شده است.
عدم توسعه متوازن اراک در زمینه فرهنگی
رئیس کمیسیون عمرانی شورای اسلامی شهر اراک با انتقاد از عدم توسعه متوازن اراک در زمینه فرهنگی و فضای سبز با توجه به بافت فرهنگی هر منطقه خاطرنشان کرد: در دوره های قبل با دادن تراکم زیاد در برخی از مناطق شهر همچون خیابان شهید شیرودی بدون دیدن عواقب ناگوار آن سبب بروز ناهنجاریهایی در این منطقه شده ایم.
وی ادامه می دهد: در این منطقه با افزایش جمعیت شاهد ایجاد مراکز فرهنگی و مذهبی و ورزشی در این مناطق نبوده ایم که این خود باعث به وجود آمدن ناهنجاریهایی در زمینه فرهنگی اجتماعی و .. محله شده است.
مولایی نسب با اشاره به راه حل این مشکل اضافه می کند: ما باید سعی کنیم متناسب با نیاز هر منطقه نسبت به ایجاد مراکز فرهنگی آموزشی ورزشی و مذهبی اقدام نموده و با ایجاد فضاهای بسیار خوب و با امکانات کافی و لازم زمینه را جهت آسایش روحی و روانی و رفع نیازها برداریم.
وی با بیان اینکه در طرح جامع شهری نقاطی از شهر در این زمینه در نظر گرفته شده است اظهارداشت: نگاه مسئولان در شورای شهر و شهرداری در زمینه مسایل شهری باید یک نگاه فرهنگ محور باشد فرهنگ پایه هر کاری است که ما برای ایجاد هرکاری باید فرهنگ آن کار را در شهر نهادینه کنیم.
رئیس کمیسیون عمران شورای شهر مسجد را یک مرکز بزرگ فرهنگی مذهبی و آموزشی و حتی تجاری برشمرد و گفت: ساخت مساجد نقشی بسیار تاثیر گذار در زمینه مسائل فرهنگی و آموزشی می تواند داشته باشند که با در نظر گرفتن وسعت و معماری خوب ایرانی اسلامی و همچنین فضای سبز مناسب می تواند نیازهای روحی افراد را برطرف کند.
وی خواستار توجه و اهتمام بیشتر خیرین و مردم در ایجاد مساجد شد و تصریح کرد: کار در زمینه فرهنگی باید بیشتر صورت بگیرد و همکاران بنده در شورا و شهرداری و همشهریان باید این موضوع را بپذیرند که هزینه در ورزش و فرهنگ یک سرمایه ماندگار و تاثیرگذار است و ما باید در سطح کلانشهر اراک عدالت فرهنگی و ورزشی را در همه مناطق داشته باشیم.
مسائل فرهنگی در حاشیه مسائل عمرانی است
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی با بیان اینکه در زمینه مسایل فرهنگی مجتمع های آپارتمانی مباحث و جلسات زیادی صورت گرفته است گفت: ولی این نکته قابل توجه است که مسایل فرهنگی در حاشیه مسایل عمرانی قرار می گیرد و به عبارت دیگر گم می شود.
مصطفی مشایخی اضافه می کند: برای مثال یک مجموعه چند هزار نفری در منطقه جهانگیری ایجاد شده ولی متاسفانه نه مسجدی نه مرکز فرهنگی درآن دیده نشده است که این خود به صورت یک مشکل و دغدغه اصلی مردم منطقه تبدیل شده است.
وی با بیان اینکه کمبود مکانهای فرهنگی و دغدغه مردم از این مشکل به استانداری مرکزی ارائه شده است تصریح کرد: طی مراجعات مکرر و درخواستهای مردم به ارشاد اسلامی استان مبنی بر نداشتن مسجد و مرکز فرهنگی این تقاضاها به استانداری ارایه شده است.
آرزوهای بزرگ با قدم های کوچک حاصل می شود
بعضی وقتها آرزوهای بزرگ با قدم های کوچک برداشته می شود. قدمهایی که تنها بودجه های کلان نمی خواهد بلکه نیازمند برنامه های جامع است.
به نظر می رسد همه مسئولین به حل معضل مکانهای فرهنگی و فرهنگ علاقمند باشند چراکه با وجود بیش از هزاران جوان اراک و 120 هزار دانشجو و کارگر و کارمند در شهر مهاجرپذیری چون اراک و در کنار آن، علاقه وافر کودکان نوجوانان و جوانان و بزرگسالان به مسایل فرهنگی و هنری و نیازهای روحی و روانی انسان در کلانشهرهای صنعتی و دانشگاهی ساخت و توجه به مکانهای فرهنگی چون مدرسه، پارک، فرهنگسرا و مسجد از اولویتهای درجه یک شهر محسوب می شود.
ساخت مکانهای فرهنگی در محله های آپارتمان نشین تنها با شعار حل نمی شود و این معضل را نباید در بروکراسی اداری و هیاهوهای سیاسی گم کنیم. داشتن اراده ای راسخ برای ساخت مکانهای فرهنگی در کنار این آپارتمانهای بلند و کوتاه می تواند علاوه بر کاهش ترافیک رفت و آمد در مرکز شهر، جرم ها را نیز دراین محله ها کاهش دهد.
گزارش: مهدی آقارضایی
نظر شما